Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περισσότεροι από εννέα στους 10 κατοίκους στον πλανήτη ζουν σε περιοχές με μολυσμένο αέρα, με αποτέλεσμα 3 εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν ετησίως τη ζωή τους. Επιπλέον, 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν επειδή αναπνέουν συνεχώς μολυσμένο αέρα μέσα στα σπίτια τους (π.χ. από ξυλόσομπες).
Συνολικά, ποσοστό 11,6% (περίπου 6,5 εκατ.) του συνόλου των θανάτων παγκοσμίως συνδέονται με την έκθεση σε εξωτερική ή εσωτερική ρύπανση του αέρα.
Σύμφωνα με την έκθεση, το πρόβλημα είναι πιο οξύ στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και στην περιφέρεια η κατάσταση είναι σοβαρή. Οι φτωχότερες χώρες του κόσμου έχουν πιο μολυσμένο αέρα απ’ ό,τι οι αναπτυγμένες, αλλά «η ρύπανση προσβάλλει πρακτικά όλες τις χώρες και όλα τα κοινωνικά στρώματα», δήλωσε η κυρία Μαρία Νέιρα, επικεφαλής του Τμήματος Δημοσίας Υγείας & Περιβάλλοντος του ΠΟΥ, παρουσιάζοντας τη νέα έκθεση του παγκόσμιου οργανισμού για την ρύπανση και τις επιπτώσεις της στην υγεία.
Το όριο
Για να θεωρείται ο αέρας καθαρός σε μία περιοχή, αναφέρει ο ΠΟΥ, ο ετήσιος μέσος όρος των συγκεντρώσεων των μικροσκοπικών αιωρούμενων σωματιδίων (PM) δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 20 μg/m3 για τα λεγόμενα PM10 και τα 10 μg/m3 για τα PM2,5. Το όριο αυτό έχει θεσπιστεί επειδή τα σωματίδια αυτά εισέρχονται στον οργανισμό με την αναπνοή και προκαλούν καρδιαγγειακά νοσήματα, αναπνευστικά προβλήματα και καρκίνο.
Ωστόσο στη χώρα μας η μέση ετήσια συγκέντρωση των ΡΜ10 είναι 34 μg/m3, όπως έδειξαν μετρήσεις σε δέκα περιοχές της χώρας (Αγία Παρασκευή, Μαρούσι, Λυκόβρυση, Πειραιάς, Αθήνα, Σίνδος, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Βόλος, Πάτρα), σύμφωνα με τη νέα έκθεση. Η μικρότερη μέση ετήσια συγκέντρωση PM10 (26 μg/m3) καταγράφηκε στη Σίνδο και η μεγαλύτερη (42 μg/m3) στη Λυκόβρυση. Αντίστοιχα, η μικρότερη μέση ετήσια συγκέντρωση PM2,5 (8 μg/m3) καταγράφηκε στη Θεσσαλονίκη και η μεγαλύτερη (16 μg/m3) στη Λυκόβρυση.
Με βάση αυτές τις μετρήσεις και τη θνησιμότητα στη χώρα μας, ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι 2.500 άτομα πεθαίνουν ετησίως στην Ελλάδα εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης των πόλεων.
Η νέα έκθεση βασίσθηκε σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από δορυφορικές μετρήσεις και επίγειους σταθμούς για περισσότερα από 3.000 σημεία, τόσο σε αγροτικές όσο και αστικές. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, σχεδόν το 90% των θανάτων εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης συμβαίνουν σε χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος χώρες, με σχεδόν δύο στους τρεις να καταγράφονται στη Νοτιοανατολική Ασία και τον Δυτικό Ειρηνικό.
Μάλιστα το 94% των θανάτων οφείλονται σε καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και καρκίνο του πνεύμονα, ενώ τα υπόλοιπα σε βαριές αναπνευστικές λοιμώξεις στις οποίες αυξάνει την ευπάθεια η ατμοσφαιρική ρύπανση. Ο ΠΟΥ εκτιμά μάλιστα ότι το 36% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα, το 35% των θανάτων από ΧΑΠ, το 34% των θανάτων από εγκεφαλικό και το 27% των θανάτων από καρδιοπάθεια οφείλονται στην ρύπανση.