Υπό διαρκή παρακολούθηση τελεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης ο νέος Ποινικός Κώδικας, η εφαρμογή του οποίου έχει ήδη επιφέρει αποτελέσματα σε σημαντικές δικαστικές υποθέσεις με μεγάλο ποινικό και οικονομικό αντίκτυπο: παραγραφές αδικημάτων, απαλλαγές κατηγορουμένων για οικονομικά εγκλήματα, μείωση ποινών, ακόμη και αναστολή ισοβίων σε καταδικασθέντες για υπεξαίρεση έχουν αποτυπωθεί μέχρι σήμερα σε δικαστικές αποφάσεις και αποτελούν τα πρώτα δείγματα γραφής από την εφαρμογή των νέων διατάξεων, οι οποίες υποχρεωτικά εφαρμόζονται από τα δικαστήρια ως ευμενέστερες.
Υπό τα δεδομένα αυτά, το υπουργείο Δικαιοσύνης, πέρα από τις πρώτες τροποποιήσεις που επέφερε σε άρθρα του νέου κώδικα, τα οποία είχαν κριθεί προβληματικά (μολότοφ, αποφυλακίσεις κ.ά.), έχει αποφασίσει να προχωρήσει στη σύσταση επιτροπής που θα επιφέρει και επιπλέον αλλαγές στις διατάξεις του νέου κώδικα, ο οποίος ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και ισχύει από την 1η Ιουλίου.
Η απόφαση για τη σύσταση επιτροπής που θα αναλάβει και το νέο λίφτινγκ σε άρθρα του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα είναι ειλημμένη από το υπουργείο Δικαιοσύνης και, σύμφωνα με πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», απομένει πλέον η επιλογή των προσώπων που θα τη συγκροτήσουν. Οι νέες αλλαγές, που θεωρούνται σχεδόν βέβαιες, αναμένεται να οριστικοποιηθούν τους επόμενους μήνες, καθώς απαιτείται ικανό χρονικό διάστημα για να φανούν ξεκάθαρα τα αποτελέσματα από την εφαρμογή των νέων ποινικών διατάξεων.
Μέχρι στιγμής, πάντως, και σε εφαρμογή των διατάξεων του νέου Ποινικού Κώδικα, η αναγνώριση του ελαφρυντικού του σύννομου βίου άνοιξε την πόρτα της φυλακής στον Επαμεινώνδα Κορκονέα. Ακόμη, τρία ελαφρυντικά που προβλέπει ο νέος Ποινικός Κώδικας και δόθηκαν σε κατηγορούμενους στην υπόθεση της Energa ψαλίδισαν κατά πολύ τις πρωτόδικες ποινές τους, ενώ καταδικασμένη σε ισόβια για υπεξαίρεση βρέθηκε εκτός φυλακής μετά την κατάργηση του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου. Από την εφαρμογή των νέων ευνοϊκότερων διατάξεων ωφελημένος βγήκε ακόμη και ο Κώστας Πάσσαρης, ο οποίος απαλλάχθηκε πρόσφατα, λόγω παραγραφής, από το αδίκημα της διακεκριμένης κλοπής.
Πάγωσαν ακόμη και τα ισόβια
Ο αντίκτυπος των ευμενέστερων ποινικών διατάξεων αποτυπώνεται ήδη σε οικονομικά εγκλήματα, όπου στο παρελθόν κατηγορούμενοι για υπεξαίρεση τιμωρούνταν ακόμη και με ισόβια. Πλέον, όμως, με την κατάργηση του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου τα ισόβια αναστέλλονται και καταδικασθέντες οδηγούνται εκτός φυλακής - τουλάχιστον μέχρι να εκδοθεί η απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου. Μια τέτοια απόφαση (243/2019) εκδόθηκε τον περασμένο Ιούλιο, αμέσως μετά την εφαρμογή του νέου Ποινικού Κώδικα από το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Πάτρας.
Ερμηνεύοντας τις νέες ευμενέστερες διατάξεις του, το δικαστήριο έκανε δεκτή αίτηση που είχε καταθέσει πρώην τραπεζική υπάλληλος, καταδικασμένη σε ισόβια για το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας σε πλαστογραφία αλλά και της υπεξαίρεσης στην υπηρεσία σε συνδυασμό με τις επιβαρυντικές διατάξεις του καταργημένου πλέον νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου. Με την αίτησή της η κατηγορουμένη ζητούσε να ανασταλούν για την ίδια τα ισόβια μέχρι να εκδοθεί η τελεσίδικη απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, ενώπιον του οποίου εκκρεμούσε η εκδίκαση της έφεσής της.
Το Πενταμελές Εφετείο τής άνοιξε, λοιπόν, την πόρτα της φυλακής, καθώς με τον νέο Ποινικό Κώδικα καταργήθηκε η ισόβια κάθειρξη για το αδίκημα της υπεξαίρεσης στην υπηρεσία. Πλέον με τις νέες ευμενέστερες διατάξεις το αδίκημα της υπεξαίρεσης από υπάλληλο τράπεζας τιμωρείται μεν ως κακούργημα, αλλά με ανώτατη κάθειρξη έως δέκα έτη και χρηματική ποινή. Μάλιστα, όπως σημειώνουν οι δικαστές, αν η καταδικασθείσα κριθεί ένοχη και σε δεύτερο βαθμό, η μεγαλύτερη ποινή που μπορεί να της επιβληθεί είναι κάθειρξη 10 ετών για την υπεξαίρεση και 6 ετών για την ηθική αυτουργία σε πλαστογραφία. Συνολικά, όμως, η ανώτατη ποινή κάθειρξης που μπορεί να της επιβληθεί είναι τα 13 έτη - από τα ισόβια που της επιβλήθηκαν με τις διατάξεις του προϊσχύοντος Ποινικού Κώδικα.
Στην απόφαση των δικαστών για την αναστολή των ισοβίων μέτρησε και το γεγονός ότι η πρώην υπάλληλος έχει γνωστή και μόνιμη διαμονή, τήρησε τους περιοριστικούς όρους που της είχαν επιβληθεί, ενώ κρίθηκε ότι δεν είναι ύποπτη τέλεσης νέων αδικημάτων καθώς απομακρύνθηκε μετά τις πράξεις της από την τράπεζα στην οποία εργαζόταν.
Energa - Hellas Ρower: κανείς στη φυλακή
Αλλά και στην πολύκροτη υπόθεση Energa - Hellas Power, οι πολυετείς καθείρξεις που είχαν επιβληθεί πρωτόδικα μετατράπηκαν από το Εφετείο σε ποινές φυλάκισης με αναστολή που ξεκινούν από τα 3 και φτάνουν τα 5 έτη. Ουδείς εκ των καταδικασθέντων οδηγήθηκε στη φυλακή και όλοι μετά τη λήξη της δευτεροβάθμιας δίκης αποχώρησαν από το Εφετείο για το... σπίτι τους. Στη συγκεκριμένη υπόθεση οι ποινές μειώθηκαν καθώς το δικαστήριο αναγνώρισε στους κατηγορουμένους ελαφρυντικά που προβλέπονται από τον νέο Ποινικό Κώδικα. Καταλυτικό ρόλο, ωστόσο, για τη χορήγηση ελαφρυντικών στον βασικό κατηγορούμενο της υπόθεσης, επιχειρηματία Αριστείδη Φλώρο, έπαιξε το γεγονός ότι ο ίδιος είχε κριθεί με την απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου αθώος για την υπεξαίρεση σε βάρος του ΛΑΓΗΕ και του ΑΔΜΗΕ.