Σήμερα η Πάτρα αποχαιρετά τον ιστορικό της. Τον Βασίλη Λάζαρη που "έφυγε" σε ηλικία 89 ετών το απόγευμα του Σαββάτου μια μεγάλη πνευματική μορφή της Πόλης και ένα τεράστιο κεφάλαιο για την ιστορία της.
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1930. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και δούλεψε σε γυμνάσια και λύκεια για τριάντα χρόνια, χρημάτισε δε και νομάρχης. Το καθεστώς τον είχε απολύσει από τη θέση του και είχε μείνει έξω από τη δημόσια εκπαίδευση ολόκληρη την επταετία.
Ηταν τακτικός συνεργάτης σε εφημερίδες και περιοδικά πάνω σε ιστορικά, αισθητικά, κοινωνιολογικά και φιλοσοφικά θέματα. Το 1983 εκδόθηκε το μελέτημά του "Τέχνης Σημεία", από το 1986 μέχρι το 1990 το τετράτομο έργο του "Πολιτική Ιστορία της Πάτρας", το 1996 η πραγματεία του "Οι ρίζες του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος" και το 2000 η μονογραφία του "Παναγιώτης Συνοδινός". Έχουν κυκλοφορήσει, εξάλλου, με δική του επιμέλεια, εισαγωγή και σημειώσεις, το 1998 και το 1999 σε τέταρτη έκδοση και σε δυο τόμους η "Ιστορία της πόλεως των Πατρών", του Στέφανου Θωμόπουλου, και το 2001 το "Σχεδίασμα περί της Ανεξιθρησκείας", του Ευγένιου Βούλγαρη.
Η εργασία του "Καποδιστριακή Πάτρα" είχε ως θέμα της τη θαυμαστή αναγέννηση της αχαϊκής πρωτεύουσας αμέσως μετά το τέλος της Επανάστασης του Εικοσιένα. Πρόκειται για ιστορική μελέτη στηριγμένη κατά κύριο λόγο σε ένα πλήθος εγγραφών εκείνης της εποχής, από τα οποία τα περισσότερα είναι αδημοσίευτα. Πραγματοποιούσε συχνά ομιλίες στη Διακίδειο Σχολή και στα Φιλολογικά Βραδινά της Εταιρείας Λογοτεχνών ΝΔ Ελλάδας και είχε γράψει δεκάδες βιβλία.
Η κηδεία του θα γίνει τη Δευτέρα 13 Μαϊου 2019 και ώρα 4 μ.μ. από τον Ιερό Ναό Αγίων Αγγέλων στο Α΄ Δημοτικό Νεκροταφείο Πατρών.
ΔΗΛΩΣΗ ΣΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
"Πέθανε ο Πατρινός ιστορικός Βασιλης Λάζαρης, ένας ακούραστος ερευνητής, ένας άνθρωπος με λατρεία στην επιστήμη της Ιστορίας" αναφέρει η αναπληρώτρια υπουργός εξωτερικών Σία Αναγνωστοπούλου.. "Είχα την τύχη να έρθω σ επαφή με την Ιστορία, να αποκτήσω περιέργεια για την έρευνα και τα ιστορικά αρχεία χάρη στον Βασίλη Λάζαρη. Μας δίδασκε Ιστορία στο φροντιστήριο "Πρότυπα" στην κρίσιμη ηλικία των 17, όταν ετοιμαζόμαστε για το Πανεπιστήμιο. Ο Λάζαρης δεν σταμάτησε την έρευνα ποτέ. Είχα την τύχη να τον ακούσω τελευταία φορά το περασμένο φθινόπωρο. Διάβαζε και πάλι αρχεία. Η Πάτρα του χρωστάει πολλά, κι εμείς οι πολύ νέοι τοτε επίσης".
ΔΗΛΩΣΗ ΚΩΣΤΑ ΠΕΛΕΤΙΔΗ
Η πόλη μας από σήμερα είναι φτωχότερη, γιατί έχασε ένα εκλεκτό παιδί της, τον ιστορικό Βασίλη Λάζαρη. Έναν αγωνιστή, έναν κομμουνιστή, που πάλεψε για το δίκιο, να μην υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Για τις ιδέες του διώχθηκε από το κυρίαρχο σύστημα. Δεν λύγισε, στάθηκε όρθιος, φώτισε την αλήθεια με τις γνώσεις του.
Είχα την τιμή και τη χαρά να μοιράζομαι μαζί του φιλία, συντροφικότητα και αγώνα να πάει μπροστά η πόλη μας, να λυθούν χρόνια προβλήματα. Να συνεργασθούμε για την ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας, την προώθηση του πολιτισμού. Σ’ αυτή την κατεύθυνση εκδόθηκαν, με επιμέλεια και κείμενά του, για 8 χρόνια τα επιτραπέζια ημερολόγια της «Λαϊκής Συσπείρωσης», που αποτύπωναν την ιστορική διαδρομή της πόλης μας. Ημερίδες, εκδηλώσεις για τον Κωστή Παλαμά, το εργατικό – λαϊκό τραγούδι, εκθέσεις φωτογραφίας για την Μικρασιατική καταστροφή, που αποτέλεσαν τη βάση πάνω στην οποία στήθηκε αργότερα το Μουσείο του Παμμικρασιατικού, όπως και τα 10 χρόνια αγώνων 1940 -1949.
Πλήθος βιβλίων και εργασιών που θα αποτελούν φάρο – οδηγό σ’ όσους θέλουν να μελετήσουν το έργο του.
Τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του.
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟ
«Ο Βασίλης Λάζαρης υπήρξε ένα μεγάλο κεφάλαιο για την Πάτρα, την ιστορία της και τον πολιτισμό της . Η απώλειά του κάνει την πόλη φτωχότερη. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του», δήλωσε για την απώλεια του Βασίλη Λάζαρη ο υποψήφιος δήμαρχος Πατρέων Γρηγόρης Αλεξόπουλος.
ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑΤΟΣ: ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ
Σε δήλωσή του με αφορμή την είδηση του θανάτου του πατρινού ιστορικού Βασίλη Λάζαρη ο υποψήφιος Δήμαρχος Νίκος Παπαδημάτος ανέφερε: Η σημερινή ημέρα κάνει φτωχότερη την Πάτρα. Ο Βασίλης Λάζαρης υπήρξε ένας πραγματικός ιστοριοδίφης, που με τις μελέτες και τα πονήματά του ανέδειξε την πλούσια ιστορία της. Υπήρξε ένας αληθινός ιδεολόγος και ένας ακέραιος άνθρωπος, που θα τιμούμε πάντα την μνήμη του. Θέλω να εκφράσω τα ειλικρινή συλλυπητήρια μου στην οικογένειά του.
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΤΟΥΧΑ
"Μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της τοπικής μας ζωής, ο ιστορικός Βασίλης Λάζαρης, έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών. Άνθρωπος με έντονη προσωπικότητα, με μοναδική κατάρτιση, για πολλά χρόνια εκπαιδευτικός, δάσκαλος πολλών συμπολιτών μας, τίμησε την πόλη μας όσο ελάχιστοι. Το ιστορικό του έργο, κυρίως αφιερωμένο στην πόλη, στους αγώνες της, στην εξέλιξη της, διακρινόταν για την ακρίβεια των καταγραφών του, για την μέγιστη έρευνα και τεκμηρίωση, για τον επιστημονικό τρόπο παρουσίασης των γεγονότων.
Ο Βασίλης, βαθύτατος γνώστης της διαλεκτικής μεθόδου ανάλυσης των πραγμάτων, κομμουνιστής στις απόψεις του και την κοσμοθεωρία του, παρέμενε πάντοτε ένας ευγενέστατος, προσηνής και μειλίχιος άνθρωπος. Άριστος συζητητής, υπομονετικός στο να ακούει, πειστικός στις διεξοδικές απαντήσεις του.
Η άποψη που ακούγεται, ότι η πόλη μας γίνεται φτωχότερη όταν φεύγει κάποιος αξιόλογος άνθρωπος, δεν μπορεί παρά να βρει ολόκληρη την αλήθεια της στο πρόσωπο του Βασίλη Λάζαρη. Μας παρηγορεί το γεγονός, ότι το έργο του είναι πλουσιότατο, διδακτικό και πολύτιμο.
Προτείνουμε, ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου, να αναλάβει την ευθύνη της έκδοσης του τυχόν ανέκδοτου έργου του. Επίσης θεωρούμε, ότι ένας τόσο εκλεκτός συμπολίτης μας, δικαιούται να κηδευθεί με Δημοτική δαπάνη. Παρακαλούμε την κυρία Πρόεδρο του Δημοτικού μας Συμβουλίου, να εισηγηθεί το θέμα σε έκτακτη συνεδρίαση.
Αποχαιρετούμε τον Βασίλη Λάζαρη με συγκίνηση και περηφάνεια που τον γνωρίσαμε. Θα παραστούμε στην κηδεία του και δηλώνουμε τα θερμότατα συλλυπητήρια μας στην οικογένεια του".
ΛΑϊΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
"Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στη γυναίκα, τα παιδιά και σε όλους τους οικείους συγγενείς του Βασίλη Λάζαρη, ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή.
Ο αγωνιστής Βασίλης Λάζαρης ως ιστορικός, συγκέντρωσε και διέσωσε σημαντικά ιστορικά ντοκουμέντα με το πολύπλευρο έργο του, φώτισε πλευρές της ιστορικής διαδρομής του λαού μας και της εργατικής τάξης στην Πάτρα όσο και στην ευρύτερη περιοχή".
Νίκος Τζανάκος: Καλό ταξίδι Δάσκαλε
Ο Βασίλης Λάζαρης τις τελευταίες δεκαετίες είχε καταφέρει, να αποτελούν οι ιστορικές έρευνες και μελέτες του, σημείο αναφοράς για όποιον θέλησε να ασχοληθεί με την ιστορία. Όλοι οι φορείς της πόλης απευθύνονταν στο «δάσκαλο» προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή του σε συζητήσεις-παρουσιάσεις ιστορικών αναφορών για την πόλη και την περιοχή, και όχι μόνο.
Όσοι ασχολούντο με την ιστορία της πόλης, της περιοχής και πολλές φορές της χώρας, προσέφευγαν στη βαθειά γνώση του, προκειμένου να οδηγηθούν σε νέες ιστορικές ατραπούς που τόσο λείπουν από την ιστοριογραφία μας.
Ακόμα και από μια ολιγόλεπτη και τυχαία συνάντηση με τον κυρ-Βασίλη, έφευγες πλουσιότερος και με μεγαλύτερη θέληση, προκειμένου να ερευνήσεις βαθύτερα τη γνώση στην οποία μόλις σε είχε οδηγήσει.
Ο Βασίλης Λάζαρης θα λείψει από τους οικείους του.
Θα λείψει και από όσους επεδίωκαν τη συντροφιά του για να γίνουν πλουσιότεροι σε γνώση.
Θα λείψει και για εκείνα που είχε να δώσει ακόμα, γιατί είχε πολλά ωφέλιμα πράγματα να κάνει ακόμα.
Δεν θα λείψει όμως από την πόλη, το πνεύμα του θα βρίσκεται καθημερινά δίπλα μας μέσα από τα βιβλία του τα οποία και θα κοσμούν όχι μόνο τις προσωπικές βιβλιοθήκες, αλλά κυρίως τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης μας, όπου καθημερινά αναγνώστες θα αναζητούν βιβλία του, συγγράμματα του, προκειμένου να πλουτίσουν τις γνώσεις τους.
Καλό ταξίδι Δάσκαλε!
TE AXAΪΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ
Η ΤΕ Αχαϊας του ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια στη σ. Τζέλα Λάζαρη, για το θάνατο του πατέρα της ιστορικού Βασίλη Λάζαρη.
Ν. Νικολόπουλος: Ο Βασίλης Λάζαρης άφησε ογκώδες έργο στην κρίση μας
Έφυγε ο καθηγητής και ιστορικός Βασίλης Λάζαρης και η απώλειά του προκάλεσε συγκίνηση και λύπη σε όλη την Πάτρα.
Οι ιδεολογικοπολιτικές διαφορές μας δεν ακυρώνουν τα στοιχεία της προσωπικότητας του, που του επέτρεπαν να απολαμβάνει τον σεβασμό, την εκτίμηση και την αγάπη των παλαιών μαθητών του, των συντρόφων του και των συμπολιτών μας.
Στην Πάτρα άφησε την ιστορική εκδοχή του, ομολογουμένως με σοβαρό τρόπο, που όμως, όπως κάθε τι, έτσι κι αυτή κρίνεται και επιβραβεύεται η επιδέχεται ενστάσεις.
Ο άνθρωπος Βασίλης Λάζαρης, εμφορούμενος από πολλές κοινωνικές ευαισθησίες, αναμφίβολα αφήνει ευδιάκριτο κενό στην πόλη.
Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.
Απ. Κατσιφάρας: Ο Βασίλης Λάζαρης αφήνει έντονο αποτύπωμα στην πνευματική ζωή της Δυτ. Ελλάδας
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Απόστολος Κατσιφάρας έκανε σήμερα την ακόλουθη δήλωση:
«Θέλω να εκφράσω την βαθιά μου θλίψη για τον θάνατο του εκπαιδευτικού και ιστορικού Βασίλη Λάζαρη.
Ο Βασίλης Λάζαρης υπήρξε ένας μεγάλος δάσκαλος, ένας συνεπής ιδεολόγος, μια φωτισμένη προσωπικότητα και ένας ακούραστος ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας που αφήνει έντονο το αποτύπωμα του στην πνευματική και πολιτική ζωή της Πάτρας και όλης της Δυτικής Ελλάδας.
Υπήρξε, επίσης, αταλάντευτος υπηρέτης της δημοκρατίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης και της προόδου και ένας ακατάβλητος υποστηρικτής των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Στους οικείους του εκφράζω τα πιο βαθιά συλλυπητήρια μου».
Συλλυπητήρια ΕΣΗΕΠΗΝ
Ο Βασίλης Λάζαρης ήταν ένας ακούραστος εργάτης του λόγου και της γραφής. Ένας απαράμιλλος, επίμονος ερευνητής της ιστορίας. Πολυγραφότατος, διεισδυτικός, αντικειμενικός και πάντα ανθρώπινος. Με ευαισθησία, υπομονή, βαθυστόχαστη σκέψη και αναλυτική ικανότητα. Τα βιβλία του, μοναδική παρακαταθήκη για την ιστορία της πόλης, την Εθνική Αντίσταση, την Ελλάδα.
Ακολουθούσε πάντα την αρχή των πέντε λέξεων, όπως την έλεγε: «Έρευνα, διασταύρωση, επαλήθευση, τεκμηρίωση και πάλι έρευνα», έως ότου σιγουρευτεί ότι είναι έτσι και σε καμία περίπτωση δεν είναι αλλιώς τα γεγονότα.
Μέσα από τα κείμενα και τα βιβλία του ανέδειξε προσωπικότητες αγνών αγωνιστών της αντίστασης και της Δημοκρατίας, πολλοί από τους οποίους παραμερίστηκαν ή παραμορφώθηκαν από τους αρνητές τους, μα εξακολουθούν να ζουν μέσα στις λυτρωτικές προσδοκίες των ανυπότακτων, «για να μας φανερώσουν - όπως είπε σε μια ομιλία του - με τη χάλκινη φωνή τους τη βαθύρριζη αλήθεια του μαχόμενου λαού».
Με τα βιβλία του φώτισε, άγνωστες πτυχές της ιστορίας. Γεγονότα, που είχαν είτε άμεση, είτε έμμεση επίδραση στην πολιτική ζωή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Στο βιβλίο του «Η Αχαΐα στην Κατοχή 1941 – 1944» μεταξύ άλλων, αποκάλυψε για πρώτη φορά, τεκμηριώνοντας με σειρά στοιχείων και εγγράφων, ότι το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων από τους Γερμανούς, δεν ήταν αποτέλεσμα αντιποίνων, αλλά μία προσχεδιασμένη γενοκτονία.
Ο Βασίλης Λάζαρης ως ενεργός πολίτης, αγωνιστής της Δημοκρατίας και φιλόλογος έγραψε και δεκάδες άρθρα και δοκίμια τα οποία φιλοξενήθηκαν στο τοπικό τύπο και στις ιστοσελίδες, ενώ ήταν, διαχρονικά, ένας ανεκτίμητος συνεργάτης της Ένωσης και του Μουσείου Τύπου της ΕΣΗΕΠΗΝ, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην εδραίωση και την προβολή του, αξιοποιώντας το πλούσιο αρχείο του σε όλες του τις ιστορικές αναζητήσεις.
Τα Δ.Σ. της ΕΣΗΕΠΗΝ και του ΤΕΑΣ, εκφράζουν την βαθιά τους θλίψη για τον απρόσμενο θάνατο του ιστορικού της Πάτρας Βασίλη Λάζαρη και σε έκτακτη συνεδρίαση τους αποφάσισαν ομόφωνα να εκπροσωπηθούν στην κηδεία του και να εκφράσουν τα θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του.
ΩΡΑ ΠΑΤΡΩΝ: ΔΗΛΩΣΗ ΡΩΡΟΥ
Ο επικεφαλής του συνδυασμού ΩΡΑ ΠΑΤΡΩΝ, υποψήφιος Δήμαρχος Πατρέων, Γιώργος Ρώρος εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του φιλολόγου- συγγραφέα, ιστορικού, Βασίλη Λάζαρη, αναφέροντας πως «ο χώρος των γραμμάτων γίνεται φτωχότερος. Ο Βασίλης Λάζαρης αφήνει με το έργο του μια πλούσια παρακαταθήκη. Υπήρξε πρεσβευτής της ιστορίας του τόπου μας, αλλά και ανυποχώρητος- υπερασπιστής της δημοκρατίας. Από τους τελευταίους ιστορικούς ερευνητές της πόλης μας μέσα από τα έργα του, αλλά και τις ομιλίες του άφηνε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην πνευματική ζωή του τόπου».
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΚΩΣΤΑ ΣΠΑΡΤΙΝΟ
Δήλωση του Κώστα Σπαρτινού, βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας, για την απώλεια του Βασίλη Λάζαρη: Η πόλη μας, ο πνευματικός κόσμος της χώρας, οι αριστεροί και όλοι οι δημοκρατικοί άνθρωποι με μεγάλη λύπη έμαθαν το θάνατο του Βασίλη Λάζαρη.
'Ολοι και όλες θα θυμόμαστε τον διανοητή, τον φιλόλογο, τον ιστορικό, το δάσκαλο, τον αγωνιστή, τον κομμουνιστή που άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην ιστορική έρευνα της πόλης και της περιοχής μας. Όπως θα τον θυμόμαστε και για την αγάπη του στο διάλογο και στη δημοκρατική αντιπαράθεση, παρ' όλη την αταλάντευτη προσήλωση στην ιδεολογία του και τις προσωπικές του πεποιθήσεις.
Στην οικογένεια και τους φίλους του εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΑΤΖΗΛΑΜΠΡΟΥ: Η πόλη πενθεί
Σε ανακοίνωσή της Αντίστασης Πολιτών Δυτικής Ελλάδας για την απώλεια του Βασίλη Λάζαρη, αναφέρει τα εξής:
«Η πόλη, η ιστορία και οι άνθρωποί της πενθούν τον Βασίλη Λάζαρη.
Ο άνθρωπος, ο αγωνιστής, ο φιλόλογος, ο ιστορικός, που το έργο του συνέβαλε στην κοινωνική και ιστορική αυτογνωσία μας. Συμβολή ιδιαίτερα σημαντική στο σημερινό περιβάλλον που κυριαρχείται από την ευκολία.
Το έργο του, ιστορικό και όχι μόνον, παραμένει το θεμέλιο που οι νεώτεροι ιστορικοί και λογοτέχνες της περιοχής μας χρησιμοποιούν ως σημείο αναφοράς.
Η «Αντίσταση Πολιτών Δυτικής Ελλάδας» αισθάνεται ότι χάνει έναν σύντροφο, έναν συμπαραστάτη των αγώνων που μ΄αυτούς μόνο μπορεί να καλυτερεύσει ο κόσμος μας».
Ελεγείο για τον Βασίλη Λάζαρη
Το Δ.Σ. του Συλλόγου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων της περιόδου 1945-1974 «ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ» μετά το άγγελμα του θανάτου του φιλόλογου και ιστορικού Βασίλη Λάζαρη, αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει τα συλλυπητήριά του προς τους οικείους του.
Ο Βασίλης Λάζαρης με τις άοκνες προσπάθειές του και με την αιχμηρή γραφίδα του, διείσδυσε σε άδυτα αρχείων της πόλης και κατέγραψε σελίδες της πατραϊκής Ιστορίας, που κοσμούν την πορεία της στο διάβα των αιώνων. Η πόλη της Πάτρας και τα Γράμματα του τόπου μας, μένουν φτωχότερα από προχθές, καθώς ένα εκλεκτό μέλος αυτών διέβη την Αχερουσία, για να περάσει στην αιωνιότητα.
Ευχόμαστε να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σκεπάσει την σορό του.
