Αξιολόγηση με μπόνους, διπλό ρόλο αποτίμησης του έργου των δασκάλων και των καθηγητών από διευθυντές και σχολικούς συμβούλους (θεσμός που επανέρχεται), αλλά και ενεργή συμμετοχή στη διαδικασία ακόμη και των μαθητών, δίνει νομοσχέδιο που περνάει μέσα στο καλοκαίρι τις «πύλες» του κοινοβουλίου. Το τελευταίο κομμάτι, μάλιστα, που έχει μπει εσχάτως δυναμικά στο «τραπέζι των διαπραγματεύσεων» αποτελεί μια πραγματική καινοτομία στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς δίνει και στους μαθητές (όπως έγινε στους φοιτητές στην αντίστοιχη διαδικασία αξιολόγησης των ΑΕΙ) τη δυνατότητα να παρέμβουν στην αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου στα σχολεία τους.
Παράλληλα, με το δεδομένο ότι η διαδικασία αξιολόγησης είναι προφανές πως δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, θα προβλέπονται κίνητρα προς την αντίθετη κατεύθυνση: η επιβράβευση, δηλαδή, όσων αριστεύουν, κάτι που θα μεταφράζεται, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, σε ειδικά μπόνους (οικονομικά ή και άλλα).
Το σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας εισάγεται, κατά πληροφορίες, για συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο της ερχόμενης Δευτέρας και συζητείται σε κυβερνητική σύσκεψη σήμερα, ενώ η υπουργός Παιδείας έχει καλέσει την Παρασκευή τους εκπροσώπους των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών. Οι οποίες δεν περίμεναν, ωστόσο, νεότερα για το θέμα πριν από το… φθινόπωρο.
Η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα γίνεται από τον διευθυντή και τον (νέο) σχολικό σύμβουλο, ενώ το πρώτο χρονικό διάστημα της επόμενης σχολικής χρονιάς θα αξιοποιηθεί για ειδικά ενημερωτικά σεμινάρια στα σχολεία. Την ίδια περίοδο θα ξεκινήσει οργανωμένα και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, με βάση την οποία θα καθοριστούν και οι πρώτες εκθέσεις αξιολόγησης. Φυσικά συνεχίζεται κανονικά και η διαδικασία αυτοαξιολόγησης δασκάλων και καθηγητών.
Η διαδικασία
Η αξιολόγηση αφορά 180.000 εκπαιδευτικούς (περίπου 20.000 μεταξύ τους τα στελέχη εκπαίδευσης), ενώ θα γίνεται και ετήσια καταγραφή επιδόσεων στα σχολεία και «φάκελοι» εκπαιδευτικών, με στόχο την επιβράβευση της προσπάθειάς τους και τη σκιαγράφηση δυνατοτήτων και αδυναμιών. Οπως έχουν ήδη γράψει «ΤΑ ΝΕΑ», η διαδικασία θα γίνει σε δύο φάσεις: συνολική αξιολόγηση για τα στελέχη εκπαίδευσης και διαμορφωτική αξιολόγηση για τους εκπαιδευτικούς, με στόχο την επιβράβευση της προσπάθειας και τη βελτίωση της απόδοσής τους όπου χρειαστεί. Με τα δεδομένα αυτά, κάθε εκπαιδευτικός θα αξιολογείται από τουλάχιστον δύο αξιολογητές, θα εκτιμάται το ακαδημαϊκό του προφίλ και τα μέσα που χρησιμοποιεί στη διδασκαλία του (νέες τεχνολογίες, μέθοδοι συνεργατικής κ.λπ.). Από την πλευρά τους, οι σχολικοί σύμβουλοι θα έχουν στις αρμοδιότητές τους και το να παρακολουθούν περιοδικά τη διδασκαλία των εκπαιδευτικών στις τάξεις.
Η αξιολόγηση των στελεχών θα γίνεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια (εμπειρία, τίτλοι σπουδών κ.ο.κ.) αλλά και με ποιοτικά κριτήρια. Βέβαια, τα αποτελέσματά της θα είναι καθοριστικά για τη θητεία τους.
Συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στις σχολικές μονάδες θα αξιολογούνται μεταξύ άλλων με κριτήρια:
Το εκπαιδευτικό περιβάλλον. Διαπροσωπικές σχέσεις, παιδαγωγικό κλίμα στη σχολική τάξη, οργάνωση της τάξης.
Τον σχεδιασμό, προγραμματισμό και προετοιμασία της διδασκαλίας. Αντίληψη των δυνατοτήτων και αναγκών των μαθητών και διαμόρφωση του σχεδιασμού της διδασκαλίας, διδακτικοί στόχοι, διδακτικές επιλογές, διεξαγωγή της διδασκαλίας και αξιολόγηση των μαθητών.
Την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια. Τυπικές υποχρεώσεις, συμμετοχή στη λειτουργία της σχολικής μονάδας και στην αυτοαξιολόγησή της, επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού.
Την επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη. Τυπικά προσόντα και επιστημονική ανάπτυξη.
Το ερώτημα
Πάντως, το ερώτημα για την εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας σήμερα μοιάζει να είναι εάν θα προηγηθεί το σύστημα επιλογής των νέων στελεχών στα σχολεία, κάτι που όμως πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Κι αυτό γιατί οι νυν 116 διευθυντές Εκπαίδευσης της χώρας έχουν διοριστεί μεταβατικά από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας κατόπιν των προτάσεων πενταμελούς επιτροπής, χωρίς μοριοδότηση και κριτήρια. Και ο διορισμός αυτός έγινε τόσο επειδή κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις του προηγούμενου νόμου επιλογής στελεχών, όσο και λόγω της απουσίας νέου νόμου για την αξιοκρατική επιλογή τους.
Σε αυτά να θυμίσουμε ότι ένα ποσοστό περίπου 90% των εκπαιδευτικών αρνήθηκαν φέτος να προχωρήσουν στην αυτοαξιολόγησή τους. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ψηφίστηκε και ξεκίνησε να εφαρμόζεται πριν από το 2015, αλλά με την αλλαγή των κυβερνήσεων και τις πρώτες κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ καταργήθηκε.
