Η "παιδική χαρά" της Ελένης Ζαβέρδα, δεν μοιάζει με τις άλλες- Αύριο τα εγκαίνια της ανατρεπτικής έκθεσης για τα παιδιά της κρίσης

Η έκθεση που εγκαινιάζεται αύριο στις 8.30 μμ στο αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου, δεν μοιάζει με τις άλλες.  Η «παιδική χαρά» της Ελένης Ζαβέρδα, δεν είναι μια συνηθισμένη παρουσίαση έργων γλυπτικής. Τα παιχνίδια είναι σύμβολα και τα πρόσωπα μεταφέρουν μηνύματα που δεν είναι φτιαγμένα από το χρυσό των ελαφρών ονείρων. Το παραμύθι αυτής της παιδικής χαράς, έχει και δράκο που ροκανίζει την αθωότητα. Είναι ο δράκος της κρίσης, που ήρθε αλλά δεν αναχώρησε και μέσα στις υψηλές της ταχύτητες, παρέσυρε και την παιδικότητα αφήνοντας σημάδια που δεν είναι πάντα ορατά.

To εικαστικό κοινωνικό project Playground μας καλεί να σκεφτούμε.  Τι έχασαν τα παιδιά την περίοδο της κρίσης; Ποιος τους άρπαξε κάτι από την παρήγορη αφέλειά τους;

Η Ελένη Ζαβέρδα μας εξηγεί το «πώς»  και μας καλεί να αναλάβουμε δράση.

 Τα παιδιά στην περίοδο της κρίσης… Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείς με αυτό το θέμα;

«Το ερέθισμα ήταν η συνειδητοποίηση του αυτονόητου. Όλοι τρέχουμε, λέμε ότι η ζωή είναι μικρή… Η ζωή δεν είναι καθόλου μικρή, είναι μεγάλη, είναι όσο πρέπει,  και όπως χάνουμε ένα σορό πράγματα έτσι χάνουμε και αυτά που συμβαίνουν δίπλα μας, ακόμη και αυτά που συμβαίνουν στα παιδιά μας. Οπότε κάποια στιγμή γυρνάς και κοιτάζεις πίσω σου και συνειδητοποιείς ότι κάτι δεν πάει καλά. Και μαζί με αυτό συνειδητοποιείς και πόση ευθύνη έχουμε εμείς ως ενήλικες, όταν αυτά τα πλάσματα είναι πλήρως εξαρτώμενα από εμάς, δεν μπορούν να αντιδράσουν, δεν έχουν κάποιο άλλο δεδομένο. Είμαστε το όλο τους και έτσι πρέπει να φερόμαστε, με αίσθηση της ευθύνης που πηγάζει από αυτό. Είναι τα παιδιά σε μια φάση που εμείς είμαστε οι θεοί τους, εμείς είμαστε οι σοφοί, ό,τι και να κάνουμε έχουμε δίκιο, ό,τι και να κάνουμε είναι αυτό που τα παιδιά μας θα ακολουθήσουν και θα μάθουν. Άς μάθουμε λοιπόν μαζί πώς θα βρούμε τις λύσεις σε αυτό το παραμύθι που δεν τελειώνει ποτέ».

Ποια υλικά έχεις χρησιμοποιήσει για να «πλάσεις» το μήνυμα;

«Χρησιμοποιώ τα υλικά που είναι τα αγαπημένα μου. Είναι κεραμικά που τα ψήνω σε καμίνια κάτω από τη γη. Όλος αυτός το τρόπος, οι μέρες που κάνουν να ψηθούν, αυτή η διαδικασία, αυτή η ζύμωση είναι εντελώς αλληγορική και ουσιαστικά μας δείχνει και πόσο κόπο θέλει το να μεγαλώσεις τα παιδιά, πόσο κόπο θέλει για να φτιάξεις τους ενήλικες του αύριο. Τα μέταλλα πάλι, είναι κάτι που αγαπώ πολύ, γιατί είναι πολύ  σκληρά και παράλληλα τόσο εκφραστικά, όσο ακριβώς πρέπει. Τα φύλλα χρυσού τώρα, έχουν και αυτά το δικό τους ρόλο. Μας θυμίζουν ότι ενώ νομίζουμε ότι τα έχουμε όλα ωραία καμωμένα για τα πιτσιρίκια μας και αυτά ζουν στο δικό τους παραμύθι, πάντα υπάρχουν παγίδες πάντα υπάρχει κάτι για να διορθώσουμε…»

 Βλέπω ότι έχεις μια αδυναμία στα πρόσωπα. Είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο να πεις αυτό που θες μέσα από ένα παιδικό πρόσωπο ή από μια κατασκευή;

«Δεν ξέρω αν αυτό που με τραβάει είναι το ότι έχουν τεχνικές δυσκολίες και ιδιαιτερότητες, καθώς  δεν είναι εύκολο πράγμα να κάνεις ένα πρόσωπο, ξέρω όμως ότι όταν θέλεις να αποδώσεις κάτι το οποίο θέλεις να σοκάρει ή να κάνει αίσθηση, πρέπει να το αποδώσεις λίγο σκληρά. Και τι πιο σκληρό, τι πιο δυνατό από την έκφραση στο πρόσωπο ενός παιδιού. Ενός παιδιού που έχει κακοποιηθεί, που δεν έχει να φάει, που βρέθηκε στην Ελλάδα και πρέπει μαζί με τους γονείς του να αντιμετωπίσει την κρίση καθώς δεν είναι μόνο τα ελληνόπουλα που δυσκολεύονται».

 Γιατί επέλεξες τα παιχνίδια της παιδικής χαράς;

«Το όλο project είναι κάτι που με βασάνιζε και που δουλεύω εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Όταν αποφάσισα ότι θέλω να εκφράσω τη δική μου φωνή, τις δικές μου ανησυχίες, δεν μπορούσα να σκεφτώ κάτι πιο κατάλληλο από τα παιχνίδια της παιδικής χαράς, από το μέρος που σηματοδότησε την αθωότητά μας. Όλοι περάσαμε από εκεί και όλοι πρέπει να περνάμε από εκεί. Είναι κάτι μόνο για τα παιδιά. Είναι και αυτά τα σχέδια, τα χρώματα, οι ιδέες, οι όγκοι, τα παιχνίδια τα οποία είναι ιδανικά για έναν καλλιτέχνη που θέλει να έχει μια ποικιλία για να εκφράσει κάτι σε σχέση με το παιδί. Τη λάτρεψα αυτή την ιδέα και τη δούλεψα πάρα πολύ».

Τι περιλαμβάνει το βίντεο; Τι έρχεται να προσθέσει στο project;

 «Το βίντεο ήταν ένα μέσο για να αναφερθώ σε κάποια στατιστικά στοιχεία. Έχω κάνει πάρα πολλή έρευνα πάνω σε αυτό και για αυτό το λόγο μάλλον έχω παθιαστεί με το project γιατί όπου και αν έψαχνα  έβλεπα ότι τα στατιστικά για τα παιδιά της κρίσης ήταν τραγικά. Στο πλαίσιο λοιπόν της επιθυμίας μου  να ακούσει ο κόσμος συνολικά το μήνυμά μου σκέφτηκα ότι ένα βίντεο που θα παίζει καθόλη τη διάρκεια της έκθεσης, θα βοηθούσε πάρα πολύ ώστε το κοινό να έχει διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Το ένα έφερε το άλλο. Στη διαδρομή ήρθα σε επαφή με ανθρώπους της τέχνης και ανθρώπους του αθλητισμού, ολυμπιονίκες, που είχαν άποψη  για το θέμα και ήθελαν να την καταθέσουν και τους ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτό. Έτσι ουσιαστικά επικαλύφθηκαν δύο κομμάτια που ήθελα να παρουσιάσω στην έκθεσή μου. Το ένα είναι ότι την ίδια χρονική στιγμή ζούμε όλοι τα ίδια προβλήματα και εμείς και οι άνθρωποι που είναι γνωστοί ή που θαυμάζουμε και οι οποίοι  δεν το βάζουν κάτω και το άλλο ήταν ότι  ακριβώς επειδή ο κόσμος τους αγαπάει μπορεί να ακουστεί περισσότερο και το μήνυμά μου. Νομίζω ότι έχει γίνει πολύ καλή δουλειά στο βίντεο».

Πόσο καιρό δούλευες αυτή την ιδέα;

«Το δουλεύω χρόνια και όχι μόνο επειδή η τεχνική και τα υλικά που χρησιμοποιώ είναι κάτι που θέλει χρόνο. Χρειάστηκε για προσωπικούς λόγους να το διακόψω για πολύ καιρό και, για να πω την αλήθεια, είχα και την ελπίδα ότι δεν θα χρειαστεί να το τελειώσω, ότι θα ήταν κάτι που θα έμενε μισό... Δυστυχώς το θέμα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ και τώρα, πριν είναι αργά, πρέπει να κάνουμε κάτι. Εύχομαι να μην χρειαστεί να μας απασχολήσει κι άλλο και να προσπαθήσουν όλοι οι άνθρωποι που μπορούν,  όλοι όσοι ερχόμαστε σε επαφή με τα παιδιά, να αναθεωρήσουμε το πως φερόμαστε, πώς μιλάμε, πώς παρουσιάζουμε τα πράγματα στα μικρά παιδιά. Νομίζω ότι θα μας δώσει πολύ εντυπωσιακά αποτελέσματα κάτι τέτοιο».

Έχει ταξίδι μπροστά του το project; Θα ταξιδέψει και εκτός Ελλάδας;

«Σκοπός είναι να ταξιδέψει το Playground. To πιστεύω πάρα πολύ, έχω παθιαστεί με αυτό, θεωρώ ότι πρέπει να κάνει έναν πολύ μεγάλο κύκλο. Ήδη μιλάμε με κάποιους ανθρώπους στην Αθήνα και έχουμε και κάποιες επαφές για παρουσίαση εκτός Ελλάδας. Πιστεύω ότι το project πρέπει να πάει μακριά και να ακουστεί όσο γίνεται περισσότερο και θα κάνω ό,τι χρειάζεται για να γίνει αυτό και να γίνει και σωστά».

Γιώτα Κοντογεωργοπούλου

(εφ. 7 Μέρες Ενημέρωση)

Διαβάστε επίσης