Έναν χρόνο πριν τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, η πόλη της Πάτρας καλείται να καταθέσει τα «όπλα» της στο τραπέζι του διαλόγου για την ανάδειξη των σημαντικότερων πτυχών της ιστορίας της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται αφενός για την ανάγνωση του παρελθόντος της, αφετέρου για την αξιοποίηση αυτού του παρελθόντος κατά τρόπο που θα την καταστήσει σημείο αναφοράς του εορτασμού ο οποίος θα έχει παγκόσμια εμβέλεια.
Το ερώτημα είναι αν η πόλη διαθέτει αυτά τα όπλα, αν έχει τη διάθεση να συναντηθεί με την ιστορία της, να φωτίσει άγνωστες πλευρές και να λειτουργήσει εγκαίρως και αποτελεσματικά στην κατεύθυνση της ανάδειξής της ενόψει και του εορτασμού, καθώς δεν μιλάμε για καμία υπέρμετρη προσφορά χρόνου και έχουμε να «τρέξουμε» έναν στίβο στον οποίο υπάρχουν και άλλες πόλεις που ήδη αναπτύσσουν υψηλές ταχύτητες.
Η σχέση με τον Κυβερνήτη
Ένα από τα κομβικότερα σημεία της ιστορίας της με το οποίο η Πάτρα κάθε άλλο παρά έχει δείξει διάθεση να ασχοληθεί μέχρι σήμερα, είναι η σχέση της με την κορυφαία προσωπικότητα του Ιωάννη Καποδίστρια, η οποία -όπως αποδεικνύεται μέσα από τις επιστολές του Κυβερνήτη-, είναι παραπάνω από στενή και ουσιαστική.
Όπως μας λέει ο δημοτικός σύμβουλος και συγγραφέας Νίκος Τζανάκος ο οποίος έχει γράψει το βιβλίο «Ιωάννης Καποδίστριας- Ο Ιδρυτής της νέας Πάτρας» και έχει διεισδύσει στη σχέση της πόλης με τον άνθρωπο που οραματίστηκε μια Πάτρα απαλλαγμένη από τους κοτζαμπάσηδες, με θαλάσσιο μέτωπο, ολοκληρωμένες υποδομές, πολεοδομικό σχέδιο ευρωπαϊκών προδιαγραφών και πρωταγωνιστικό ρόλο στη Δυτική Ελλάδα, μέχρι στιγμής και παρά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει δεν έχει καταστεί δυνατόν να συνδεθεί η πόλη με τον τολμηρό και γενναίο εκσυγχρονιστή οι επιλογές του οποίου έφεραν κοσμογονία στην μεταεπαναστατική Ελλάδα.
«Η σημερινή Πάτρα είναι μια καθ' ολοκληρία καποδιστριακή πόλη» λέει στις «7Μ» ο Νίκος Τζανάκος,«Πριν από αρκετά χρόνια, γύρω στο 2009 ανακάλυψα ότι υπάρχει ένα δίκτυο Καποδιστριακών πόλεων. Ήταν τότε η εποχή που έγραφα το βιβλίο για τον Καποδίστρια το οποίο αφορούσε τη σχέση του με την Πάτρα. Αποκαλύπτεται μέσα από τις επιστολές του ίδιου ότι ο Καποδίστριας ήταν αυτός που είχε δώσει εντολή στον Βούλγαρη να δημιουργήσει το σχέδιο της άνω πόλης και που μαζί οραματίστηκαν και σχεδίασαν και την κάτω πόλη. Οι επιστολές του Καποδίστρια που έχουν διασωθεί είναι περίπου 2000. Οι 300 από αυτές αναφέρονται στην Πάτρα. Μερικές μάλιστα είναι πολυσέλιδες. Αναφέρονται λεπτομερώς στο πώς και με ποιους κανόνες, ακόμη και με υγιεινής και ασφάλειας έπρεπε να χτιστούν τα σπίτια. Επέμενε δε τόσο πολύ στο σχέδιο που θα έλεγε κανείς ότι του οφείλουμε την σημερινή Πάτρα στη δομή που τη βλέπουμε. Πέρα από αυτό όμως έχει ασχοληθεί με τα πάντα σε ό,τι αφορά την Πάτρα η οποία, όπως αποδεικνύεται ήταν μια πολύ αγαπημένη του πόλη, ίσως η πιο αγαπημένη. Αρκεί να σας πώ ότι ακόμη και το πρώτο μουσείο στην Ελλάδα με την έννοια του πολυπολιτισμικού χώρου είχε αποφασίσει να το εγκαταστήσει στην Πάτρα επιλέγοντάς την ανάμεσα από όλες τις πόλεις. Υπάρχει ακόμη και το καταστατικό λειτουργίας του το οποίο καταστράφηκε όπως καταστράφηκαν μετά τη δολοφονία του όλα τα Καποδιστριακά στοιχεία που μπορούσαν να καταστραφούν. Και αυτό γιατί οι κοτζαμπάσηδες ήθελαν να εξαφανιστεί κάθε ίχνος του Καποδίστρια από την Πάτρα. Ευτυχώς διασώθηκαν οι επιστολές του (γιατί ο Καποδίστριας συνήθιζε να γράφει) και τώρα έχουμε τη δυνατότητα να κοσμούν τα αρχεία της Κέρκυρας, τα γενικά αρχεία του κράτους και την εθνική μας βιβλιοθήκη που είναι γεμάτα από τα αρχεία του Καποδίστρια πολλά από τα οποία έχουν άμεση σχέση με την Πάτρα».
Το δίκτυο των πόλεων
Το 2009 την εποχή που ο Νίκος Τζανάκος έγραφε το βιβλίο για τον Καποδίστρια ανακάλυψε ότι στην Αίγινα διεξαγόταν διεθνές συνέδριο με τίτλο «Καποδοστριακές πόλεις. «Ξεκίνησα τότε και πήγα» μας λέει «και είδα ότι στο πρώτο αυτό συνέδριο είχαν προσκληθεί ως ομιλητές ο Ρώσος πρέσβης, ο Ελβετός πρέσβης, ο Γάλλος πρέσβης και άλλοι εκπρόσωποι ξένων κρατών. Στο δίκτυο αυτό από την Ελλάδα συμμετέχουν οι πόλεις της Αίγινας, της Αμμοχώστου (γιατί η μητέρα του Καποδίστρια καταγόταν από την Κύπρο) του Ναυπλίου, της Κέρκυρας και της πόλης Κόπερ της Σλοβενίας. Κόπερ σημαίνει Καποδίστριας καθώς η οικογένεια είχε πάρει το όνομα της από το ακρωτήριο Capod’Istria της Σλοβενίας, εκεί όπου είναι χτισμένη η πόλη Κάπο που στην κεντρική της πλατεία έχει το άγαλμα του Καποδίστρια.
Το δίκτυο Καποδιστρικών πόλεων λοιπόν, από το οποίο απουσιάζει η Πάτρα, έχει πολύ μεγάλη αξία. Συνεδριάζει κάθε χρόνο σε διαφορετική πόλη και αλλάζει προεδρείο κάθε τρία με τέσσερα χρόνια. Επικεφαλής των πόλεων είναι η Κέρκυρα σε αυτή τη φάση. Το δίκτυο ασχολείται με ό,τι έχει σχέση με τον Καποδίστρια, δηλαδή με την παρακαταθήκη του, το πνεύμα του, τις δράσεις του, με το ότι ήταν οι πρώτος άνθρωπος που οραματίστηκε την Ευρωπαϊκή Ένωση, που οραματίστηκε και πρότεινε τον οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, που μίλησε εναντίον της δουλείας. Μια παγκόσμια δηλαδή προσωπικότητα και δίνει τη δυνατότητα σε όποιον ασχοληθεί μαζί της και να ανοίξει το μυαλό του και να μπορέσει να κάνει προτάσεις για το μέλλον» λέει ο κ. Τζανάκος.
Ενδεικτικό της σημασίας του Δικτύου Καποδιστριακών Πόλεων για μια πόλη που συμμετέχει σε αυτό, είναι το σημείωμα που αποτυπώνει τους σκοπούς του:
«Ξεκινάμε με αφετηρία μια κοινή ευρωπαϊκή ιστορία, μοιραζόμαστε την παρακαταθήκη ενός σπουδαίου πολιτικού, του Ιωάννη Καποδίστρια και το όραμά του για μια Ευρώπη που οικοδομεί τη συνύπαρξη και τον σεβασμό» αναφέρεται. «Είμαστε δήμοι εξωστρεφείς που θέλουμε να αναδείξουμε την κοινή πολιτιστική μας κληρονομιά κα σκοπεύουμε να προσφέρουμε στους επισκέπτες μας νέες αναγνώσεις του τόπου μας.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας υπήρξε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της νεότερης ευρωπαϊκής ιστορίας και η ανάδειξη του έργου του μπορεί παράλληλα να αναδείξει δυνατότητες για γνωριμία και ενδυνάμωση των δεσμών που μας ενώνουν σε πολιτιστικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο».
Σκοπός του δικτύου επίσης που είναι αφορμή για την προβολή της ιδιαίτερης ταυτότητας της κάθε πόλης είναι:
«Να παρουσιάσει αξιοθέατα που σχετίζονται με τον Καποδίστρια, τη ζωή και το έργο του, να προβάλει δράσεις με επιστημονικό, ιστορικό και καλλιτεχνικό περιεχόμενο που συμβαίνουν σε κάθε μια από τις πόλεις και σχετίζονται με την ανάδειξη της κοινής μας κληρονομιάς, να δώσει στους κατοίκους και πόλεων που συμμετέχουν νέες αναγνώσεις του παρελθόντος στο παρόν, να επιδιώξει τη διεύρυνση του δικτύου με άλλες πόλεις που ιστορικά συνδέονται με τον Ιωάννη Καποδίστρια».
Εκτός η Πάτρα!
Το άξιο λόγου σε όλη αυτή τη διαδικασία, είναι ότι παρά το γεγονός ότι ο Νίκος Τζανάκος έχει προσπαθήσει από χρόνια, από το 2009 κιόλας να εντάξει την Πάτρα σε αυτό το δίκτυο πόλεων προσκομίζοντας και τα απαραίτητα στοιχεία για τον Καποδίστρια, τα οποία έχουν εντυπωσιάσει τα μέλη του καθώς πρόκειται για στοιχεία που δεν είναι γνωστά, δεν έχει καταστεί μέχρι σήμερα δυνατόν να το καταφέρει.
«Δεν ολοκληρώθηκε αυτή η προσπάθεια παρότι το δίκτυο έχει καλή πρόθεση να μας δεχθεί. Εκείνο που ζητούσαν ήταν ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον από φορείς της πόλης και ιδιαίτερα από τον δήμο. Ελπίζω αυτή τη φορά να ανταποκριθεί ο δήμος της Πάτρας. Έχω ήδη αναλάβει πρωτοβουλία ξανά για αυτό και είναι ένα θέμα που θα φέρουμε και στο δημοτικό συμβούλιο».
Ιδού του δίκτυο, ιδού και η πρόκληση. Ακούνε οι φορείς;
Πηγη: 7 Μέρες Ενημέρωση
