Aντιμέτωποι με ένα νέο μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, βρίσκονται οι καταναλωτές, με την ακρίβεια να έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Παράλληλα, στα ύψη παραμένουν οι τιμές σε καύσιμα, καθώς και σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, πονοκέφαλο για καταναλωτές και επιχειρήσεις αποτελεί και το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις σε ορισμένους κωδικούς προϊόντων που αφορούν το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τη ζάχαρη.
Η ενεργειακή κρίση προκαλεί αλλεπάλληλες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, με την κατάσταση να επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Ουσιαστικά πρόκειται για μια παρατεταμένη ακρίβεια που ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ειδικότερα, στη λίστα των προϊόντων που αναμένεται να ανατιμηθούν μέχρι τα μέσα Μαΐου περιλαμβάνονται τα εξής: Σπορέλαια από 9% έως 30%, αλεύρι έως 26%, ζωοτροφές έως 25%, σιμιγδάλι 15%, ελαιόλαδο από 9% έως 13%, φρυγανιές 11%, μπισκότα από 6% έως 11%, ψωμί
για τοστ 12%, παξιμάδια 11%, ψωμί 8%, αλλαντικά 6%, κρουασάν 20%, χαρτικά 10%, μαρμελάδες 10%, ρύζι 7,5%, οδοντόκρεμες 5%, υγρό
πιάτων 9%, τσάι 5%, τυριά από 1,5% έως 15%, γάλα και χυμοί 3%.
Οι αυξήσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων επιβεβαιώνονται και από το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων από την Τράπεζα Πειραιώς. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η αναταραχή που προκλήθηκε εξαιτίας του πολέμου, σύμφωνα με την αγορά, θα χρειαστεί καιρό για να ομαλοποιηθεί. Ωστόσο, στο μεσοδιάστημα, οι προκλήσεις είναι πολλές, με τα προβλήματα
στην εφοδιαστική αλυσίδα, το αυξημένο κόστος λιπασμάτων και την ενέργεια να αποτρέπουν την πιθανή συνέχιση των καλλιεργειών.
Σημαντική άνοδο σημείωσαν όλες οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, με το σιτάρι, το καλαμπόκι και τη σόγια να καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά. Οσον αφορά τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για τις διαστάσεις που έχει πάρει η κατάσταση στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή.
Το υψηλό κόστος ζωοτροφών είναι πιθανό να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του.
Οπωροκηπευτικά
Την ίδια στιγμή, οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τις προηγούμενες ημέρες σε αρκετές περιοχές της χώρας, αλλά και
η σημαντική αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, έχoυν πυροδοτήσει σημαντικές ανατιμήσεις σε φρούτα και λαχανικά. Σύμφωνα με
στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) για τις χονδρικές τιμές οπωροκηπευτικών και φρούτων, τα αγγουράκια πωλούνται προς 1,70 ευρώ το κιλό από 0,70 ευρώ πέρυσι, τα κολοκύθια 1,20 ευρώ από 0,70 ευρώ, τα μαρούλια 0,70 ευρώ από 0,30 ευρώ,
οι ελληνικές πατάτες 0,65 ευρώ από 0,46 ευρώ, οι πιπεριές 2,50 ευρώ από 1,70 ευρώ, οι ντομάτες προς 1,15 ευρώ από 0,70 ευρώ και
τα αχλάδια 1,30 ευρώ από 1,15 ευρώ πέρυσι.
Παραγωγοί επισημαίνουν ότι η ραγδαία αύξηση των τιμών των καυσίμων, του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου αλλά και
των λιπασμάτων έχει συμπαρασύρει το λειτουργικό τους κόστος, με αποτέλεσμα να σημειώνονται ανατιμήσεις σε αρκετά προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο οι τιμές των λιπασμάτων είναι αυξημένες έως και κατά 245% από εκείνες του τελευταίου τριμήνου του 2021.
Σημαντικές είναι οι ανατιμήσεις και στα κρέατα, σύμφωνα με τις τιμές χονδρικής του ΟΚΑΑ.
Ενδεικτικά, το ελληνικό αρνί πωλείται σήμερα από 6,5 ευρώ έως 7 ευρώ το κιλό από 5,30 ευρώ έως 5,80 ευρώ το κιλό πέρυσι, το κατσίκι από
6,6 ευρώ έως 7,20 ευρώ από 5,5 έως 6 ευρώ, το χοιρινό από 2,6 ευρώ έως 2,8 ευρώ από 2,2 ευεδώ και αρκετές ημέρες στην περιοχή των 110-120 δολαρίων το βαρέλι, με αποτέλεσμα να συμπαρασύρονται οι τιμές τόσο στα καύσιμα όσο και σε μια σειρά από βασικά αγαθά, όπως
είναι τα τρόφιμα.
Oπως επισημαίνουν στη Realnews παράγοντες της αγοράς, οι ανατιμήσεις είναι πλέον καθημερινές, με τους καταναλωτές
να αγοράζουν τα απολύτως απαραίτητα. Μάλιστα, ορισμένες επιχειρήσεις του χονδρικού εμπορίου δεν έχουν συγκεκριμένους τιμοκαταλόγους, καθώς οι τιμές μπορεί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι Eλληνας εισαγωγέας έκλεισε πριν από λίγες ημέρες συμφωνία για την παραλαβή προϊόντων σε συγκεκριμένη τιμή, η οποία αυξήθηκε κατά 15% μέχρι να φτάσουν στην Ελλάδα.
Σενάρια για μείωση του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα
Εξετάζεται το ενδεχόμενο να πέσει ο φορολογικός συντελεστής από το 13% στο 6% για κάποια είδη ευρείας κατανάλωσης, όπως το ψωμί, το γάλα, το κρέας, τα λαχανικά, η ζάχαρη και το ηλιέλαιο.