Emilia Pérez - Με καινούργια ταυτότητα

του Ελισσαίου Βγενόπουλου, σκηνοθέτη-συγγραφέα

Ο άνθρωπος, το μόνο πλάσμα που δεν βολεύεται με την εικόνα που έχουν οι άλλοι γι αυτόν, ούτε καν με την εικόνα που έχει το ίδιο για τον εαυτό του, πολλές φορές το Είναι λειτουργεί σαν μια φυλακή την οποία πρέπει πάση θυσία να διαρρήξει.

Η ταινία «Emilia Perez», σε σκηνοθεσία του Ζακ Οντιάρ  ("Ο Προφήτης", "Ο Άνθρωπος Χωρίς Πατρίδα") είναι ένα τολμηρό κινηματογραφικό εγχείρημα που εξερευνά θέματα μεταμόρφωσης, ταυτότητας και λύτρωσης σε ένα έντονα μελοδραματικό, αλμοδοβαρικό ύφος. Αυτή η ταινία ξεχωρίζει για το μοναδικό μείγμα σκοτεινού χιούμορ, ζωντανών μουσικών ρυθμών και μιας ιστορίας που συνυφαίνεται με την πολυπλοκότητα του φύλου και της οικογένειας με φόντο τον αδυσώπητο κόσμο του μεξικανικού εμπορίου ναρκωτικών.

Η ιστορία ξεκινά με τη Ζόε Σολντάνα  να υποδύεται την Ρίτα Μόρα Κάστρο, μια υποτιμημένη δικηγόρο γνωστή για την ψυχραιμία της και τον ακλόνητο ηθικό της κώδικα. Όταν προσλαμβάνεται από το διαβόητο αφεντικό ενός μεξικανικού καρτέλ, τον Eμίλιο (τον οποίο υποδύεται η τρανσέξουαλ ηθοποιός Κάρλα Σοφία Γκασκόν), ακούει από αυτόν  ένα ασυνήθιστο και σκοτεινό αίτημα: Ο Εμίλιο θέλει να εξαφανιστεί, αλλά όχι με τον τρόπο που θα περίμενε κανείς από έναν άρχοντα του εγκλήματος. Ζητά από την δικηγόρο να τον βοηθήσει να μεταμορφωθεί σε Eμίλια, να βρει  τον τρόπο να ενορχηστρώσει τις νομικές και υλικοτεχνικές πτυχές της μετάβασης φύλου και της πλήρους εξαφάνισης. Η Εμίλια θέλει μια νέα ζωή, αφήνοντας πίσω της τη βίαιη κληρονομιά της αυτοκρατορίας του καρτέλ της για να κάνει μια νέα αρχή.

Το ταξίδι του Εμίλιο προς τη μεταμόρφωσή του σε Εμίλια δεν είναι απλώς μια σωματική μεταμόρφωση- είναι μια αναγέννηση και μια ανάκτηση της ταυτότητάς του μετά από χρόνια ζωής μέσα στα αυστηρά υπερ-ανδροπρεπή, αδίστακτα όρια μιας εγκληματικής αυτοκρατορίας. Ο Γάλλος δημιουργός  πραγματεύεται τη μετάβαση της Εμίλια με ευαισθησία, απεικονίζοντάς την ως μια ριζοσπαστική πράξη αυτοαπελευθέρωσης που ξεπερνά τη φυσική εμφάνιση και εμβαθύνει σε βαθύτερα ερωτήματα του ανήκειν και της λύτρωσης. Για τον Εμίλιο, το να αποβάλει το παρελθόν σημαίνει να διαγράψει όχι μόνο το πρόσωπο που ήταν, αλλά και τα ίχνη βίας και φόβου που άφησε πίσω του.

Μόλις ολοκληρωθεί η μεταμόρφωση, η Εμίλια αποσύρεται από τα φώτα της δημοσιότητας και η δικηγόρος αναλαμβάνει να διασφαλίσει ότι η «εξαφάνισή» της θα κυλήσει ομαλά, καθώς και να φροντίσει την οικογένεια της Εμίλια. Εισβάλει στην ταινία η Σελένα Γκόμεζ, η οποία υποδύεται την πρώην σύζυγο της Eμίλια, Τζέσι ντελ Μόντε, έναν χαρακτήρα που ενσαρκώνει, ζεστασιά, ανθεκτικότητα και εκπληκτικό εύρος. Εκείνη, όπως και η υπόλοιπη οικογένεια, πιστεύει ότι η Eμίλια απλώς αγνοείται, μη γνωρίζοντας την πραγματική έκταση των όσων έχουν συμβεί. Οι αλληλεπιδράσεις της δικηγόρου με τη Τζέσι και την οικογένεια που προστατεύει πλέον προσθέτουν ένα στρώμα έντασης και πάθους στην ιστορία, καθώς αναγκάζεται να παλέψει με την ηθική των πράξεών της και τον αυξανόμενο δεσμό της μαζί τους.

Το χρονικό πλαίσιο της ταινίας μεταπηδά τέσσερα χρόνια μπροστά και βλέπουμε την Εμίλια να ξαναμπαίνει στις ζωές των αγαπημένων της προσώπων. Αλλά τώρα, ως Eμίλια, είναι ταυτόχρονα μια ξένη και μια οικεία παρουσία, μεταμορφωμένη αλλά και βαθιά συνδεδεμένη με τη ζωή που άφησε πίσω της. Ο Ζακ Οντιάρ φιλοτεχνεί αυτή την επανένωση με τρομερή ένταση και συναισθηματικό βάθος. 

Η ανατροπή σ’ αυτό το σημείο είναι ότι η επανεμφάνιση της Εμίλια δεν έχει να κάνει με τη διεκδίκηση της προηγούμενης θέσης της ή με την επιδίωξη κάποιου είδους εκδίκησης, αλλά με την επανασύνδεση με την οικογένειά της στην πραγματική της μορφή. Η αντίθεση μεταξύ του βίαιου παρελθόντος της Eμίλια ως αρχηγού καρτέλ και της ειλικρινούς επιθυμίας της για αποδοχή στη νέα της ζωή δημιουργεί μια ισχυρή ένταση που διαπερνά το φιλμ.

Τα μουσικά νούμερα που παρεμβάλλονται σε όλη την ταινία προσδίδουν μια απροσδόκητη  ενέργεια, μετατρέποντας σκηνές βαθιάς προσωπικής αντιπαράθεσης σε εκφραστικές, σχεδόν καθαρτικές ερμηνείες. Αυτές οι στιγμές λειτουργούν ως συναισθηματικές κορυφώσεις, απογειώνοντας τον μελοδραματικό πυρήνα της ταινίας και υπογραμμίζοντας το θεματικό μείγμα ρεαλισμού και θεάματος. Η προσέγγιση του Ζακ Οντιάρ  θυμίζει το Αλμοδοβαρικό σύμπαν, αλλά  ο δημιουργός επανεφευρίσκει το δικό του ύφος, μέσα από την μοναδική γραφή του, δίνοντας στην ταινία μια ωμή, σπλαχνική ποιότητα που τη διακρίνει ως δική του, καταλήγοντας να έχουμε ένα συναρπαστικό μουσικόεγκληματικό  θρίλερ.

Η «Emilia Perez» αντλεί από μια πληθώρα κινηματογραφικών επιρροών -από αστυνομικά θρίλερ μέχρι μιούζικαλ και οικείες μελέτες χαρακτήρων- και η σκηνοθεσία του Ζακ Οντιάρ   διατηρεί αυτά τα στοιχεία συνεκτικά, αναμειγνύοντάς τα σε μια εξωφρενική, προκλητική αφήγηση. Στην καρδιά της, η ταινία είναι μια ιστορία για τη μεταμόρφωση στην πιο ριζοσπαστική της μορφή, για την εύρεση της αυθεντικότητας σε έναν μη αυθεντικό κόσμο και για τις θυσίες που κάνει κανείς για την αγάπη και την αυτοαποδοχή. Η προσγειωμένη ερμηνεία της Ζόε Σολντάνα, η σύνθετη απεικόνιση της Eμίλια από τον Κάρλα Σοφία Γκασκόν  και ο ωμός και ευαίσθητος ρόλος της Σελένα Γκόμεζ συνθέτουν μια συναρπαστική τριάδα, η οποία προσδίδει βάθος και αποχρώσεις στον μπερδεμένο ιστό των σχέσεων. Κάνοντας πρεμιέρα στο 77ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, η «Emilia Perez» κέρδισε τόσο το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής όσο και το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για το σύνολο του γυναικείου καστ, μια απόδειξη της τολμηρής υπόθεσης της ταινίας και της συναισθηματικής βαρύτητας των ερμηνειών της. Το φιλμ επιλέχθηκε ως η γαλλική συμμετοχή για την καλύτερη διεθνή ταινία μεγάλου μήκους στα 97α Βραβεία Όσκαρ. Με το μείγμα σασπένς, δράματος και πληθωρικότητας, η «Emilia Perez» δεν αποτελεί μόνο μια συναρπαστική διαδρομή αλλά και μια ισχυρή εξερεύνηση της ταυτότητας, του θάρρους και των μέτρων που παίρνουμε για να ξαναγράψουμε τις δικές μας ιστορίες. Ο Οντιάρ, δημιουργώντας αυτή την αφήγηση, αποδεικνύει για άλλη μια φορά την ικανότητά του να ανατρέπει τις συμβάσεις του είδους και να διευρύνει τα όρια της αφήγησης. Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα που δεν θέλει να  είναι αυτό που του συνέβη, αλλά αυτό που κάποια στιγμή στη ζωή του θα αποφασίσει να γίνει.

 

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ