Ευρωατλαντικός «κακός χαμός»

του Δημήτρη Μηλάκα, δημοσιογράφου

Αντιμέτωποι με θεμελιώδη «υπαρξιακά» ζητήματα και προκλήσεις βρίσκονται οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά την «αστραπιαία» αλλαγή στάσης των ΗΠΑ στον πόλεμο της Ουκρανίας και των σχέσεών της με τη Ρωσία.

Οι Ευρωπαίοι, άλλοι πρόθυμα (όπως η ελληνική κυβέρνηση), άλλοι θέλοντας και μη, σύρθηκαν σε μια αντι-ρωσική ρητορική και συμπεριφορά, ακολουθώντας τις οδηγίες / εντολές της προηγούμενης αμερικανικής κυβέρνησης του Μπάιντεν.

Οι πρόθυμοι ευρωατλαντιστές σταυροφόροι κατά της Ρωσίας υπό την αμερικανική ηγεσία πίστεψαν (;) ότι θα ήταν εφικτό να γονατίσουν τη Ρωσία με έναν πόλεμο στον οποίο οι Ουκρανοί θα προσέφεραν το αίμα και οι Ευρωαμερικανοί πολεμοφόδια και δανεικά…

Στο πεδίο της μάχης

Παρά την τεράστια προπαγάνδα των δυτικών ΜΜΕ, η εικόνα, όπως αποτυπώνεται στο πεδίο των μαχών του τριετούς πια πολέμου, είναι αποκαρδιωτική για τους Αμερικανούς (Δημοκρατικούς που έχασαν τις εκλογές) αλλά και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι περισσότερες από τις οποίες λειτούργησαν ως «υπαξιωματικοί» της κυβέρνησης Μπάιντεν. Ο ρωσικός στρατός έχει εδραιωθεί στις εκτεταμένες εκτάσεις που έχει καταλάβει στην ανατολική Ουκρανία και, όπως είναι αναμενόμενο, δεν πρόκειται να παραδώσει κάτι που έχει κερδίσει με τη δύναμη των όπλων.

Κάτι που επίσης αρχίζει να γίνεται αντιληπτό είναι πως το αφήγημα των «σταυροφόρων» περί ήττας της Ρωσίας είναι ανέφικτο αν δεν «τζογάρει» κανείς έναν πυρηνικό πόλεμο.

Αλλαγή γραμμής

Η εμφάνιση του Τραμπ στην ηγεσία της «αυτοκρατορίας» και η αλλαγή προσέγγισης σε μείζονα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής προκάλεσαν / προκαλούν τρικυμία στους Ευρωπαίους (και λοιπούς) υποτελείς.

Η νέα αμερικανική διοίκηση εμφανίζεται διατεθειμένη να «ντιλάρει» με τη Ρωσία προκειμένου να την ξανατραβήξει μακριά από την κινεζική σφαίρα επιρροής, έστω κι αν αυτό σημαίνει κάποιες «ζημιές» για τους Ευρωπαίους ΝΑΤΟϊκούς εταίρους των ΗΠΑ, για τους οποίους ο Τραμπ δεν φαίνεται να δίνει δεκάρα.

Όπως φαίνεται από τα μέχρι στιγμής δεδομένα, Τραμπ και Πούτιν έχουν συμφωνήσει στα «βασικά» για το πλιάτσικο στην Ουκρανία:

Οι ΗΠΑ θα «βουτήξουν» το 50% της αξίας των σπάνιων ουκρανικών γαιών.
Η Ρωσία θα κρατήσει ό,τι εδάφη κέρδισε στο πεδίο της μάχης.
Οι Ευρωπαίοι απλώς καλούνται να πληρώσουν τον λογαριασμό της μεταπολεμικής πραγματικότητας. Δηλαδή εγγυήσεις ασφάλειας και το οικονομικό κόστος που αυτές συνεπάγονται.

Ο Τραμπ, προκειμένου να εντείνει την πίεση προς τον Ζελένσκι (για να υπογράψει την εκχώρηση των σπάνιων γαιών)και τους Ευρωπαίους (για να τοποθετηθούν και πάλι στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, δηλαδή εκεί που κάνει κέφι ο νέος αυτοκράτορας), ανακοίνωσε το πάγωμα της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Κάτι που πολύ απλά σημαίνει το τέλος του πολέμου, εκτός κι αν οι Ευρωπαίοι μπορούν να αναλάβουν μόνοι (και παρά τις επιθυμίες των Αμερικανών) τον εφοδιασμό του ουκρανικού στρατού.

Σύμφωνα με το προσχέδιο των Συμπερασμάτων της έκτακτης Συνόδου Κορυφής (Πέμπτη 6/3), η Ρωσία χαρακτηρίζεται «υπαρξιακή πρόκληση» για την Ευρώπη, με το πνεύμα των διατυπώσεών του να είναι τελείως αντιρωσικό – αντίθετα με τη ρητορική Τραμπ.

Παρά τις διακηρύξεις και τις δημόσιες τοποθετήσεις υπέρ του Κιέβου, είναι αμφίβολο αν οι Ευρωπαίοι έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν την ενίσχυση των Ουκρανών με ταχεία παράδοση συστημάτων αεράμυνας, πυρομαχικών και πυραύλων.

Επίσης, αμφίβολο είναι κατά πόσο υπάρχει η δυνατότητα, στο πλαίσιο της Ε.Ε., οι Ευρωπαίοι να αναλάβουν να καλύψουν τις μεταπολεμικές εγγυήσεις ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης και της αποστολής ειρηνευτικών δυνάμεων. Κι αυτό γιατί υπάρχουν χώρες, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, που έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσουν σε κανένα κείμενο που να συνεπάγεται δεσμεύσεις προς την Ουκρανία

Η Τουρκία

Τις αυξημένες ευρωπαϊκές απαιτήσεις ασφάλειας που συνεπάγεται η ενδεχόμενη απεμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών εμφανίζεται διατεθειμένη να καλύψει η Τουρκία. Ο Ερντογάν, αντιλαμβανόμενος τις ευρωατλαντικές τριβές ως ευκαιρία για την προώθηση των επιδιώξεων της χώρας του, σε δηλώσεις του υποστήριξε πως η ασφάλεια της Ευρώπης χωρίς την Τουρκία είναι αδιανόητη και, όπως πρόσθεσε, αναμένουμε από τους Ευρωπαίους να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικότητα.

«Ως αναπόσπαστο τμήμα της Ευρώπης», είπε ο Ερντογάν, «θεωρούμε τη διαδικασία προσχώρησής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως στρατηγική μας προτεραιότητα. Οι πρόσφατες εξελίξεις κατέδειξαν για άλλη μια φορά τη σημασία των σχέσεων Τουρκίας – Ε.Ε. Γίνεται όλο και πιο αδύνατο για την Ευρώπη να επιβιώσει ως παγκόσμιος παράγοντας χωρίς τη δίκαιη θέση της Τουρκίας σε αυτήν. Για να το θέσουμε ευθέως, η ασφάλεια μιας Ευρώπης χωρίς την Τουρκία είναι αδιανόητη. Αναμένουμε από τους Ευρωπαίους φίλους μας να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικότητα και να προωθήσουν τη διαδικασία πλήρους ένταξής μας με οραματική προοπτική».

Η τουρκική επιχειρηματολογία, έτσι όπως παρουσιάστηκε από τον Ερντογάν, είναι απόλυτα πειστική. Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια υποστηρίζει τις φιλοδοξίες της για την ανάληψη ηγετικού περιφερειακού ρόλου με την αλματώδη ανάπτυξη της εγχώριας πολεμικής της βιομηχανίας.

Επιπρόσθετα, η τουρκική διπλωματία έπαιξε εξαιρετικά αποτελεσματικά στο αιματηρό «παιχνίδι» στη Συρία, εξασφαλίζοντας κρίσιμο προγεφύρωμα στην περιοχή με τον έλεγχο της νέας πολιτικής κατάστασης στη χώρα. Ταυτόχρονα φαίνεται να «κλείνει» και την κουρδική πληγή με τη συνθηκολόγηση του Οτσαλάν και του ΡΚΚ. Το σημαντικότερο, ωστόσο, τμήμα της τουρκικής προσφοράς στους Ευρωπαίους είναι η διαθεσιμότητα της Άγκυρας να στείλει χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες ως ειρηνευτική δύναμη στην «πρώτη γραμμή» της ζώνης που θα αποτελέσει το νέο σύνορο με τη Ρωσία…

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ