Πρωτόγνωρες καταστάσεις καλείται να διαχειριστεί η ανθρωπότητα από τις αρχές αυτής της «περίεργης» χρονιάς, με την πανδημία του covid – 19 να απειλεί όχι μόνο τις ζωές συγκεκριμένων κατηγοριών συνανθρώπων μας, αλλά και τον τρόπο ζωής που τουλάχιστον οι δυτικές δημοκρατικές κοινωνίες έχτισαν με αγώνες, θυσίες και πολύ κόπο και προσπάθεια!
Πρωτόγνωρες καταστάσεις, που απαιτούν πρωτόγνωρες παρεμβάσεις, πολλές φορές στα όρια των συνταγματικών ελευθεριών των πολιτών αυτών των κοινωνιών. Για αυτό και για να έχουν επιτυχία αυτές οι παρεμβάσεις, για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά αυτή την υγειονομική κρίση, είναι άκρως απαραίτητο να υπάρχει ένα ξεκάθαρο κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και ειλικρινούς υποστήριξης μεταξύ Κοινωνίας και Πολιτείας. Η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να πάρει μέτρα δυσάρεστα και επώδυνα, τόσο ψυχολογικά όσο και οικονομικά, για να διαχειριστεί αυτή τη δύσκολη κατάσταση και η Κοινωνία πρέπει να τα στηρίξει, προκειμένου αυτά να έχουν αποτέλεσμα και να μπορέσουμε να πάμε παρακάτω.
Στον τόπο μας είναι διάχυτη η αίσθηση πως αυτό το απαραίτητο κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και υποστήριξης μεταξύ Πολιτείας και Κοινωνίας έχει διαρραγεί επικίνδυνα τους τελευταίους μήνες. Κατά τη διάρκεια του lock down της άνοιξης η Κοινωνία πειθάρχησε άμεσα (και εντυπωσιακά για τα ελληνικά δεδομένα) με αποτέλεσμα να καταφέρουμε με επιτυχία την ανάσχεση του πρώτου κύματος της πανδημίας. Ενός πρώτου κύματος που βρήκε την ανθρωπότητα παντελώς απροετοίμαστη, με ελάχιστη γνώση για αυτό το νέο ιό και τους τρόπους επιτυχούς διαχείρισης του. Τώρα, αρκετούς μήνες μετά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τώρα υπάρχουν πια στατιστικά δεδομένα, υπάρχει πολύ μεγαλύτερη γνώση, ώστε οι τρόποι διαχείρισης να γίνουν πολύ πιο αποτελεσματικοί και ορθολογικοί. Μην ξεχνάμε πως η υγειονομική επιτυχία του πρώτου κύματος της πανδημίας, είχε ένα υψηλότατο τίμημα στην οικονομία και ειδικά στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, το οποίο δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί αποσπασματικά και πρόχειρα. Και βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε και τις ψυχολογικές επιπτώσεις σε ομάδες του πληθυσμού.
Δεν θα σταθώ καθόλου στις διάφορες «συνομωσιολογικές» προσεγγίσεις γύρω από την πανδημία, ή στις απόψεις των λεγόμενων «αρνητών», μια και καθόλου δεν με αφορούν και φυσικά δεν με εκφράζουν. Αν και είναι ενοχλητική αυτή η «βίαιη επίθεση» στην όποια αντίθετη άποψη, όσο ανόητη κι αν είναι αυτή. Το μεγαλείο της αστικής δημοκρατίας είναι η ανοχή ακόμη και απέναντι στους ορκισμένους εχθρούς της, πόσο μάλλον στην όποια «αστεία» ή «κουτή» προσέγγιση στο οποιοδήποτε ζήτημα, μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό, γιατί αλλιώς κινδυνεύουμε να βρεθούμε εγκλωβισμένοι σε μονοπάτια επικίνδυνα για τη συνέχεια!!! Υπάρχει όμως επί της ουσίας διάχυτη η αίσθηση πως η Πολιτεία ολιγώρησε στο διάστημα που μεσολάβησε από το Μάιο μέχρι σήμερα και δεν έκανε ότι ήταν απαραίτητο από τη δική της μεριά, για να μην πάει χαμένη εκείνη η πρώτη επιτυχία. Πολλά τα παραδείγματα που συνηγορούν στην παραπάνω αντίληψη, έχουν διατυπωθεί επανειλημμένα τον τελευταίο καιρό και δεν αξίζει τον κόπο να τα ξαναλέμε. Αυτό που οφείλει να θυμάται η Πολιτεία είναι πως απευθύνεται σε μια Κοινωνία καθημαγμένη οικονομικά και ταλαιπωρημένη οικονομικά από μια 10ετή, σκληρή οικονομική κρίση, που την έχει καταβάλλει ψυχολογικά και όχι μόνο. Και αυτή η κατάσταση ακυρώνει βάναυσα την οποιαδήποτε προσπάθεια της να ανακάμψει και να ορθοποδήσει!
Δεν είμαι λοιμωξιολόγος ούτε καν γιατρός, άλλο είναι το γνωστικό μου αντικείμενο και δεν έκανα ποτέ το φωτεινό παντογνώστη «επί παντώς επιστητού»!!! Συνεπώς δεν μπορώ επί της ουσίας να κρίνω μέτρα για τα οποία εκφράζουν στοιχειοθετημένες πια επιφυλάξεις ακόμη και διεθνώς διακεκριμένοι ειδικοί επιστήμονες, αναφορικά με την αποτελεσματικότητα τους. Ζω όμως μέσα στην κοινωνία και βλέπω τι συμβαίνει στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα σχολεία, στην οικονομία. Βλέπω αποφάσεις αντικρουόμενες και αλλοπρόσαλλες που δεν βοηθούν στην οικοδόμηση της απαραίτητης εμπιστοσύνης. Ακόμη βλέπω την «επιλεκτική αυστηρότητα» στις περιπτώσεις εκείνες όπου τα όποια μέτρα παραβιάζονται κατάφορα. Βλέπω επίσης μια Κοινωνία διχασμένη σε σχέση με την πανδημία και εξαιρετικά επιθετική απέναντι στην οποιαδήποτε «άλλη άποψη» ένθεν και ένθεν και μεγάλες επαγγελματικές κατηγορίες να βρίσκονται σε απόγνωση, μην ξέροντας πως θα αντιμετωπίσουν το βουνό υποχρεώσεων που δημιουργείται μπροστά τους με όλη αυτή την κατάσταση. Ένα βουνό που απειλεί να συνθλίψει τη ζωή και την προοπτική ανθρώπων, οικογενειών, που ήδη «αιμορραγούν» πολλά χρόνια τώρα.
Είναι σαφές πως κανένα μέτρο δεν θα αποδώσει εάν η Κοινωνία δεν το στηρίξει. Και για να το στηρίξει πρέπει να πειστεί για την αποτελεσματικότητα του και να στηριχθεί ουσιαστικά (και όχι μόνο επικοινωνιακά) σε σχέση με τις συνέπειες του. Και καλό είναι η όποια Κυβέρνηση να το θυμάται αυτό….
*Ο Τρύφωνας Παχής είναι Σύμβουλος Επικοινωνίας και Marketing, πτυχιούχος του State University of New York at Buffalo.Έχει διατελέσει στο παρελθόν Νομαρχιακός Σύμβουλος Αχαΐας, Δημοτικός Σύμβουλος Πάτρας και μέλος του ΔΣ του Επιμελητηρίου Αχαΐας
