Όταν ένας νεφροπαθής πεθαίνει, η οικογένειά του συνήθως σκέφτεται ότι η έλλειψη οργάνων προς μεταμόσχευση ευθύνεται για τον θάνατό του. Στις ΗΠΑ, η πραγματικότητα είναι άλλη: για τους περισσότερους από αυτούς τους ασθενείς είχε βρεθεί ένα νεφρό, που όμως το απέρριψαν οι γιατροί τους.
"Διαπιστώσαμε ότι το 84% των νεφρών στις ΗΠΑ τα απέρριψαν τουλάχιστον μια φορά, κάτι που είναι εξωφρενικό", σχολίασε ο Σάμιτ Μόχαν, καθηγητής ιατρικής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης και βασικός συγγραφέας μιας μελέτης που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση της αμερικανικής ιατρικής ακαδημίας (Jama Network Open).
"Είναι παράλογο", επέμεινε ο καθηγητής.
Στις αρχές της εβδομάδας, μια άλλη μελέτη έδειξε ότι οι Αμερικανοί γιατροί απορρίπτουν τα διπλάσια διαθέσιμα νεφρά σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους στη Γαλλία (18% και 9% αντίστοιχα). Τα αμερικανικά νοσοκομεία πετούν τα νεφρά που προέρχονται από ηλικιωμένους δότες, τα οποία ωστόσο θα μπορούσαν να δοθούν σε ηλικιωμένους ασθενείς ή σε ανθρώπους η ζωή των οποίων διατρέχει άμεσο κίνδυνο.
Η νέα έρευνα δείχνει ότι ένας Αμερικανός ασθενής που υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση είχε δεχτεί 17 προσφορές, τις οποίες απέρριψε ο γιατρός του. Άνθρωποι που περιμέναν στη λίστα αναμονής και τελικά πέθαναν, δέχτηκαν 16 προσφορές. Δέκα νεφροπαθείς πεθαίνουν καθημερινά στις ΗΠΑ, μολονότι είχε βρεθεί ένα όργανο για αυτούς.
"Το πιο προβληματικό σημείο είναι ότι οι γιατροί λένε όχι χωρίς να μιλήσουν με τους ασθενείς", συνέχισε ο Σάμιτ Μόχαν.
Όταν πεθαίνει κάποιος, αναζητείται δότης για τα νεφρά του μεταξύ των ασθενών που κάνουν αιμοκάθαρση, ανάλογα με το κατά πόσο είναι συμβατοί και με τη σειρά τους στη λίστα αναμονής. Στην πράξη, γίνεται μια πρόταση στο νοσοκομείο που έχει αναλάβει τον νεφροπαθή, το οποίο έχει μία ώρα στη διάθεσή του για να απαντήσει θετικά ή αρνητικά. Τις περισσότερες φορές τα νοσοκομεία αρνούνται, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή αργότερα θα βρεθεί ένα άλλο νεφρό, καλύτερης ποιότητας.
Οι συγγραφείς της έρευνας επισημαίνουν ότι οι ασθενείς θα ήταν απολύτως διατεθειμένοι να δεχτούν ένα νεφρό δεύτερης κατηγορίας, για να μην είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, μια πολύωρη, κουραστική διαδικασία που απαιτεί να μεταβαίνουν πολλές φορές την εβδομάδα στο νοσοκομείο.
Η επιφυλακτικότητα των νοσοκομείων εξηγείται εν μέρει από την επιθυμία τους να διατηρήσουν σε υψηλό επίπεδο το ποσοστό επιβίωσης των μεταμοσχευμένων ασθενών, καθώς από αυτό εξαρτάται η πιστοποίησή τους από τις αρχές.
"Προφανώς, είναι καλύτερο να σου μεταμοσχεύσουν ένα νεφρό κατώτερης ποιότητας παρά να πεθάνεις", σχολίασε ο καθηγητής.
Για τον Σάμιτ Μόχαν, μια απλή μεταρρύθμιση θα αρκούσε για να αυξηθεί κατακόρυφα το ποσοστό αποδοχής των νεφρών: να ενημερώνεται ο ασθενής όταν ο γιατρός απορρίπτει ένα όργανο. "Οι άνθρωποι θέλουν να σταματήσουν την αιμοκάθαρση, δεν τους νοιάζει αν το νεφρό θα είναι πρώτης ή δεύτερης ποιότητας", τόνισε.