Ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκέργκιν προειδοποιεί την Αθήνα ότι η Άγκυρα πάντα «λέει αυτό που κάνει», αλλά και «κάνει ό,τι λέει», σε συνέντευξή του στην «Κ», απαντώντας σε ερώτηση περί του αν τελικά θα αδειοδοτηθεί η ΤΡΑΟ για έρευνες στην περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου. «Δεν μας αρέσουν τα τετελεσμένα εναντίον μας και ούτε δρούμε εμείς με αυτό τον τρόπο. Λέμε αυτό που κάνουμε, και κάνουμε αυτό που λέμε» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Τούρκος διπλωμάτης τόνισε παράλληλα ότι η Άγκυρα είναι ανοιχτή για συζητήσεις οριοθέτησης με την Αθήνα, τονίζοντας πως αυτή θα πρέπει να είναι «δίκαιη, ισότιμη και ειρηνική».Όπως επισήμανε «ένα πρόβλημα είναι ότι σε αυτή τη χώρα έχει γίνει «μάντρα» να γίνεται αναφορά στην «τουρκική παραβατικότητα» όταν πρόκειται για το διεθνές δίκαιο».
Διαβάστε ένα απόσπασμα από τη συνέντευξη του Μπουράκ Οζουγκεργκίν:
– Πρόσφατα αρκετοί Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Τουρκία έχει προτείνει στην Ελλάδα γύρο επίσημων διαπραγματεύσεων για τις διαφορές τους, αλλά η Αθήνα αρνήθηκε ή απέφυγε να πάρει καθαρή θέση. Μπορείτε να πείτε πότε έγινε αυτό και ποιο ήταν το περιεχόμενο αυτών των προτάσεων; Μπορείτε να προσδιορίσετε την πιθανή μορφή τους;
Δεν είναι μυστικό ότι έχουμε μακροχρόνιες διαφωνίες στο Αιγαίον Πέλαγος ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα. Αυτές οι διαφωνίες είναι σχετικά παλιότερες και πιο περίπλοκες σε σύγκριση με αυτές στην Ανατολική Μεσόγειο (μην ξεχνάτε ότι χρειάστηκαν 43 χρόνια για να καταλήξει η Ελλάδα σε συμφωνία με την Ιταλία, για ένα πολύ πιο απλό, από νομικής άποψης, θαλάσσιο χώρο). Αυτό είναι αρκετά φυσιολογικό ανάμεσα σε γείτονες. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό είναι να αρνείσαι να το συζητήσεις. Ακούμε μια εκκωφαντική σιωπή από την Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια. Στην ουσία έχουμε ήδη άρτια καθιερωμένους διαύλους για τη συζήτηση αυτών των θεμάτων. Επίσης, έχουμε την καθοδήγηση του διεθνούς δικαίου. Οι συζητήσεις μας με την Ελλάδα όσον αφορά τις διαφωνίες στο Αιγαίο ανάγονται στη δεκαετία του ’70 – όπως και οι «διαγενεακές» διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Eνα πρόβλημα είναι ότι σε αυτή τη χώρα έχει γίνει «μάντρα» να γίνεται αναφορά στην «τουρκική παραβατικότητα» όταν πρόκειται για το διεθνές δίκαιο. Μιας που η Ελλάδα τελικά συνήψε την πρώτη της συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ με έναν από τους γείτονές της, γνωρίζετε ότι έχουμε ήδη ολοκληρώσει επιτυχημένα όλα τα είδη συμφωνιών οριοθέτησης με όλους τους γείτονές μας (ακόμα και με χώρες που δεν ανήκουν αναγκαστικά στο ίδιο πολιτικό στρατόπεδο με εμάς) στη Μαύρη Θάλασσα; Επιπλέον, κάποιες από αυτές τις συμφωνίες έγιναν στο μέσον του Ψυχρού Πολέμου! Oχι βασισμένες στη επιβολή, ή τις απειλές, ή κάποιους άλλους τρόπους, όπως το ελληνικό κοινό οδηγείται συχνά να πιστεύει για το πώς οι Τούρκοι κάνουν δουλειές, αλλά βασισμένες στον αμοιβαίο σεβασμό και το διεθνές δίκαιο.
– Πριν από λίγο καιρό η εφημερίδα της (τουρκικής) κυβέρνησης δημοσίευσε αιτήματα της ΤΡΑΟ για έρευνες σε συντεταγμένες της Ανατολικής Μεσογείου (ανοιχτά της Ρόδου, της Καρπάθου και της Κάσου) που η Ελλάδα θεωρεί ως μέρος της υφαλοκρηπίδας της. Το τουρκικό υπουργείο Ενέργειας θα αδειοδοτήσει αυτές τις έρευνες;
Δεν χρειάζεται να διαβάζετε μηνύματα ανάμεσα στις γραμμές. Τα μηνύματά μας είναι πάντα, σε κάθε επίπεδο, ανοιχτά και ευθύτατα. Δεν μας αρέσουν τα τετελεσμένα εναντίον μας και ούτε δρούμε εμείς με αυτό τον τρόπο. Λέμε αυτό που κάνουμε, και κάνουμε αυτό που λέμε. Παραδείγματος χάριν, εξακολουθούσαμε επί χρόνια να προειδοποιούμε τους Ελληνοκύπριους (και τους περιφερειακούς και άλλους συνεργάτες τους, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) ότι οι μονομερείς απόπειρές τους να χαράξουν γραμμές στην Ανατολική Μεσόγειο παραβίαζαν ξεκάθαρα τα δικαιώματά μας και εκείνα των Τουρκοκυπρίων. Καμία χώρα δεν μπορεί απλά να καθίσει ήσυχη, όταν οι άλλες υφαίνουν ιστούς που τόσο εμφανώς επηρεάζουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της. Ειδικά μια χώρα όπως η Τουρκία που διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι θέσεις μας στα θέματα θαλάσσιας δικαιοδοσίας πάντα λαμβάνουν υπόψη τις βασικές αρχές του δικαίου της θάλασσας όπως και τις πολυάριθμες πρακτικές και αποφάσεις δικαστηρίων που μαζί δημιουργούν νομολογία και ως τέτοιες συγκροτούν το διεθνές δίκαιο. Είναι γεγονός ότι το να είσαι μεγάλη χώρα δεν σε απαλλάσσει από τις υποχρεώσεις σου στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Το διεθνές δίκαιο είναι για όλες τις χώρες, μεγάλες ή μικρές. Αλλά το διεθνές δίκαιο στην ολότητά του και στα συμφραζόμενά του λαμβάνει υπόψη όλους τους σχετικούς παράγοντες, όχι μόνο τα πράγματα που θα γνώριζε και ένας πρωτοετής της Νομικής. Γι’ αυτό οι άνθρωποι αφιερώνουν χρόνια στις νομικές σχολές και γι’ αυτό και δεν σταματάς ποτέ να μαθαίνεις κατά τη διάρκεια της εξάσκησης του νόμου.
– Θεωρείτε ότι, σε αυτό το πλαίσιο, είναι πιθανόν να έχουμε θετικές εξελίξεις;
Ναι. Είναι πράγματι πιθανόν να έχουμε θετικές εξελίξεις, εφόσον οι παραλυτικές πεποιθήσεις σταματήσουν και οι απολιθωμένες στάσεις εγκαταλειφθούν. Δεν είναι ποτέ αργά για γείτονες όχι μόνο να συζητούν, αλλά ακόμα και να ακούει ο ένας τον άλλον.
– Πιστεύετε ότι η συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα και Ιταλία μπορεί να λειτουργήσει ως προηγούμενο που θα μπορούσε να ληφθεί υπόψη σε έναν πιθανό διάλογο Άγκυρας-Αθήνας;
Πριν από 35 χρόνια, κατά τις εισαγωγικές μου εξετάσεις στο υπουργείο Εξωτερικών, ερωτήθηκα για το ποια είναι, κατά την άποψη μου, η πηγή του προβλήματος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία στο Αιγαίο. Απάντησα ότι η Ελλάδα στην ουσία αποφασίζει να χαράξει γραμμές στα ύδατα και πεισματικά αρνείται να μας μιλήσει και ότι έχει αποφασίσει περί του ποια θεωρεί ότι είναι τα δικαιώματά της, χωρίς να σκέφτεται τι σημαίνει αυτό για τους άλλους (πέρασα το τεστ). Τελικά το είχε το κισμέτ, στην περίπτωση της συμφωνίας με τους Ιταλούς, να δω τη μέρα που αυτού του είδους η απολυταρχική σκέψη στη διαμόρφωση της ελληνικής πολιτικής, αρχίζει να εξελίσσεται. Βρίσκω πολύ ενθαρρυντικό ότι η Ελλάδα εντέλει άρχισε να επιλύει τα μακροχρόνια ζητήματα οριοθέτησης με τους γείτονές της.
Είναι αυτονόητο ότι κάθε διαδικασία διαπραγμάτευσης πρέπει να περιλαμβάνει μια άσκηση δούναι και λαβείν και η κοινή γνώμη οφείλει να αισθάνεται άνετα με αυτό το γεγονός της ζωής. Τα μοντέλα συνεργασίας που προωθήθηκαν από την ίδια τη συμφωνία, όπως και τα συνοδευτικά έγγραφα που υπέγραψαν η Ελλάδα και η Ιταλία, ως δύο μέλη της Ε.Ε., προσφέρουν περαιτέρω ιδέες. Οπως το βλέπω, η συμφωνία αποτελεί μια περαιτέρω απόδειξη ότι το διεθνές δίκαιο δεν αποτελείται απλά από τη χάραξη μέσων γραμμών, με την απόδοση πλήρους επήρειας σε νησιά, αγνοώντας όλους τους υπόλοιπους παράγοντες. Στην πραγματικότητα, το διεθνές δίκαιο της θάλασσας είναι ένα πολύ περίπλοκο αντικείμενο μελέτης.
Ως προς τα τρίτα μέρη και ιδιαίτερα για τα τρίτα μέρη, θα έλεγα ότι δεν είναι καλή ιδέα να είναι πρόθυμοι για σχόλια όποτε τους προσφέρεται ένα μικρόφωνο, όση αυτοπεποίθηση και αν αισθάνονται για το θέμα. Είναι ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο που τόσοι δικηγόροι, ακαδημαϊκοί και ειδικοί απασχολούνται με το να ερμηνεύουν το διεθνές δίκαιο. Διαφορετικά, ένας χάρακας θα έκανε τη δουλειά. Aν όντως η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών ήταν τόσο απλή όσο η χάραξη μιας μέσης γραμμής ανάμεσα σε δύο ακτές, με απόδοση επήρειας στα νησιά «όπως στις ηπειρωτικές ακτές», πιστεύετε ότι η οριοθέτηση στον κόλπο του Μέιν ανάμεσα στις ΗΠΑ και τον Καναδά θα ήταν αυτή που είναι σήμερα; Πώς θα έμοιαζε η Μάγχη; Ρωτήστε τους Ρουμάνους και Ουκρανούς φίλους μας πώς κατόρθωσαν να οριοθετήσουν τις ζώνες τους στη Μαύρη Θάλασσα, δεδομένης της παρουσίας ενός μικρού νησιού που ανήκε στην μια πλευρά, αλλά σκέπαζε τις ακτές της άλλης. Οπότε, όχι. Η ζωή δεν είναι τόσο απλή.
Πηγή: Καθημερινή