Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ένας ιδιαίτερα συχνός καρκίνος τόσο μεταξύ των αντρών όσο και μεταξύ των γυναικών.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, ένας στους 22 άντρες (ποσοστό 4,49% του αντρικού πληθυσμού) και μία στις 24 γυναίκες (4,15% του γυναικείου πληθυσμού) στις ΗΠΑ θα εκδηλώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.
Πρόληψη καρκίνου του παχέος εντέρου
Ως παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου αναγνωρίζονται μεταξύ άλλων η προχωρημένη ηλικία, το ιστορικό πολύποδα στο έντερο και το ιστορικό φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα). Αυτοί οι παράγοντες χαρακτηρίζονται ως μη τροποποιήσιμοι, δηλαδή βρίσκονται έξω από τον έλεγχό μας.
Υπάρχουν ωστόσο και τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, οι κυριότεροι εκ των οποίων είναι το υπερβολικό βάρος, η αποχή από τη σωματική άσκηση, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η κακή διατροφή.
Διατροφή και καρκίνος του παχέος εντέρου
Αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του παχέος εντέρου εκτιμάται ότι διατρέχουν όσοι ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φρέσκο κόκκινο κρέας (π.χ. χοιρινό, μοσχάρι, αρνί) και αλλαντικά, ιδίως όσοι επιλέγουν να μαγειρεύουν το κρέας σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. τηγάνισμα, ψήσιμο στα κάρβουνα), καθώς στην περίπτωση αυτή σχηματίζονται χημικές ουσίες με ισχυρή καρκινογόνο δράση.
Στον αντίποδα, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Immunity, μια διατροφή πλούσια σε σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι και το λάχανο, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στο παχύ έντερο.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Φράνσις Κρικ στο Λονδίνο βάσει πειραμάτων σε ποντίκια και όργανα που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο, κατά τη διαδικασία της πέψης των συγκεκριμένων λαχανικών παράγονται χημικές ουσίες με αντικαρκινική δράση οι οποίες προστατεύουν από τις επικίνδυνες αλλοιώσεις στο έντερο.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές θέλησαν να εξετάσουν πώς τα σταυρανθή λαχανικά επηρεάζουν τη δομή του τοιχώματος του εντέρου. Όπως και το δέρμα, έτσι και το τοίχωμα του εντέρου αναγεννάται αδιάκοπα. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή πρέπει να γίνεται ελεγχόμενα, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος μεταλλάξεων ή φλεγμονής που μπορεί να οδηγήσουν στον καρκίνο.
Μέσα από τις δοκιμές στα πειραματόζωα και στα όργανα εργαστηρίου διαπιστώθηκε ότι οι χημικές ουσίες που παράγονται από τα σταυρανθή λαχανικά παίζουν ρόλο-κλειδί σε αυτή τη διαδικασία της αναγέννησης με τρόπο που μειώνουν τις πιθανότητες καρκινικών αλλοιώσεων.
Η προστατευτική επίδραση των σταυρανθών λαχανικών αποδίδεται στη χημική ουσία ινδόλη-3-καρβινόλη, η οποία παράγεται όταν μασάμε τα λαχανικά. Στη συνέχεια, όταν τα στομαχικά υγρά έρχονται σε επαφή με την ουσία μεταβάλλουν τη σύστασή της και, τέλος, όταν πια αυτή φτάσει στο παχύ έντερο έχει την ιδιότητα να μεταβάλλει τη συμπεριφορά των βλαστοκυττάρων, τα οποία είναι υπεύθυνα για την αναγέννηση του τοιχώματος του εντέρου, και των ανοσοκυττάρων που ελέγχουν τη φλεγμονή.
Αξιοσημείωτο ήταν το εύρημα των ερευνητών ότι η ινδόλη-3-καρβινόλη απέτρεψε τον καρκίνο του παχέος εντέρου ακόμη και στα ποντίκια που ήταν γενετικά προδιατεθειμένα απέναντι στη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου. Παράλληλα, ακόμη και όταν είχε ξεκινήσει η διαδικασία της καρκινογένεσης στα πειραματόζωα, η εισαγωγή της ινδόλης-3-καρβινόλης στη διατροφή τους φάνηκε να αναστέλλει την εξέλιξη της νόσου.
Από την άλλη, χωρίς την πολύτιμη ουσία διαπιστώθηκε ότι τα κύτταρα του εντέρου αναπαράγονταν ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα τον αυξημένο κίνδυνο καρκινικών μεταλλάξεων.
Όπως επισημαίνει η ερευνήτρια Δρ Γκίτα Στόκιντζερ, ένα σημαντικό πλεονέκτημα της νέας μελέτης σε σύγκριση με άλλες παρόμοιες είναι ότι δεν αναφέρεται σε απλές συσχετίσεις, αλλά παρουσιάζει αναλυτικά τους μηχανισμούς που εξασφαλίζουν την αντικαρκινική δράση των λαχανικών, πράγμα που ενισχύει την αξιοπιστία των ευρημάτων.
Η ίδια προσθέτει πως για να έχουν τη μέγιστη δυνατή δράση τα σταυρανθή λαχανικά, καλό είναι να μαγειρεύονται ελάχιστα ή και καθόλου ώστε να διατηρούνται ακέραια τα συστατικά τους.