Οι μύθοι που πιστεύουμε για τον ύπνο μπορεί να καταστρέφουν την ικανότητά μας να κοιμόμαστε καλά το βράδυ, προειδοποιούν Αμερικανοί ειδικοί. Σε μελέτη που πραγματοποίησαν εντόπισαν τους πιο συνηθισμένους και τους καταρρίπτουν, με την ελπίδα ότι έτσι θα βελτιωθεί ο ύπνος χιλιάδων ανθρώπων.
«Ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Μπορεί να επηρεάσει την ψυχική διάθεση, την σωματική υγεία, την καθημερινότητα και την παραγωγικότητά μας», λέει η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Rebecca Robbins από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
«Δυστυχώς, οι μύθοι γι’ αυτόν είναι βαθιά ριζωμένοι. Αν όμως κατορθώσουμε να τους καταρρίψουμε μέσα μας, θα αποκτήσουμε πολύ πιο υγιεινές συνήθειες ύπνου. Και αυτό θα ωφελήσει σημαντικά την υγεία μας».
Η Dr Robbins και οι συνεργάτες της εξέτασαν περισσότερες από 8.000 ιστοσελίδες και εντόπισαν τους 20 πιο συνηθισμένους μύθους για τον ύπνο. Τους μύθους αυτούς καταρρίπτουν με επιστημονικά δεδομένα σε άρθρο τους, που δημοσιεύεται σήμερα στην ιατρική επιθεώρηση Sleep Health.
Στο άρθρο τους εξηγούν επίσης σε τι μας βλάπτουν οι μύθοι αυτοί. Στη συνέχεια, παραθέτουμε μερικούς από αυτούς.
Ζούμε και με 5 ώρες ύπνο
Ο λιγοστός ύπνος το βράδυ αυξάνει τον κίνδυνο για πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας, λένε οι ειδικοί. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται εμφράγματα και εγκεφαλικά.
Μπορεί λοιπόν διάσημοι άνθρωποι όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Ουΐνστον Τσώρτσιλ να ζούσαν με ελάχιστο ύπνο το βράδυ, αλλά αυτό δεν ισχύει για τον γενικό πληθυσμό.
«Έχουμε εκτεταμένα επιστημονικά δεδομένα για τις συνέπειες από τον λιγοστό ύπνο το βράδυ», τονίζει η Dr Robbins. Και συνιστά να έχουμε ως στόχο 7-8 ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
Μας χαλαρώνει η τηλεόραση στο κρεβάτι
Το 51% των ενηλίκων και πάρα πολλά παιδιά έχουν τηλεόραση στο υπνοδωμάτιο. Ωστόσο αυτό μπορεί να διαταράξει σοβαρά τους υπνικούς κύκλους.
Ο ύπνος δεν είναι ενιαίος, αλλά αποτελείται από κύκλους. Κάθε ένας διαρκεί περίπου 90 λεπτά και περιλαμβάνει διάφορα στάδια. Σε άλλα από αυτά κοιμόμαστε βαθιά, σε άλλα ελαφρά και σε άλλα βλέπουμε όνειρα.
Αν δούμε ειδήσεις ή μια ταινία δράσης μέσα στη μαύρη νύχτα, μπορεί ύστερα να βρισκόμαστε σε υπερένταση. Η συνέπεια μπορεί κάλλιστα να είναι ταραγμένος ύπνος ή και αϋπνία ακόμα.
Ακόμα, όμως, και χαλαροί να είμαστε, βλέποντας π.χ. ένα ωραίο μιούζικαλ, ο ύπνος μας μπορεί να διαταραχθεί από το μπλε φωτισμό της τηλεοπτικής οθόνης. Το μπλε φως εμποδίζει την παραγωγή της ορμόνης του ύπνου, της μελατονίνης.
Αν μείνουμε πολλή ώρα στο κρεβάτι, τελικά θα κοιμηθούμε
Περισσότερη ώρα στο κρεβάτι σημαίνει περισσότερος ύπνος. Σωστά; Λάθος, απαντούν οι ειδικοί. Αν και είναι δελεαστικό το «χουζούρι», είναι χάσιμο χρόνο όσον αφορά τον ύπνο. Πιο αποδοτικό είναι να σηκωθείτε και... να διπλώσετε κάλτσες, τονίζει η Dr Robbins.
«Ο άνθρωπος που κοιμάται καλά κάθε βράδυ, δεν χρειάζεται πάνω από 15 λεπτά για να αποκοιμηθεί», εξηγεί. «Αν ο ύπνος δεν επέλθει κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα, σηκωθείτε από το κρεβάτι, πηγαίνετε σε άλλο δωμάτιο και κάνετε κάτι βαρετό».
Λίγο αλκοόλ κάνει καλό στον ύπνο
Δυστυχώς, και αυτό είναι μύθος. Ο ύπνος όχι μόνο δεν ωφελείται από «ένα τελευταίο ποτηράκι», αλλά μπορεί να διαταραχθεί σοβαρά. Επιπλέον, το αλκοόλ διαταράσσει το στάδιο REM του ύπνου, που σχετίζεται με τη δημιουργία της μνήμης.
«Μπορεί το αλκοόλ να επιταχύνει την έναρξη του ύπνου, αλλά ύστερα μειώνει δραματικά την ποιότητά του», τονίζει η Dr Robbins. Και αυτό δεν αφορά μόνο τον πρώτο υπνικό κύκλο, αλλά και όλους τους επόμενους μέχρι το ξημέρωμα.
Ίσως γι’ αυτό όσοι πίνουν, δεν καλοθυμούνται το επόμενο πρωί τι έλεγαν το βράδυ…
Πρέπει να βάζουμε νωρίτερα το ξυπνητήρι
Αν ανήκετε σε αυτούς που βάζουν το ξυπνητήρι στις 6:30 και ύστερα στις 6:45 για να σηκωθείτε στις 7:00, σταματήστε αμέσως. Χάνετε ύπνο άνευ λόγου και αιτίας. Και αυτό, διότι ο εγκέφαλός σας θα ξανακοιμηθεί, αλλά πολύ ελαφρά. Επιπλέον, ο ύπνος γι’ αυτή τη μισή ώρα θα είναι πολύ κακής ποιότητας.
Αντ’ αυτού, βάλτε κατ’ ευθείαν το ρολόι στις 7:00 και σηκωθείτε αμέσως από το κρεβάτι, συνιστά η Dr Robbins.
Το ροχαλητό είναι υγεία
Και αυτό είναι μύθος. Μάλιστα είναι επικίνδυνος μύθος διότι το δυνατό ροχαλητό συχνά αποτελεί ένδειξη ότι πρέπει να μας εξετάσει ένας γιατρός. Αν, π.χ., ροχαλίζετε δυνατά και ξαφνικά σταματάτε για να ξαναρχίσετε σε λίγη ώρα, μπορεί να πάσχετε από υπνική άπνοια.
Η υπνική άπνοια είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για υπέρταση, διαβήτη και καρδιοπάθεια.
