Λίνα Μενδώνη στη Σύνοδο G7 Υπουργών Πολιτισμού: Η Ελλάδα έτοιμη να μοιραστεί τις καλές πρακτικές και την εμπειρία της

Στη Σύνοδο των G7 των Υπουργών Πολιτισμού (Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία) προσεκλήθη για πρώτη φορά η Ελλάδα.

Η πρόσκληση, αναφέρει σε ανακοίνωση το υπουργείο Πολιτισμού, αποδεικνύει τη παγκόσμια θέση που κατέχει η χώρα, στον Πολιτισμό. Είχαν κληθεί επίσης, ως πρώην και νυν Προεδρίες, στους G20, η Βραζιλία και Ινδία,

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, στην ειδική συνεδρίαση με θέμα: «Ο ρόλος του Πολιτισμού στην βιώσιμη ανάπτυξη της Αφρικής και του κόσμου», ο Υπουργός Πολιτισμού της Ιταλίας Alessandro Giuli σημείωσε: «Η Ελλάδα κλήθηκε και συμμετέχει σήμερα στη Σύνοδο, επειδή τη θεωρούμε ως τη μεγάλη αδελφή χώρα, από την οποία ξεκίνησε ο Πολιτισμός μας και με την οποία δημιουργήσαμε κοινή πολιτιστική κληρονομιά χιλιετιών. Η Ιταλία και η Ελλάδα αποτελούν τη φυσική γέφυρα της Ευρώπης προς την Αφρική».

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απάντησε ότι «Η πρόσκληση της Ελλάδας και η συμμετοχή της στη Σύνοδο των Υπουργών Πολιτισμού της G7 αποτελεί προνόμιο για την πατρίδα μας». Συνεχάρη την Ιταλική Προεδρία της G7, για τη σημαντική πρωτοβουλία που ανέλαβε σχετικά με την Αφρική και την πλούσια πολιτιστική άυλη και υλική κληρονομιά που διαθέτει, επισημαίνοντας ότι «εκ μέρους του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σας δηλώνω ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να μοιραστεί τις καλές πρακτικές και την εμπειρία της, προωθώντας τον πολιτισμό, ως οδηγό για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Μαζί, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Αφρικής μπορεί να συμβάλει όχι μόνο στη βιώσιμη ανάπτυξη της ίδιας της ηπείρου, αλλά και συνολικά του πλανήτη».



Όπως τόνισε η Λίνα Μενδώνη, «ο πολιτισμός μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήριος μοχλός για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η αλληλεπίδραση ανάμεσα στον πολιτισμό, την οικονομική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος είναι κομβικής σημασίας. Ο πολιτισμός είναι κάτι πολύ περισσότερο από μία κοινωνική έκφραση. Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και οδηγός για την κοινωνική συνοχή και τη σταθερότητα. Όταν αξιοποιείται σωστά, μετατρέπεται σε καταλύτη για τη βιώσιμη ανάπτυξη, από την οποία μπορούμε όλοι να επωφεληθούμε».

Αναφερόμενη στην Αφρική και στον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο της ηπείρου, η Υπουργός Πολιτισμού σημείωσε ότι «Η Αφρική διαθέτει, σε αφθονία, πολιτιστικό πλούτο και διαφορετικότητα, δύο στοιχεία τα οποία ακόμη δεν έχουν αναπτυχθεί και αναδειχθεί, στο μέγιστο δυνατό βαθμό.

Η Αφρική αποτελεί την έδρα μιας ζωντανής πολιτιστικής και δημιουργικής οικονομίας, προσφέροντας τεράστιες ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και επαγγελματική εξέλιξη στους κατοίκους της, ιδιαίτερα στη νέα γενιά. Πρέπει να διαφυλάξουμε ότι η πολιτιστική οικονομία όχι μόνο θα αναπτύσσεται, αλλά και ότι θα συντελείται σε απόλυτη αρμονία με τους ευρύτερους στόχους και τις ανάγκες της ίδιας της Αφρικής για βιώσιμη ανάπτυξη. Ο δρόμος για αυτό συνδέεται με την ανθεκτικότητα, ιδιαίτερα στο μέτωπο της περιβαλλοντικής και κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί σημαντική απειλή, παγκοσμίως, για την υλική, αλλά και για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά».



«Οι χώροι πολιτιστικής κληρονομιάς είναι πολύτιμοι και ευάλωτοι»

Σχετικά με την Πολιτιστική και Δημιουργική Βιομηχανία η Λίνα Μενδώνη επεσήμανε ότι «επενδύοντας στους δημιουργικούς τομείς, μπορούμε όχι μόνο να ενισχύσουμε τις οικονομικές προοπτικές της Αφρικής, αλλά και να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας, που θα επιτρέψουν στις νεότερες γενιές να χτίσουν ένα μέλλον στη πατρίδα τους, το οποίο θα εδράζεται στην πλούσια κληρονομιά τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι χώροι πολιτιστικής κληρονομιάς και τα αυτόχθονα συστήματα γνώσης δεν είναι μόνον πολύτιμα, αλλά και ευάλωτα. Έχουμε ήδη εμπειρία, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης μπορούν να διαταράξουν τον κοινωνικό ιστό και να απειλήσουν ολόκληρους πληθυσμούς και την κληρονομιά τους»

Σχετικά με τον τρόπο που μπορεί να κτιστεί εποικοδομητική συνεργασία με τις αφρικανικές κυβερνήσεις και τους πολιτιστικούς θεσμούς η Υπουργός τόνισε: «Κλειδί, για να χτίσουμε την αμοιβαία συνεργασία μας με τις αφρικανικές κυβερνήσεις και τους πολιτιστικούς θεσμούς της ηπείρου είναι η αναγκαία ανθεκτικότητα και η σταθερότητα, με σεβασμό πρωτίστως στις δικές τους ανάγκες και στις δικές τους προτεραιότητες. Η Αφρικανική Ένωση, η UNESCO και άλλοι διεθνείς οργανισμοί έχουν ηγετικό ρόλο σε αυτό τον τομέα. Ωστόσο, χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα ώστε να προστατευθούν και να διασφαλιστούν τα πολιτιστικά πλεονεκτήματα από την περιβαλλοντική υποβάθμιση, αλλά και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί σεβασμό και ολοκληρωμένες και συνεκτικές στρατηγικές για τη διαχείριση των πολιτιστικών πόρων. Η Διακήρυξη της Νάπολης, που όλοι συνυπογράψαμε, επαναβεβαιώνει την ανάγκη για συλλογική δράση για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών από την παράνομη διακίνηση, για την προστασία της υλικής και της άυλης κληρονομιάς».

Στη Σύνοδο των Υπουργών Πολιτισμού G7 της Νάπολης συμμετείχαν με παρεμβάσεις η Επίτροπο της African Union με αρμοδιότητα την Υγεία, την Κοινωνική Συνοχή και την Κοινωνική ανάπτυξη, εκπρόσωποι της UNESCO, του ICCROM και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Στο πλαίσιο της Συνόδου, η Υπουργός Πολιτισμού είχε διμερείς συναντήσεις, με τον Ιταλό ομόλογό της Alessandro Giuli, εστιάζοντας στην περαιτέρω συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα ανταλλαγής εκθέσεων και αρχαιοκαπηλίας.

Με την Υφυπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών αρμόδια για θέματα Παιδείας και Πολιτισμού Lee Satterfield συζητήθηκε το νέο κοινό πρόγραμμα ανάμεσα στο State Department, την Αμερικανική Πρεσβεία στην Αθήνα και το Υπουργείο Πολιτισμού για τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών, καθώς και η β΄ φάση του προγράμματος συνεργασίας των τριών εταίρων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά.

Στις διμερείς συνομιλίες της Λίνας Μενδώνη με την Υπουργό Πολιτισμού του Καναδά Isabelle Mondou, συμφωνήθηκε η σύναψη Μνημονίου Κατανόησης και Συνεργασίας, σε θέματα που αφορούν στη διαχείριση του πολιτιστικού αποθέματος, τη συνεργασία των Μουσείων και των πολιτιστικών οργανισμών, την ενδυνάμωση της συνεργασίας στην πολιτιστική διάσταση της δυναμικής ελληνικής κοινότητας, στον Καναδά.

Στη συνάντησή της με την Επίτροπο της African Union με αρμοδιότητα την Υγεία, την Κοινωνική Συνοχή και την Κοινωνική Ανάπτυξη Minata Samate Cessouma, η Λίνα Μενδώνη τόνισε την ετοιμότητα της χώρας μας να υποστηρίξει, με καλές πρακτικές και εμπειρία, τις αφρικανικές χώρες στις πρωτοβουλίες τους στον τομέα της διαχείρισης, συντήρησης και προβολής της πολιτιστικής τους κληρονομιάς αλλά και της ενίσχυσης των παραδοσιακών τεχνών και της χειροτεχνίας τους.

Η ενίσχυση των πολιτιστικών σχέσεων και η προώθηση της ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων για θέματα συντήρησης και προστασίας του πολιτιστικού αποθέματος ήταν στο επίκεντρο της συζήτησης της Λίνας Μενδώνη με την Βραζιλιάνα ομόλογό της Margareth Menezes.

Εμείς, οι ηγέτες στον τομέα Πολιτισμού της Αφρικανικής Ένωσης, της Βραζιλίας, του Καναδά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ινδίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, μαζί με τους επικεφαλής του Εκπαιδευτικού, Επιστημονικού και Πολιτιστικού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO), του Διεθνούς Κέντρου για τη Μελέτη της Διατήρησης και Αποκατάστασης των Πολιτιστικών Αγαθών (ICCROM) και της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης.

Συνεδριάζοντας στη Νάπολη στις 21 Σεπτεμβρίου 2024, υπό την ιταλική προεδρία του G7 το 2024,
Τονίζοντας ότι ο πολιτισμός είναι απαραίτητος για την ταυτότητα και την ευημερία των εθνών, των λαών, του πλανήτη και των κοινωνιών μας,

Πεπεισμένοι ότι όλοι οι πολιτισμοί του κόσμου απολαμβάνουν το ίδιο δικαίωμα σεβασμού ακριβώς όπως τα άτομα είναι ίσα όσον αφορά την πρόσβαση στον πολιτισμό,

Πεπεισμένοι για τη σημασία του πολιτισμού ως μετασχηματιστικής κινητήριας δύναμης και καταλύτη για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης που ορίζονται στην Ατζέντα του 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη,

Αναγνωρίζοντας την πρόοδο που σημειώθηκε στην 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) του 2023 σχετικά με την ενσωμάτωση του πολιτισμού στις παγκόσμιες συζητήσεις για το κλίμα,

Υπενθυμίζοντας τη σημασία της δημιουργικής οικονομίας για την ευημερία της Αφρικής, παρέχοντας ευκαιρίες για κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, επιχειρηματικές δραστηριότητες και δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδίως για τις νεότερες γενιές,

Συγκρατώντας τα αποτελέσματα της Διάσκεψης Mondiacult της UNESCO (2022) και της «Διάσκεψης της Νάπολης για την Πολιτιστική Κληρονομιά στον 21ο αιώνα» της UNESCO (2023),
Σκοπεύουμε να συνεργαστούμε με τις αφρικανικές κυβερνήσεις για να αξιοποιήσουμε τον πολιτισμό ως βασική κινητήρια δύναμη της βιώσιμης ανάπτυξης.



Δεσμευόμαστε να οικοδομήσουμε αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες βασισμένες στις αρχές του σεβασμού των πολιτιστικών ταυτοτήτων, της αμοιβαίας κατανόησης, της ελευθερίας της έκφρασης και της συνδημιουργίας πολιτιστικού περιεχομένου, δραστηριοτήτων και προγραμμάτων.

Θα προωθήσουμε την αμοιβαία ανταλλαγή γνώσεων με τις αφρικανικές κυβερνήσεις και τα πολιτιστικά ιδρύματα και άλλους βασικούς ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων ιδιωτών και του ιδιωτικού τομέα, για να στηρίξουμε τις προσπάθειες για την ενίσχυση των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων και βιομηχανιών – να προστατεύσουμε τα πολιτιστικά αγαθά από την παράνομη διακίνηση - να προωθήσουμε, διαφυλάξουμε και προωθήσουμε τη βιώσιμη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ενίσχυση της παρουσίας της Αφρικής στους καταλόγους υλικής και άυλης κληρονομιάς της UNESCO.

Θα αξιοποιήσουμε τις τρέχουσες προσπάθειες για την ενσωμάτωση πολιτιστικών παραμέτρων στη διεθνή ατζέντα για το κλίμα και στις εθνικές στρατηγικές και σχέδια για το κλίμα και θα προωθήσουμε την οικολογική μετάβαση των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων και βιομηχανιών.

Ζητούμε την πλήρη αναγνώριση και ενσωμάτωση του πολιτισμού και της δημιουργικής οικονομίας στις αναπτυξιακές διαδικασίες και πολιτικές και θα προωθήσουμε την ένταξη του πολιτισμού ως αυτόνομου στόχου σε μελλοντικές συζητήσεις σχετικά με τον τρόπο προώθησης της Βιώσιμης Ανάπτυξης μετά το 2030, στο πλαίσιο μιας πολυτομεακής και προσανατολισμένης στα αποτελέσματα αναπτυξιακής προσέγγισης.

Θα στηρίξουμε τον πολιτισμό και την βιώσιμη ανάπτυξη στην Αφρική, καλλιεργώντας συνέργειες και πολιτικές που ευθυγραμμίζοντας με τις αναπτυξιακές προτεραιότητες των Αφρικανικών κυβερνήσεων, σεβόμενοι την πολιτιστική ποικιλότητα και πλούτο των αφρικανικών χωρών.