Η εκπαίδευση ενός σκύλου είναι αναγκαία, καθώς του διδάσκουμε καλούς τρόπους συμπεριφοράς και τον εξοικειώνουμε με καταστάσεις που πρόκειται να αντιμετωπίσει στο πλευρό μας. Για να είναι ικανός να αντεπεξέλθει σε κάθε κατάσταση με ηρεμία και άνεση. Γιατί ο σκύλος δεν γνωρίζει τον κόσμο μας.
«Βάζοντας έναν νέο σκύλο στη ζωή μας ονειρευόμαστε τον ιδανικό σύντροφο. Κανένας σκύλος, όμως, δεν έρχεται «έτοιμος» για να ενταχθεί άμεσα και σωστά στη ζωή μας. Και να ακολουθήσει τους ρυθμούς της από μόνος του. Θα πρέπει να μάθουμε να επικοινωνούμε σωστά μαζί του και να τον διδάξουμε όσα κρίνουμε απαραίτητα. Να τον εξοικειώσουμε με τις συνθήκες που θα αντιμετωπίσει ζώντας μαζί μας και να τον καθοδηγήσουμε στους κανόνες που διέπουν την κοινή μας ζωή. Ο μόνος τρόπος για να χτίσουμε την επικοινωνία αυτή, είναι η σωστή και δομημένη εκπαίδευση», επισημαίνει η πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια σκύλων και διασώστης με σκύλο έρευνας και διάσωσης, Χρυσούλα Χασάπη.
Η εκπαίδευση δεν πρέπει να είναι δυσάρεστη εμπειρία για τον σκύλο μας. Αντιθέτως, πρέπει να είναι διασκεδαστική και για τους δύο μας
Τι εννοεί, όμως, η κα Χασάπη όταν λέει σωστή και δομημένη εκπαίδευση, έτσι ώστε να έχουμε έναν ισορροπημένο σκύλο;
1. Ξεκινάμε αμέσως την εκπαίδευσή του με το που θα έρθει στο σπίτι μας
Τα κουτάβια μαθαίνουν από την πρώτη στιγμή που αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους. Αλλά και ένας ενήλικος σκύλος, μόλις έρθει σε νέο περιβάλλον, θέλει να ξέρει αμέσως ποιοι είναι οι κανόνες και οι συμπεριφορές που διέπουν την κοινή μας ζωή», εξηγεί η κα Χασάπη.
Ο σκύλος μας, όπως λέει, είναι ζώο συνήθειας. Δηλαδή, του αρέσει η ρουτίνα και η ξεκάθαρη επικοινωνία, καθώς αυτά του δημιουργούν την αίσθηση της ασφάλειας και της ηρεμίας που χρειάζεται για να «ανθίσει» στο νέο περιβάλλον.
«Ξεκινάμε αμέσως, λοιπόν, να μαθαίνουμε στον σκύλο μας όλα όσα πρέπει να γνωρίζει για τους ρυθμούς της ζωής μας. Και θυμηθείτε, εκπαίδευση δεν είναι μόνο η εκμάθηση βασικών εντολών. Είναι η καθοδήγηση του σκύλου και η εκπαίδευσή του σε όλες τις ικανότητες που θα χρειαστεί στη ζωή του εν γένει», διευκρινίζει η κα Χασάπη.
2. Κάνουμε τη μάθηση παιχνίδι
Σύμφωνα με την εκπαιδεύτρια, η εκπαίδευση δεν πρέπει να είναι δυσάρεστη εμπειρία για τον σκύλο μας. Αντιθέτως, πρέπει να είναι διασκεδαστική και για τους δύο μας. Ο στόχος, άλλωστε, είναι να ενισχύσουμε τη σχέση μας με τον σκύλο μας και να ανοίξουμε διαύλους επικοινωνίας.
Χρησιμοποιούμε την τροφή του, όπως λέει, το αγαπημένο του παιχνίδι, το παιχνίδι με εμάς, το χάδι και τη συντροφικότητα για να διδάξουμε νέες εντολές. Να ενισχύσουμε συμπεριφορές που επιθυμούμε και να προτρέψουμε τον σκύλο μας να τις επαναλάβει. Αλλά και για να εξηγήσουμε τους κανόνες της κοινής μας συμβίωσης.
3. Προσαρμόζουμε την εκπαίδευση στον δικό μας σκύλο
«Η εκπαίδευση του σκύλου μας δεν είναι πανάκεια. Δεν υπάρχει μία φόρμουλα που να λειτουργεί εξίσου καλά σε όλους τους σκύλους. Φυσικά και υπάρχουν κανόνες, τεχνικές και επιστημονικά αποδεδειγμένες μέθοδοι. Όλα, όμως, πρέπει να προσαρμόζονται αναλόγως και κατάλληλα, έτσι ώστε να ταιριάζουν, με τον καλύτερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο, στον σκύλο που έχουμε μπροστά μας.
Δεν είναι λίγες οι φορές που ξεκινάμε κάτι και θα πρέπει στην πορεία να επαναπροσδιορίσουμε την προσέγγιση μας», διευκρινίζει η εκπαιδεύτρια.
Και αυτό γιατί, η ηλικία, ο χαρακτήρας, το γενετικό υπόβαθρο, οι ανάγκες μας, οι προηγούμενες εμπειρίες, ή και τα προηγούμενα λάθη μας, μάς το υπαγορεύουν.
4. Η εκπαίδευση είναι καθοδήγηση
Η εκπαίδευση δεν είναι εξαναγκασμός, όπως τονίζει η εκπαιδεύτρια, ούτε τυφλή υπακοή. Υπάρχουν συμπεριφορές που επιτρέπονται, και άλλες που θα πρέπει ο σκύλος μας να μάθει να αποφεύγει. Είναι η εκμάθηση απαραίτητων ικανοτήτων, η εξοικείωση με το περιβάλλον και τους ανθρώπους. Η γνωριμία με νέες καταστάσεις και πώς ο σκύλος μας θα πρέπει να μάθει να μας εμπιστεύεται και να τον καθοδηγούμε.
«Στόχος μας είναι η επικοινωνία. Γιατί με την επικοινωνία ο σκύλος μας θα μάς αφήσει με ευκολία να τον καθοδηγούμε, θα μας εμπιστευθεί και θα είναι συνεργάσιμος. Και εύκολα διαχειρίσιμος στην καθημερινότητά μας. Να έχετε πάντα στο νου σας ότι ένας σωστά εκπαιδευμένος σκύλος, ο οποίος ανταποκρίνεται άμεσα, μάς εμπιστεύεται και έχει μάθει τους κανόνες της κοινής μας ζωής», επισημαίνει η κα Χασάπη. Και συμπληρώνει: «Όπως, επίσης, χαίρει εμπιστοσύνης και μεγαλύτερης ελευθερίας, είναι ήρεμος και ευτυχισμένος, καθώς ξέρει τι να περιμένει. Και μπορεί να εκφραστεί άνετα, χωρίς να έρχεται σε αντιπαράθεση με τους ανθρώπους, ή άλλα ζώα».
5. Ποιότητα στην εκπαίδευση και όχι η ποσότητα
Στην εκπαίδευση σκύλων σημασία έχει, σύμφωνα με την ειδικό, η ποιότητα, και όχι η ποσότητα. Οι σκύλοι κουράζονται, όπως όλοι μας, ειδικά όταν η κούραση είναι νοητική. Δεν πρέπει ποτέ να υπερβαίνουμε τα όρια και τις αντοχές του σκύλου μας, ούτε να τον πιέζουμε πέραν των δυνατοτήτων του. Αντιθέτως, πρέπει να αναγνωρίζουμε την κούραση του και να σταματάμε. Μικρές και συχνές επαναλήψεις, όπου ο σκύλος μας ανταποκρίνεται με ακρίβεια σε αυτά που του ζητάμε, είναι προτιμότερες από τις πολύωρες εκπαιδεύσεις.
«Η υπερβολή έχει ως αποτέλεσμα την κόπωση, την κακή εκτέλεση και κατανόηση των ασκήσεων, ή τη δυσφορία σκύλου και χειριστή. Και θα οδηγήσει τον σκύλο σε σύγχυση, αποφυγή και εκνευρισμό. Η διάρκεια των επαναλήψεων εξαρτάται από την ηλικία, τη διαύγεια, τη δυνατότητα συγκέντρωσης και τις προηγούμενες ικανότητες του σκύλου που έχουμε απέναντί μας», εξηγεί η κα Χασάπη.
6. Το «κλειδί» είναι η υπομονή κι επιμονή
Στην εκπαίδευση δεν είναι όλα ρόδινα, όπως αναφέρει η κα Χασάπη, καθώς τόσο εμείς όσο και ο σκύλος μας, μπορεί να έχουμε κακές ημέρες. Πισωγυρίσματα, ακόμη και να φτάσουμε σε αδιέξοδο όταν προσπαθούμε να του μάθουμε κάτι καινούριο. Και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό.
«Εάν, όμως, συμβεί κάτι τέτοιο, δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, ή να εγκαταλείπουμε την προσπάθεια. Η εκπαίδευση είναι μία μακροχρόνια διαδικασία που δεν αφορά μόνο το «Κάτσε», ή το «Δίπλα». Χρειάζεται υπομονή και επιμονή από μέρους μας, τα κατάλληλα εφόδια και, πολλές φορές, προσαρμογή αναλόγως με τον σκύλο, τις συνθήκες και τις καταστάσεις που μπορεί να αλλάζουν», διευκρινίζει η κα Χασάπη.
Συμβουλή
Εν ολίγοις, η κα Χασάπη λέει: «Η εκπαίδευση και η συμβίωση με τον σκύλο μας, πρέπει να είναι μια ευχάριστη εμπειρία και για τους δύο μας. Εάν κάποια στιγμή νιώσουμε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο, ή δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε σωστά το σκύλο μας, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό. Για να μάς βοηθήσει και να μάς καθοδηγήσει σωστά. Ώστε η προσπάθειά μας να μην έχει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιθυμούμε».