Η μελέτη του ΟΟΣΑ που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2022 αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση των πολιτικών που εφαρμόζονται αλλά και για την ανάδειξη προτεραιοτήτων που θα πρέπει να απαντηθούν από την Ελλάδα μέσα σε ένα περιβάλλον το οποίο αλλάζει αμφισβητώντας θεμελιακά στοιχεία της παγκοσμιοποίησης, όχι, δυστυχώς, από πλευράς κοινωνικής προόδου και ενοποίησης πολιτικών που θα προστατεύουν τους αδύναμους και το περιβάλλον, αλλά από την σκοπιά της ασφάλειας (εθνική, υγειονομική, ενεργειακή, διατροφική κλπ) σε ένα νέο πλαίσιο ψυχρού πολέμου του 21ου αιώνα.
Από τη μελέτη του ΟΟΣΑ σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία προκύπτει ότι η Ελλάδα παραμένει στάσιμη ή αποκλίνει από τους στόχους για βιώσιμη ανάπτυξη στην
- αντιμετώπιση της φτώχειας και την κοινωνική προστασία
- πρόωρη θνητότητα
-δημογραφικό
- πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση
- δια βίου μάθηση
- ανισότητες στην εκπαίδευση
- διακρίσεις έναντι των γυναικών
- διαχείριση υδάτινων πόρων
- παραγωγικότητα της οικονομίας
- απασχόληση
- λειτουργία των τραπεζών
- βιωσιμότητα του βιομηχανικού τομέα
- κατανομή εισοδήματος
- ασφάλιση
- βιωσιμότητα στη διαχείριση του τουρισμούΣε όλους δηλαδή τους κρίσιμους τομείς για την κοινωνική συνοχή, εξέλιξη και κινητικότητα.
Επιπρόσθετα, η εξέλιξη της πανδημίας ανέδειξε την ανάγκη για
- στήριξη των δομών της Δημόσιας Υγείας
-διαφάνεια και λογοδοσία στο Κράτος
-ουσιαστική ελευθεροτυπία
-σεβασμό των κοινωνικών δικαιωμάτων
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία αναδεικνύουν την ανάγκη για τη διασφάλιση
- του τριγώνου Ενεργειακή Ασφάλεια- Πράσινη Μετάβαση – Καταπολέμηση Ενεργειακής Φτώχειας
- διατροφικής αυτάρκειας
- πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής
- ενίσχυσης της γεωστρατηγικής θέσης της Χώρας
- διαμόρφωση κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής στον αμυντικό και ενεργειακό τομέα και στην εξέταση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής με όρους όχι μόνο ανταγωνιστικότητας αλλά και διατροφικής επάρκειας
Η ενέργεια αναδεικνύεται ως αγαθό και όχι ως μέσο άντλησης υπερκερδών από κερδοσκοπικούς μηχανισμούς, όπως εξελίσσεται.
Η Ενέργεια οφείλει να αποκτήσει διάσταση κοινωνικοποίησης μέσων παραγωγής. Δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο ολιγοπωλίων. Δεν γίνεται μέσω της ενέργειας να οδηγηθούμε σε ολιγοπώλια εμπορικά, παραγωγικά τα οποία θα διαλύσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αγρότες, τους αυτοαπασχολούμενους, την κοινωνική συνοχή την ίδια.
Η Ελλάδα θα πρέπει να μπει ακόμα πιο δυναμικά στον τομέα της Έρευνας και της Τεχνολογίας για την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας ενισχύοντας την εθνική της βιομηχανία και προωθώντας κυκλικά οικοσυστήματα τα οποία θα παράγουν προστιθέμενη αξία από την προστασία του περιβάλλοντος.
Η ενέργεια, εν τέλει, μπορεί για την Ελλάδα να αποτελέσει και σημαντική οικονομική βοήθεια για το ασφαλιστικό σύστημα μέσω της πραγματικής λειτουργίας ενός Ταμείου Αλληλεγγύης Γενεών.
Η Ελλάδα οφείλει να καθετοποιήσει τον αγροτικό τομέα, τη μεταποίηση και τον τουρισμό αν θέλει πραγματικά να ανατρέψει θετικά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και να ξεφύγει από το ρόλο ενός κράτους παροχής υπηρεσιών και καταναλωτή εισαγόμενων προϊόντων. Έτσι θα αναστραφεί η αρνητική πορεία για την ερημοποίηση της Ελληνικής περιφέρειας και εν τέλει του δημογραφικού.
Η Ελλάδα οφείλει να ενισχύσει ως ύψιστη προτεραιότητα την τεχνολογική, ενεργειακή και περιβαλλοντική «ευφυία» του πρωτογενή της τομέα και της μεταποίησης καθιστώντας τα προϊόντα της πιο ανταγωνιστικά και φιλικά προς το περιβάλλον.
Η Ελλάδα οφείλει να διασφαλίσει το δικαίωμα στην ίση πρόσβαση στη μάθηση και την υγεία. Το δικαίωμα που θα πρέπει να έχει το παιδί του εργάτη, του αγρότη να μπορεί ελεύθερα να επιλέξει τι θέλει να γίνει στη ζωή του, χωρίς φραγμούς και εμπόδια. Να διασφαλίσει το δικαίωμα στην εργασία και την αξιοπρεπή διαβίωση σε μια εποχή που θα εγκυμονεί το άνοιγμα των ανισοτήτων λόγω της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, διασφαλίζοντας το πλαίσιο της δια βίου μάθησης που δεν θα λειτουργεί ως μοχλός συμπίεσης της εργασίας αλλά οργανωμένη πολιτική των κοινωνικών εταίρων με την υποστήριξη του κράτους.
Η Ελλάδα οφείλει να αντιμετωπίσει το δημογραφικό της πρόβλημα με όρους Εθνικά Υπαρξιακούς. Στηρίζοντας τους νέους και δίνοντας τους τη βοήθεια που χρειάζονται για να κάνουν οικογένεια. Δίνοντας προσκλητήριο στους νέους που έχουν φύγει στο εξωτερικό.
Εν τέλει, η Ελλάδα οφείλει να γίνει μια χώρα όπου το Κράτος θα λειτουργεί για τον πολίτη και όχι για το γκουβέρνο και τα ολιγοπώλια. Και αυτό θέλει ρίξεις και συγκρούσεις.
Αυτό χρειάζεται, ΚΑΙ, Περιφερειακή Διακυβέρνηση.
Αυτά και άλλα, προφανώς, θα πρέπει είναι τα ζητήματα πολιτικής τοποθέτησης για το επόμενο χρονικό διάστημα.
Σε αυτά έχει ανάγκη η κοινωνία να ακούσει πολιτικές και απόψεις.
Η κοινωνία δεν έχει ανάγκη την πολιτική της ατάκας, όσο και αν όλα τα συστημικά μέσα προσπαθούν να την κάνουν να την συνηθίσει. Να σταματήσει η αναλυτική σκέψη και αξιολόγηση των απόψεων, της ίδιας της πραγματικότητας.
Αυτός πρέπει να είναι ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ στον κοινωνική δυναμική. Να δείξει τον πραγματικά προοδευτικό δρόμο άσκησης πολιτικής, χωρίς ετεροκαθορισμούς αλλά με βαθύ και ουσιαστικό διάλογο με τις υγιείς κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις.
Με τους αδύναμους και αυτούς που αισθάνονται, πολλές φορές δικαίως, ότι το πολιτικό σύστημα δεν τους αφορά και ότι είναι κάτι κατά σύμβαση εχθρικό για τα συμφέροντά τους. Να μιλήσουμε ξεκάθαρα με για το σύγχρονο πλαίσιο του δημοκρατικού σοσιαλισμού σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Να αναδείξουμε και πάλι την ισχύ των υγειών κοινωνικών και παραγωγικών δυνάμεων και να ανασυντάξουμε την εθνική αυτοπεποίθηση των Ελληνίδων και των Ελλήνων.
Να επαναφέρουμε την πολιτική στο προσκήνιο με όρους δημιουργικούς και κοινωνικά χρήσιμους.
Να ανοίξουμε το δρόμο για το αύριο με όρους προοδευτικούς και ριζοσπαστικούς που θα δημιουργήσουν ένα συνεκτικό Εθνικό αφήγημα για τον 21ο αιώνα.
* Τ. Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας
