Για να καταφέρει η χώρα να πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, να επανέλθει στην κανονικότητα και να μπορεί να αναχρηματοδοτεί το χρέος της ομαλά από τις αγορές, χρειάζεται ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο.
Το νέο αναπτυξιακό πρότυπο θα πρέπει να δίνει έμφαση στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, την επιλογή των παραγωγικών τομέων αιχμής, ώστε να προκύπτει η μείωση της ανεργίας, η ενίσχυση της απασχόλησης και η κοινωνική συνοχή, η αύξηση του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους. Επίσης θα πρέπει να αξιοποιεί τους πλούσιους παραγωγικούς πόρους της χώρας, κυρίως το ανθρώπινο και το πολιτιστικό κεφάλαιο, και να δημιουργεί προστιθέμενη αξία.
Το νέο αναπτυξιακό πρότυπο θα πρέπει να έχει ως κεντρική προτεραιότητα την ενίσχυση της εξωστρέφειας, της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας στην οικονομία. Η ενδυνάμωση του ρυθμού ανάπτυξης πρέπει να προέλθει από την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τον τεχνολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας, την αύξηση των εξαγωγών, τόσο των αγαθών όσο και των υπηρεσιών. Ο πυρήνας του προβλήματος είναι η έλλειψη ιδιωτικών επενδύσεων γιατί αυτό οδηγεί σε μείωση της ανταγωνιστικότητας, επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου, απώλεια αγορών, εξειδίκευση σε χαμηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας προϊόντα με συνεπακόλουθο την διάβρωση του παραγωγικού ιστού και τη μείωση της απασχόλησης.
Η δεύτερη προτεραιότητα του αναπτυξιακού προτύπου πρέπει να είναι η προώθηση της έξυπνης οικονομίας. Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης η έξυπνη οικονομία, η οικονομία της γνώσης και το ανθρώπινο κεφάλαιο, αποτελούν τον σημαντικότερο παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης. Στην ελληνική οικονομία χρειάζονται παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την επίδοση κλάδων με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Μοχλός στην όλη προσπάθεια θα πρέπει να είναι η αξιοποίηση του υψηλής ποιότητας ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας.
Στον πρωτογενή τομέα χρειάζεται έμφαση σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, κυρίως τρόφιμα, ποτά και φρούτα λαχανικά για τα οποία υπάρχει μια τεράστια ευρωπαϊκή αγορά. Το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων έχει δημιουργήσει αρκετές επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας. Στη ναυτιλία και στις συνδυασμένες μεταφορές μπορεί να γίνει εξαιρετική αξιοποίηση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας, με σύνδεση των λιμανιών της μέσω ενός δικτύου χερσαίων μεταφορών με τις μεγάλες αγορές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.
Η κοινωνική δικαιοσύνη και η κοινωνική συνοχή πρέπει να είναι η τρίτη μεγάλη προτεραιότητα του νέου αναπτυξιακού προτύπου. Οι κοινωνικές δαπάνες πρέπει να έχουν αποτέλεσμα και να επιτυγχάνουν μείωση της φτώχειας και της ανισότητας.
Η ενίσχυση της απασχόλησης και η μείωση της ανεργίας είναι βασικός μοχλός για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανισότητας. Για τον λόγο αυτό, τα ενεργητικά μέτρα απασχόλησης έχουν σημαντικό ρόλο στον στόχο της κοινωνικής συνοχής. Η επιδοματική πολιτική αντίθετα, δημιουργεί πελατειακές σχέσεις και εξαρτήσεις, είναι αναποτελεσματική και δεν λύνει το πρόβλημα της κοινωνικής συνοχής. Χρειάζεται επομένως η υλοποίηση μιας πολιτικής ελαχίστου εισοδήματος που θα αποτελεί ένα κοινωνικό δίχτυ προστασίας, το οποίο μόνο ένα ισχυρό διοικητικά κράτος μπορεί να υλοποιήσει μέσω του δημοσιονομικού μηχανισμού.
Η τέταρτη προτεραιότητα του νέου αναπτυξιακού προτύπου είναι η ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας. Το εκπαιδευμένο ανθρώπινο κεφάλαιο είναι ο βασικός μοχλός επιτάχυνσης της τεχνολογικής αλλαγής και της καινοτομίας στην οικονομία. Αυτό έχει ιδιαίτερα ευνοϊκές επιπτώσεις στον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, λόγω της διασύνδεσης της εγχώριας παραγωγικής δομής με τα διεθνή δίκτυα τεχνολογικής γνώσης και εμπορίας, ενισχύοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τις νέες πηγές ανάπτυξης της οικονομίας.
Κατά συνέπεια η χώρα χρειάζεται ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο με ευρεία οικονομική και κοινωνική βάση, που θα αξιοποιεί τους πλούσιους παραγωγικούς πόρους και θα δημιουργεί προστιθέμενη αξία. Ένα πρότυπο που θα διασφαλίζει υψηλό ρυθμό ανάπτυξης με κοινωνική συνοχή και κοινωνική ευαισθησία.
