Μετά την έξαρση των κρουσμάτων του ιού της ιλαράς, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας σε συνεργασία με την 6η Υγειονομική Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, όπως έγραψε το tempo24.gr προχωρούν στο έλεγχο των βιβλιαρίων υγείας όλων των μαθητών, προκειμένου να καταγραφεί η υγειονομική κατάσταση του παιδικού πληθυσμού.
Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν οι μαθητές είναι καλυμμένοι με το εμβόλιο της ιλαράς, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να προχωρήσουν σε εμβολιασμό.
Σύμφωνα με πληροφορίες του tempo24.gr, οι διευθύνσεις σχολικών συγκροτημάτων της Πάτρας, έχουν ζητήσει την προσκόμιση σε φωτοτυπία του φύλλου του βιβλιαρίου που πιστοποιεί τον εμβολιασμό για ιλαρά, ενώ σε άλλα σχολεία έχει ζητηθεί κανονικά το ατομικό δελτίο υγείας.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποιος νόμος ή υπουργική απόφαση που να επιβάλει τον εμβολιασμό των παιδιών. Εκείνο αντιθέτως που υπάρχει είναι το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού το οποίο ορίζει η αρμόδια Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού και προσφέρεται δωρεάν με σκοπό να διαφυλάσσεται η δημόσια υγεία.
Στο παρελθόν ο διευθυντής του εκάστοτε σχολείου έπρεπε να ζητά από τους γονείς το βιβλιάριο υγείας και αν τα παιδιά δεν είχαν κάνει εμβόλια δεν προχωρούσε στην εγγραφή τους. Αυτό αποτελούσε μια διοικητική κύρωση. Ωστόσο, επειδή κάτι τέτοιο θεωρήθηκε υπερβολικό καθώς στερούσε το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση, το 2010 αποφασίστηκε και καθορίστηκε με σχετική εγκύκλιο, οι γονείς που δεν έχουν κάνει εμβόλια στα παιδιά τους να έχουν μαζί τους μια βεβαίωση η οποία να αναφέρει τους ιατρικούς λογούς για τους οποίους δεν έχουν προχωρήσει στον εμβολιασμό (π.χ παρουσιάζουν αλλεργία κ.λπ.).
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιβάλλεται να μπει ένα όριο ώστε να προφυλάσσεται η υγειά των παιδιών η οποία γίνεται έρμαιο των γούστων, της υπερβολής αλλά και της άγνοιας των γονιών τους.
Είτε ο κίνδυνος προέρχεται από τον εμβολιασμό, είτε από τον μη εμβολιασμό η οριοθέτηση δεν είναι σαφής και τα παραθυράκια είναι ορθάνοιχτα τουλάχιστον για εκείνους που επιλέγουν να μην εμβολιάζουν τα παιδιά τους ούτε με τα βασικά εμβόλια που ορίζει η εθνική επιτροπή εμβολιασμού.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η Σύσταση της Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής για τον εμβολιασμό των παιδιών η οποία αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Η Επιτροπή τονίζει την αξία του εμβολιασμού στα παιδιά για την πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων και την προστασία της δημόσιας υγείας. Επισημαίνει, επίσης, ότι η ασφάλεια των συνιστώμενων εμβολίων έχει τεκμηριωθεί με επιστημονικές μελέτες και δεδομένα».
Η προστασία της υγείας των άλλων
Η απόφαση των γονέων να μην εμβολιασθεί το παιδί, δεν μπορεί να οδηγεί σε δυσμενείς συνέπειες αποκλεισμού του από την κοινωνική ζωή, εφ’ όσον δεν τίθεται σοβαρό ζήτημα για την προστασία της δημόσιας υγείας. Σε διαφορετική περίπτωση, ο εμβολιασμός θα απέβαινε αναγκαστικός, κατά παράβαση της αρχής της συναίνεσης.
Αν, πάντως, υπάρχει θέμα επείγουσας προστασίας της δημόσιας υγείας (π.χ. εμφανισθούν κρούσματα μηνιγγίτιδας), μέτρα περιορισμού για την προφύλαξη όσων παιδιών δεν έχουν εμβολιασθεί είναι επιβεβλημένα, ακόμη και παρά τη θέληση των γονέων.
Η Επιτροπή κρίνει, ειδικότερα, ότι η παρακολούθηση του προγράμματος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης δεν μπορεί να εξαρτάται από τον όρο εμβολιασμού, αφού τότε η συμμόρφωση προς μια δημόσια υποχρέωση θα προϋπέθετε την παραίτηση από την άσκηση θεμελιώδους δικαιώματος.
Είναι ωστόσο θεμιτό να ζητείται από τους γονείς η πληροφορία περί του αν το παιδί έχει υποβληθεί στη διενέργεια συγκεκριμένων εμβολίων, όπως και κάθε άλλη πληροφορία που αφορά την υγεία του, προκειμένου να διευκολύνεται η έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων στη διάρκεια της σχολικής ζωής.
Το ερώτημα είναι τι ακριβώς θα γίνει σήμερα στην Ελλάδα όπου από την μια η ιλάρα είναι σε έξαρση και από την άλλη το αντιεμβολιαστικό κίνημα στην Ελλάδα σε πλήρη ανάπτυξη.
Τι ισχύει σε άλλες χώρες
Στην Ιταλία από αυτή τη σχολική χρονιά ο εμβολιασμός των παιδιών που εγγράφονται και παρακολουθούν τα μαθήματα σε τάξεις παιδικών σταθμών, σε δημοτικά και σε γυμνάσια έγινε υποχρεωτικός με απόφαση της κυβέρνησης του Πάολο Τζεντιλόνι. Η απόφαση ελήφθη έπειτα από σειρά διαφωνιών και δημοσίων συζητήσεων σχετικά με το αν τα εμβόλια θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά δια νόμου και με το που αρχίζει και που τελειώνει η ελευθερία των γονέων εκείνων οι οποίοι δεν θέλουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Η κυβέρνηση Τζεντιλόνι αποφάσισε τελικά να επιστρέψει στον υποχρεωτικό εμβολιασμό των μαθητών έπειτα από την δημοσιοποίηση στοιχείων που δείχνουν ότι την τελευταία περίοδο έχουν αυξηθεί στην Ιταλία τα κρούσματα ιλαράς.
Τι γίνεται στην Αυστραλία
Ορισμένες αυστραλιανές πολιτείες εφαρμόζουν ήδη νόμους που απαγορεύουν την εισαγωγή ανεμβολίαστων παιδιών σε παιδικούς σταθμούς, όμως τώρα ο αυστραλός πρωθυπουργός Μάλκομ Τέρνμπουλ ζητεί το μέτρο να εφαρμοστεί σε εθνικό επίπεδο. Οι γιατροί υποστηρίζουν το μέτρο αυτό, επισημαίνοντας ότι οι γονείς και η κοινωνία έχουν υποχρέωση να προστατεύουν τα παιδιά.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Australian Child Health Poll, από τους σχεδόν 2.000 γονείς που ρωτήθηκαν, το 5% απάντησε ότι τα παιδιά τους δεν είναι πλήρως εμβολιασμένα. Ο Τέρνμπουλ τόνισε ότι κάτι πρέπει να γίνει, επικαλούμενος την περίπτωση ενός βρέφους που πέθανε από κοκκύτη. «Δεν πρόκειται για μια θεωρητική άσκηση, πρόκειται για ένα ζήτημα ζωής και θανάτου», τόνισε ο Αυστραλός πρωθυπουργός. «Αν ένας γονιός λέει “δεν θα εμβολιάσω το παιδί μου” δεν θέτει απλώς σε κίνδυνο το δικό του παιδί, αλλά και όλων των άλλων», υπογράμμισε.
Με πληροφορίες από koutipandoras.gr