Οι ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 και Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 μπορεί να εμφανίσουν μια σοβαρή επιπλοκή που αφορά τους νεφρούς και ονομάζεται Διαβητική Νεφρική Νόσος ή διαφορετικά Διαβητική Νεφροπάθεια .
Ένα 20 και 40% των ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη θα αναπτύξουν χρόνια νεφρική νόσο δηλαδή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και κάποιοι από αυτούς θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με αιμοκάθαρση.
Η Διαβητική Νεφρική Νόσος είναι το συχνότερο αίτιο χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου σε όλο τον κόσμο. Η αντιμετώπιση του ασθενούς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου μπορεί να είναι με υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας με εξωνεφρική κάθαρση δηλαδή αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση, με μεταμόσχευση νεφρού και σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 μπορεί να αντιμετωπιστεί με ταυτόχρονη μεταμόσχευση νεφρού και παγκρέατος.
Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου;
Η διάγνωση της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου, καθυστερεί γιατί στα αρχικά στάδια δεν υπάρχουν συμπτώματα και έτσι ο ασθενής δεν απευθύνεται στον ιατρό. Όταν προχωρήσει η νόσος έχουμε τα διάφορα συμπτώματα όπως για παράδειγμα η ανορεξία, η αδυναμία σε συνδυασμό με καταβολή, η ναυτία, η απώλεια βάρους, η φαγούρα, το πρήξιμο στα πόδια, η συχνοουρία, η ωχρότητα λόγω αναιμίας, κ.ά.)
Η έγκαιρη διάγνωση της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου γίνεται με μια απλή εξέταση: την ύπαρξη λευκώματος στα ούρα. Αυτό μπορεί να γίνει με μια απλή εξέταση γενικής ούρων η με την συλλογή ούρων 24ώρου τα οποία θα αξιολογηθούν από τον νεφρολόγο. Οι βιοχημικές εξετάσεις (ουρία, κρεατινίνη), ο υπολογισμός του δείκτη σπειραματικής διήθησης( GFR)- που αποτελεί τον πιο αξιόπιστο δείκτη της νεφρικής λειτουργίας- μας δείχνουν αν έχει εγκατασταθεί χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο ασθενής.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να γίνει ένας υπερηχογραφικός έλεγχος για να εκτιμήσουμε την μορφολογία των νεφρών και κάποιες φορές μπορεί να απαιτηθεί να γίνει και νεφρική βιοψία για να αποκλειστεί η ύπαρξη και κάποιου άλλου είδους νεφρικής βλάβης η οποία μπορεί να διαφοροποιήσει τη θεραπευτική προσέγγιση. Αυτό που θα πρέπει να επισημανθεί είναι, ότι στα αρχικά στάδια της νόσου ο υπερηχογραφικός έλεγχος των νεφρών μπορεί να είναι χωρίς ευρήματα αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο ασθενής μας δεν πάσχει από Διαβητική Νεφρική Νόσο ή από Χρόνια νεφρική Ανεπάρκεια.
Δυστυχώς η διάγνωση γίνεται καθυστερημένα και τις περισσότερες φορές η νόσος έχει προχωρήσει σε σημείο που δεν μπορεί να αντιστραφεί.
Επομένως, η έγκαιρη ανίχνευση του λευκώματος στα ούρα και η έγκαιρη παραπομπή σε νεφρολόγο είναι σημαντική για τη σωστή αντιμετώπιση της νεφρικής νόσου στον ασθενή με Σακχαρώδη Διαβήτη.
Πότε θα πρέπει σε ένα ασθενή με Σακχαρώδη Διαβήτη να γίνεται ο έλεγχος για χρόνια νεφρική νόσο;
Η απάντηση είναι ότι αυτό διαφέρει ανάλογα με το αν πρόκειται για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 ή για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Στην πρώτη περίπτωση (Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1) ο έλεγχος πρέπει να γίνεται στην 5ετία μετά τη διάγνωση (διότι η Διαβητική Νεφρική Νόσος σπανίως εμφανίζεται νωρίτερα), ενώ στη δεύτερη περίπτωση (Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2) ο έλεγχος πρέπει να γίνεται τη στιγμή της διάγνωσης (αυτό συμβαίνει γιατί ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 μπορεί να υπάρχει αρκετά χρόνια πριν τη διάγνωση οπότε υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος να προκληθεί βλάβη στους νεφρούς αλλά και σε άλλα όργανα όπως στον βυθό του ματιού(απώλεια όρασης) ή τα μικρά και μεγάλα αγγεία (στεφανιαία νόσος, στένωση καρωτίδων, περιφερική αγγειοπάθεια).
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης Διαβητικής Νεφρικής Νόσου;
Οι παράγοντες είναι οι εξής:
Η υπεργλυκαιμία (αυξημένο σάκχαρο στο αίμα)
Η παχυσαρκία
Η υψηλή αρτηριακή πίεση
Έλλειψη σωματικής άσκησης-καθιστική ζωή
Το κάπνισμα
Η υψηλή χοληστερόλη και τα υψηλά τριγλυκερίδια στο αίμα
Το οικογενειακό ιστορικό (γονείς-αδέρφια) με διαβήτη και χρόνια νεφρική νόσο δηλαδή η κληρονομικότητα
Ποιες είναι οι επιπλοκές της νόσου;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης εκτός από την Διαβητική Νεφρική Νόσο και την Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια (περίπου το 50% των ασθενών εμφανίζουν Χρόνια Νεφρική Νόσο σε 10 χρόνια από την εμφάνιση του Σακχαρώδη Διαβήτη) ευθύνεται και για άλλες σοβαρές επιπλοκές επικίνδυνες για τη ζωή του διαβητικού ασθενούς. Οι σοβαρότερες επιπλοκές αφορούν τις καρδιαγγειακές παθήσεις (στεφανιαία νόσο, στένωση καρωτίδων και την περιφερική αγγειοπάθεια) καθώς και άλλες παθήσεις που επιδρούν σημαντικά στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Όλες αυτές οι επιπλοκές αυξάνουν την νοσηρότητα και την θνητότητα και αυτός είναι και ο βασικός λόγος που ο διαβητικός ασθενής χρήζει εξειδικευμένης ιατρικής παρακολούθησης και αντιμετώπισης από πολλές ιατρικές ειδικότητες, όπως παθολόγο, ενδοκρινολόγο, νεφρολόγο, καρδιολόγο, οφθαλμίατρο, νευρολόγο και αγγειοχειρούργο.
Γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη στην περίοδο εγκυμοσύνης θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά από νεφρολόγο
Η νεφρολογική παρακολούθηση είναι αναγκαία και σε γυναίκες που θα εμφανίσουν Σακχαρώδη Διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη και παρουσίασαν επιπλέον υπέρταση (μια κατάσταση που λέγεται προεκλαμψία), αφού οι γυναίκες αυτές διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για εμφάνιση νεφρικής νόσου αρκετά χρόνια μετά τον τοκετό.
Ποια είναι όμως η θεραπεία της Διαβητικής Νεφρικής Νόσου;
Υιοθέτηση ενός υγιούς τρόπου ζωής, δηλαδή κατανάλωση πιο υγιεινών γευμάτων (5 φορές την ημέρα), απώλεια σωματικού βάρους, διακοπή καπνίσματος και φυσικά σωματική άσκηση
Ρύθμιση του σακχάρου
Κατάλληλη φαρμακευτική ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Ρύθμιση της υψηλής χοληστερίνης και των λιπιδίων
Αποφυγή αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και άλλων φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στους νεφρούς
Μείωση του λευκώματος στα ούρα με ειδικές κατηγορίες φαρμάκων.
Συμπερασματικά, η Διαβητική Νεφρική Νόσος αποτελεί μια από τις πιο σοβαρές και πιο απειλητικές για την ζωή επιπλοκές του Σακχαρώδη Διαβήτη και μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Η πρώιμη και έγκαιρη διάγνωσή της νόσου από τον εξειδικευμένο νεφρολόγο θα οδηγήσει στην καλύτερη παρακολούθηση και αντιμετώπιση του ασθενούς και τελικά θα επιφέρει την επιβράδυνση ή εξάλειψη των επιπλοκών με τελικό αποτέλεσμα την βελτίωση της ποιότητας ζωής και την επιβίωση του διαβητικού ασθενή.
info:
http://www.kyanousstavrospatron.gr
Δουζδαμπάνης Περικλής, MD, MsC, PhD
Nεφρολόγος- Επιστημονικός Υπεύθυνος Μονάδας Χρόνιας Αιμοκάθαρσης, «Κυανούς Σταυρός Πατρών», Γερμανού 115 Πάτρα Mετεκπαίδευση Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Τορόντο Καναδά
Τηλ 2610243110,
[email protected]
Ιδιωτικό Ιατρείο: Κορίνθου 275 Πάτρα
2610450797, κιν: 6973204552
Τρίγκα Κωνσταντίνα MD, MsC, PhD
Ειδική Νεφρολόγος, Μονάδα Χρόνιας Αιμοκάθαρσης « Κυανούς Σταυρός Πατρών»
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Κυανού Σταυρού Α.Ε
Mετεκπαίδευση Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Τορόντο Καναδά
Τηλ 2610243110
Ιδιωτικό Ιατρείο: Κορίνθου 275, Πάτρα,
2610 450797 κιν: 6974 192 118
[email protected]
« ΜΟΝΑΔΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΤΡΩΝ” ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΠΟΛΗ
ΠΡΟΣΦΑΤΩΣ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΕΛΕΙΟΤΕΡΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΠΡΟΗΓΜΕΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ
ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΕΥΘΥΝΗΣ, ΠΟΛΥΙΕΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΑΡΙΣΤΗ ΙΑΤΡΟ-ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ- ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΠΑΘΗ
