Τα ποσοστά αποτελεσματικότητας των εμβολίων, αξιολογούμενα με συνολικά δέκα κριτήρια παρουσίασε ο Σωτήρης Τσιόδρας, κατά τη χθεσινή ενημέρωση για τη εξέλιξη του εμβολιαστικού προγράμματος στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης, από την έναρξη των εμβολιασμών έως τις 11 Οκτωβρίου 2021, έχουμε αποφύγει με τον εμβολιασμό 8.413 θανάτους, 5.561 νοσηλείες σε ΜΕΘ και 5.530 διασωληνώσεις.
Αν είχαμε επιτύχει 95% εμβολιαστική κάλυψη σε ηλικίες άνω των 50 έως τα μέσα Ιουλίου θα είχαμε περίπου 1.200 λιγότερους θανάτους.
Ο κ. Τσιόδρας ανέφερε ότι σύμφωνα με τα δεδομένα της μελέτης τα εμβόλια εμφανίζουν εξαιρετική αποτελεσματικότητα σχετικά με τη σοβαρή νόσο, δηλαδή νοσηλεία σε ΜΕΘ, διασωλήνωση και θάνατο σε όλες τις ηλικίες.
Το μεγαλύτερο όφελος διατηρείται στους ηλικιωμένους, οι οπαίοι εμφανίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου.
Εκτίμησε ότι ενόψει της χειμερινής περιόδου αναμένεται να «ξεφύγει» η κυκλοφορία τόσο του κορωνοϊού όσο και άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων, τονίζοντας ότι «η τεράστια σημασία αυτών των δεδομένων για τη δημόσια υγεία είναι προφανής».
Τα ευρήματα αυτά, προσέθεσε, τονίζουν το επιπρόσθετο όφελος για τη δημόσια υγεία το οποίο μπορούμε να πετύχουμε με υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, και ιδιαίτερα σε μεγάλες ηλικίες που κινδυνεύουν περισσότερο.
Δεδομένα μελέτης
Η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από την έναρξη του εμβολιασμού μέχρι τις 11 Οκτωβρίου 2021 και αφορούν σοβαρή νόσηση, την αποτελεσματικότητα όλων των εμβολίων συνολικά, αλλά και κάθε ένα ξεχωριστά και προσαρμόστηκε ανά ηλικιακές κατανομές. Της τάξεως του 91% είναι η μείωση κινδύνου για τον πλήρως εμβολιασμένο.
Στην αθροιστική επίπτωση ανά 100.000 πληθυσμού της πιθανότητας κάποιος να πεθάνει όταν είναι ανεμβολίαστος, ατελώς εμβολιασμένος και πλήρως εμβολιασμένος, καταγράφεται σημαντική προστασία και υψηλή αποτελεσματικότητα του εμβολίου.
Η αποτελεσματικότητα ανά εμβόλιο
Σε σχέση με τους θανάτους, η προστασία του εμβολίου της Pfizer για τους πλήρως εμβολιασμένους είναι της τάξεως του 90%, με το Moderna στο 97%, με το AstraZeneca στο 94%, ενώ υπολείπεται ελαφρά με το Johnson & Johnson και όπως είπε ο κ. Τσιόδρας, γίνεται συζήτηση και στην επιτροπή εμβολίων για το θέμα της ανάγκης ενισχυτικής δόσης με αυτό το εμβόλιο, ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Υψηλή παραμένει η αποτελεσματικότητα των εμβολίων στους άνω των 60 ετών και όπως δείχνει η μελέτη, υψηλότερη για τα εμβόλια mRNA και AstraZeneca.
Σε επίπεδο νοσηλείας σε ΜΕΘ, παρατηρείται σημαντικότατη μείωση από τον εμβολιασμό της τάξεως του 95% σε σχέση με τους ανεμβολίαστους. Είκοσι φορές μείωση κινδύνου στους εμβολιασμένους. Εξαιρετικά υψηλή αποτελεσματικότητα εμφανίζουν όλα τα εμβόλια.
Εξαιρετικά υψηλή είναι η προστασία στους άνω των 60 ετών για νοσηλεία σε ΜΕΘ, της τάξεως από 91% έως και 98%. Ακόμα και οι ατελώς εμβολιασμένοι με μία δόση έχουν προστασία της τάξεως του 77%.
Στους κάτω των 60 ετών διατηρείται το εξαιρετικό όφελος του εμβολίου σε σχέση με νοσηλεία σε ΜΕΘ.
Πριν και μετά τη μετάλλαξη «Δέλτα»
Στη μελέτη αναλύθηκαν και δεδομένα για την «προ-Δέλτα» και «μετά-Δέλτα» περίοδο.
Στην «προ-Δέλτα» περίοδο τα δεδομένα για τους θανάτους είναι από 92% μέχρι 98% αποτελεσματικότητα των εμβολίων και στην «μετά- Δέλτα» από 71% μέχρι 96%. Διατηρείται η υψηλή αποτελεσματικότητα του εμβολίου και μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης Δέλτα, όπου πλέον και στην Ελλάδα επικρατεί 100%.
Εξαιρετικά υψηλή αποτελεσματικότητα των εμβολίων και στην «προ-Δέλτα» περίοδο σχετικά με τις νοσηλείες σε ΜΕΘ η οποία φτάνει το 97% για τους πλήρως εμβολιασμένους και για την «μετά- Δέλτα» περίοδο όπου επίσης διατηρείται η υψηλή αποτελεσματικότητα από 91% για το Johnson & Johnson έως 98% για το εμβόλιο της Moderna. Η προστασία σε ατελώς εμβολιασμένους είναι της τάξεως του 85%.
Ο καθηγητής εξήγησε ότι οι λόγοι που επέβαλαν αυτή την ανάλυση ήταν η ανάγκη η χώρα μας να έχει τα δικά της δεδομένα αποτελεσματικότητας του εμβολιασμού.
«Λάθος ότι τα εμβόλια δεν δουλεύουν»
«Όσο αυξάνει η εμβολιαστική κάλυψη σε έναν πληθυσμό εμφανίζονται κρούσματα της νόσου και στους εμβολιασμένους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το εμβόλιο δεν είναι αποτελεσματικό και οδηγεί αρκετούς σε λανθασμένη αντίληψη ότι τα εμβόλια δεν δουλεύουν και δεν προστατεύουν, οδηγώντας σε άρνηση να εμβολιαστούν» επισήμανε.
Η σημερινή περίοδος δεν προμηνύεται εύκολη είπε ο κ. Τσιόδρας αναφέροντας ότι δεδομένα από τη Ρουμανία με εμβολιαστική κάλυψη πληθυσμού γύρω στα 34% δείχνει ένα «τεράστιο και καταστροφικότατο τέταρτο κύμα της νόσου», το οποίο συνοδεύεται από σημαντικές απώλειες που ξεπερνούν τους 500 ανθρώπους ανά ημέρα. Στη Ρωσία με το 34% πλήρως εμβολιασμένοι χθες καταγράφηκαν πάνω από 1.000 θάνατοι.
Άλλες χώρες μπαίνουν σταδιακά σε τέταρτο κύμα το οποίο, όπως είπε, θα το δούμε και στην Ελλάδα. «Όσοι περισσότεροι είμαστε εμβολιασμένοι, τόσο λιγότερες θα είναι και οι επιπτώσεις της νόσου», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η ανάγκη ενίσχυσης της εμβολιαστικής προσπάθειας σε εθνικό επίπεδο είναι εξαιρετικά σημαντική.
Η ανάλυση υλοποιήθηκε σε συνεργασία των συναρμοδίων υπηρεσιών υγείας, του ΕΟΔΥ και της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Τα αποτελέσματα έχουν γνωστοποιηθεί στην κυβέρνηση, την εθνική επιτροπή εμβολιασμών και την εθνική επιτροπή εμπειρογνωμόνων.
