του Μιχάλη Ψύλου, δημοσιογράφου
Συνάντηση «κατασκόπων» σήμερα στη Ντόχα με την ελπίδα να αποτραπεί ένας γενικευμένος πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Ο επικεφαλής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς, οι διευθυντές της ισραηλινής Μοσάντ και της Shin Bet, Ντέιβιντ Μπαρνέα και Ρόνεν Μπαρ, ο αρχηγός της υπηρεσίας πληροφοριών της Αιγύπτου Αμπάς Καμέλ, αλλά και ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, συναντώνται στη Ντόχα σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν τα αντίποινα του Ιράν κατά του Ισραήλ και να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Από τη συνάντηση απουσιάζει η Χαμάς, λέγοντας πώς δεν θέλει να λάβει μέρος στις συνομιλίες χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο και υπό τις συνεχιζόμενες επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα. Κύκλοι της Χαμάς δήλωσαν πάντως ότι η οργάνωση είναι έτοιμη να συζητήσει πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για την κατάπαυση του πυρός.
ΗΠΑ, Κατάρ και Αίγυπτος σε μια ασυνήθιστη κοινή δήλωση, συγκάλεσαν τη σημερινή συνάντηση για να πιέσουν το Ισραήλ και τη Χαμάς να καταλήξουν σε συμφωνία χωρίς περισσότερες «δικαιολογίες» ή «χάσιμο χρόνου». Προσφέρθηκαν να συντάξουν μια «τελική πρόταση» που «θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες όλων των μερών». Η φράση «ήρθε η ώρα» να τερματιστεί σταδιακά η εισβολή, αναφέρεται δύο φορές στην κοινή δήλωση.
Αμερικανική πίεση
Αυτή τη φορά οι Αμερικανοί φαίνεται να πιέζουν πολύ περισσότερο για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Ουδείς θέλει ο πόλεμος να είναι κεντρικό ζήτημα στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου. Την παραμονή της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στη Ντόχα, ο Αμερικανός απεσταλμένος στη Βηρυτό, Αμος Χοχστέιν έστειλε μάλιστα μήνυμα προς τη Χεζμπολάχ: Μην δίνετε στον Νετανιάχου καμία δικαιολογία. «Βοηθήστε μας για να σας βοηθήσουμε», φέρεται να είπε ο Αμερικανός απεσταλμένος στις συναντήσεις του με Λιβανέζους αξιωματούχους.
Ακόμη και ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος για την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου την Τετάρτη και συζήτησε τη συμφωνία για την ομηρία και την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα,όπως μετέδωσε η ιστοσελίδα Axios, επικαλούμενη δύο αμερικανικές πηγές.
Πυρήνας της προγραμματισμένης συμφωνίας είναι η κατάπαυση του πυρός και η απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων και των φυλακισμένων Παλαιστινίων. Ωστόσο, και οι δύο πλευρές διαφωνούν σχετικά με τη σειρά των επιμέρους βημάτων για την επίτευξη της συμφωνίας.
Επιπλέον, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου επιμένει στην καταστροφή της Χαμάς ως πολεμικό στόχο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν όμως στους New York Times ότι το Ισραήλ έχει καταφέρει ό,τι μπορεί στρατιωτικά στη Λωρίδα της Γάζας κατά της Χαμάς και πλέον η οργάνωση δεν είναι σε θέση να σχεδιάσει ή να πραγματοποιήσει μια σφαγή της κλίμακας της 7ης Οκτωβρίου.
Παραδέχονται μάλιστα ότι το Ισραήλ δεν θα μπορέσει ποτέ να εξαλείψει πλήρως τη Χαμάς και ότι απαιτείται συμφωνία για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση των 115 ομήρων που πιστεύεται ότι εξακολουθεί να κρατά η Χαμάς στη Γάζα.
Η ισραηλινή ηγεσία διαφωνεί πάντως και δηλώνει ότι ο στρατός χρειάζεται άλλους δύο ή τρεις μήνες επιχειρήσεων στην κεντρική και νότια Γάζα για την εξάλειψη της Χαμάς.
Νέος οικισμός εποίκων
Την ίδια ώρα μάλιστα, η ισραηλινή κυβέρνηση ενέκρινε την αμφιλεγόμενη κατασκευή ενός νέου οικισμού εποίκων στη θέση ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO κοντά στην πόλη της Βηθλεέμ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Ο ακροδεξιός υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ, Μπεζαλέλ Σμότριτς, δήλωσε ότι το γραφείο του «ολοκλήρωσε τις εργασίες και δημοσίευσε το σχέδιο για τον νέο οικισμό εποίκων Ναχάλ Χέλετζ. «Καμία αντι-ισραηλινή ή αντισιωνιστική απόφαση δεν θα σταματήσει την ανάπτυξη των οικισμών», έγραψε ο Σμότριτς στην διαδικτυακή υπηρεσία X. «Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ενάντια στο επικίνδυνο σχέδιο της ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους δημιουργώντας δεδομένα επί τόπου», είπε ο ακροδεξιός υπουργός.
Παρά τις διεθνείς διαμαρτυρίες, το Ισραήλ έχει χτίσει δεκάδες οικισμούς στη Δυτική Όχθη τις τελευταίες δεκαετίες, τους οποίους τα Ηνωμένα Έθνη έχουν χαρακτηρίσει ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Οσο όμως η άκρα δεξιά ελέγχει την πολιτική επιβίωση της κυβέρνησης του Ισραήλ, η ειρήνη δύσκολα θα επιτευχθεί. Οσο κι αν προσπαθούν οι «αρχικατάσκοποι».