Όλα τα 4χρονα κατηγορούν τις μητέρες τους για τα λάθη τους ή όταν κάτι πάει στραβά; Αν η κόρη μου ρίξει πίτσα στο πάτωμα, είμαι υπεύθυνη. Στάζει νερό από την οδοντόβουρτσα της στη μπλούζα της και το έκανα επίτηδες. Πέφτει από το πατίνι, εγώ το προκάλεσα, και, σύμφωνα με εκείνη, δεν έπρεπε να της το είχα πάρει (για το οποίο είχε παρακαλέσει!) εξ αρχής!
«Ακούω συνέχεια τέτοιες ιστορίες από γονείς (και όχι μόνο από 4χρονα παιδιά)», λέει η Claire Lerner, κλινική κοινωνική λειτουργός.
«Με δεκαετίες δουλειάς με παιδιά από τότε που τα δικά μου ήταν μικρά, έχω αποκτήσει κάποια εικόνα για τις ρίζες αυτών των αντιδράσεων και για το τι χρειάζονται τα παιδιά από εμάς σε αυτές τις στιγμές για να μάθουν να αποδέχονται τις αποτυχίες τους και να διαχειρίζονται τα λάθη τους».
Γιατί τα παιδιά κατηγορούν τους γονείς για ο,τιδήποτε πάει στραβά;
Η αποτυχία είναι δύσκολη. Είναι άσχημο συναίσθημα και, για πολλά παιδιά, βιώνεται ως ντροπή και αμηχανία. Η προβολή της ευθύνης είναι ένας τρόπος να εκτρέπονται και να προστατεύονται από αυτά τα δύσκολα συναισθήματα. Πρόκειται για πολύ σύνθετα και άβολα συναισθήματα που δεν έχουν την αυτογνωσία ή την ικανότητα να τα αντιμετωπίσουν ώριμα και αποτελεσματικά.
Ένας τρόπος διαχείρισης αυτών των συντριπτικών συναισθημάτων είναι η προβολή/εξωτερίκευση τους, κατηγορώντας τους άλλους προκειμένου να απαλλαγούν από αυτό. Έτσι, όταν χάνουν σε ένα παιχνίδι κατηγορούν εσάς ή ένα αδελφάκι ότι κλέβετε.
Εσείς είστε οι άνθρωποί τους – αυτοί που εμπιστεύονται ότι θα τους καλύπτετε πάντα τα νώτα και θα τους κρατάτε ασφαλείς και προστατευμένους. Είστε πάντα εκεί γι’ αυτά και το ξέρουν – κάτι που είναι σπουδαίο.
Αυτό σημαίνει επίσης – στο μυαλό τους – ότι μπορείτε να λύσετε όλα τα προβλήματά τους και να αποτρέψετε κάθε πόνο. Έτσι, όταν αυτό δεν συμβαίνει, θυμώνουν και ξεσπούν την αγωνία τους πάνω σας.
Τι μπορείτε να κάνετε:
Αποφύγετε να αμυνθείτε. Μην προσπαθήσετε να πείσετε το παιδί σας ότι δεν έχετε κάνει τίποτα κακό, γιατί αυτό δίνει το μήνυμα ότι η κατηγορία του παιδιού σας είναι έγκυρη – ότι υπάρχει κάτι για να υπερασπιστείτε.
Επίσης, να θυμάστε ότι σε αυτές τις στιγμές, τα παιδιά δεν σκέφτονται και δεν ενεργούν λογικά, οπότε το να προσπαθείτε να χρησιμοποιήσετε τη λογική για να τα πείσετε για το πόσο παράλογη είναι η άποψή τους δεν θα λειτουργήσει.
Δείξτε συμπόνια για το υποκείμενο ζήτημα. Δώστε τους χώρο. Κάντε παύση και γίνετε η ήρεμη παρουσία που χρειάζονται, αφού αναγνωρίσετε την οπτική τους. Προσφερθείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να σκεφτεί πώς να λύσει το πρόβλημα.
