του Δημήτρη Δανίκα, δημοσιογράφου
Το πλήρες όνομά του Alain Fabien Maurice Marcel Delon
Από 8 Νοεμβρίου του 1935 έως 18 Αυγούστου του 2024, δηλαδή έζησε ογδόντα και οκτώ χρονάκια και μας αποχαιρέτησε πληρέστατος όσο ουδείς άλλος σαν κι αν αυτόν. Η ζωή του χωρισμένη στα δυο.
Το πρώτο «επίπεδο» της διαδρομής του άκρως εντυπωσιακό. Να μη πω εξαιρετικό προς κατανάλωση γαργαλιστικών επεισοδίων. Ηταν ορφανός. Αλλοτε σε ανάδοχη οικογένεια που κι αυτή τον έδιωχνε κακήν κακώς και άλλοτε έγκλειστος σε ορφανοτροφείο. Οσο για γράμματα και σχολικά θρανία, αυτά τα εγκαταλείπει πριν κλείσει τα πρώιμα εφηβικά χρόνια
Η συνέχεια ακόμα πιο χορταστική προς κατανάλωση γαργαλιστική. Επειδή τα χαρακτηριστικά του προσώπου του αλλά και η σωματοδομή του ήταν ταυτόσιμη με την κραυγή «τι κούκλος είναι αυτός!» ο Αλαίν σε σχετικά μικρή ηλικία αρχίζει να εκδίδεται ως αρσενική πόρνη, κυρίως σε κρεβάτια η ουρητήρια ανδρών. Εξ αυτής της έξεως στη συνέχεια, ακόμα και όταν το όνομά του αρχίζει να μεσουρανεί στο στερέωμα του Film Francais, εξακολουθεί να επιδίδεται στο ίδιο σπορ, από την ανάποδη όμως. Δηλαδή του άρεσε, ασυγκράτητα να «κοιμάται» με εκδιδόμενες γυναίκες. Ηταν το χούι του
Το δεύτερο, το ουσιώδες «επίπεδο» είναι το μεγάλο, το ασύλληπτο, το πρωτοφανές «γεγονός». Αυτός ο αγράμματος. Αυτός ο πόρνος. Αυτός ο έσχατος, το τίποτα, το μηδενικό, καταφέρνει να αναδειχθεί σε έναν από τους πιο σπουδαίους, τους πιο ταλαντούχους και μοναδικούς ερμηνευτές και υπηρέτες της τέχνης της Υποκριτικής.
Οσοι δεν γνωρίζουν, και είναι πολλοί, μα πάρα πολλοί, καλά θα κάνουν να ρίξουν, έστω και ένα πρόχειρο βλέμμα σε μερικές από τις κορυφαίες ταινίες, κορυφαίων σκηνοθετών, τις οποίες αυτό το «μίασμα» του υποκόσμου κατάφερε να τις υπηρετήσει με τρόπο μοναδικό, καλύτερο ακόμα και από ηθοποιούς και απόφοιτους του Actor’s studio
Μία εξ αυτών που το πλήθος των ημιαναλφάβητων και συχνών επισκεπτών στα social media αγνοεί, είναι το «Le Samourai» που ελληνικώς παραφράστηκε με τον τίτλο «ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο». Εκεί λοιπόν, το 1967, σ αυτό το γαλλικό φιλμ νουάρ του Ζαν Πιερ Μελβίλ, ο Ντελόν παίζει με τις σιωπές, την πλάτη του και με ελάχιστες ατάκες. Και παίζει τόσο πειστικά, τόσο βιωματικά όσο κανείς άλλος ήρωας τέτοιων ιστοριών δεν είναι ικανός να τον φτάσει
Μία άλλη, ως υποψήφιος γαμπρός μεγάλου εμπόρου, τότε στη μετάβαση της Ιταλίας από την φεουδαρχία στον καπιταλισμό, στον «Γατόπαρδο» εννοώ, υπό την μπαγκέτα του Λουκίνο Βισκόντι. Εκεί όπου ακούγεται η θρυλική φράση «πρέπει όλα ν αλλάξουν για να μην αλλάξει τίποτα»
Μια άλλη «η έκλειψη» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, που η μανία του για χρήμα τον αποξενώνει εντελώς από τη σχέση του με τους άλλους και κυρίως από την Μόνικα Βίτι. Ακόμα αυτό το «μίασμα» των ανδρικών ουρητηρίων, έχει καταγάγει θριάμβους καλλιτεχνικών ερμηνευτικών επιδόσεων, σε τόσο μεγάλες κλασικές ταινίες όπως «Ο Ρόκο και τ αδέρφια» του, πάλι του Βισκόντι. Όπως «Ο κόκκινος κύκλος» κι αυτό γκαγκστερικό φιλμ νουάρ με παρτενέρ θρυλικά ονόματα όπως του Τζιαν Μαρία Βολοντέ και του Ιβ Μοντάν. Και όπως στο αριστούργημα του Τζόζεφ Λόουζι «ο κύριος Κλάιν» που κάθε φορά που το βλέπω δεν το χορταίνω
Το 1976 λοιπόν που ακόμα το εβραικό ζήτημα δεν ήταν τόσο επίκαιρο και τόσο πιασάρικο στην κινηματογραφική οθόνη, ο Τζόζεφ Λόουζι μαυροπινακισμένος από την αντικομουνιστική μανία του γερουσιαστή Μακάρθι, που έχει καταφέρει να δραπετεύσει στη γηραιά Ηπειρο, σκηνοθετεί ένα σπουδαίο έργο με θέμα την ταυτότητα κάθε ανθρώπου
Ο Ντελόν λοιπόν μεσούσης της γερμανικής κατοχής στο Παρίσι των Γερμανών, αδιάφορος για τα κοινά, καλοπερνάει ως έμπορος έργων τέχνης τα οποία εξασφαλίζει έναντι φραγκοδίφραγκων από καταδιωκόμενους Εβραίους. «Σε παρακαλώ» του λέγανε «δώσε κάτι παραπάνω», τίποτα, ανένδοτος ο Ντελόν.
Επειδή όμως το όνομά του είναι παρόμοιο με κάποιου Εβραίου, οι γερμανικές αρχές αρχίζουν να σκαλίζουν και να ανακρίνουν. Μπας και αυτός ο έμπορος έργων τέχνης, ο εραστής παντρεμένων γυναικών, αυτός ο καλοπερασάκιας είναι κι αυτός Εβραίος;
Και για να τελειώνω. Μυστήριο η εκτίναξη του Ντελόν από τον υπόκοσμο στο στερέωμα το κινηματογραφικό. Μυστήριο η πεμπτουσία του εσωτερικού του κόσμου που αποδείχτηκε τόσο πλούσιο και τόσο ευλογημένο. Μυστήριο η διαδρομή ενός σχεδόν αναλφάβητου που κατάφερε με τον ενστικτώδη υποκριτικό οπλισμό του να ταυτιστεί με την αφρόκρεμα του ευρωπαικού σινεμά. Και μυστήριο αυτή η μεγάλη μεταμόρφωση του
Μου είναι αδύνατον να εξηγήσω τα στοιχεία αυτής της χημικής ένωσης. Ένα έχω να πω και δεν είναι η πρώτη ούτε θα είναι η τελευταία φορά: ο έσχατος έγινε πρώτος. Δηλαδή Alain Fabien Maurice Marcel Delon!