Η παχυσαρκία είναι νόσος που προκαλείται από την αύξηση του λίπους στο ανθρώπινο σώμα.
Έχει διάφορους τύπους και μορφές ενώ φαίνεται να προσβάλει εξίσου άνδρες και γυναίκες από
την παιδική ηλικία.
Γιατί παχαίνει ο άνθρωπος;
Η αιτιοπαθογένεια της παχυσαρκίας είναι τόσο γονιδιακή όσο και περιβαλλοντικής επίδρασης. Οι
άνθρωποι κατά 40% παχαίνουν λόγω κληρονομικότητας και κατά 60% λόγω νοσημάτων,
φαρμακευτικής αγωγής, συνηθειών διατροφής, τρόπου ζωής. Όλες οι νόσοι που προκαλούν
ινσουλινοαντίσταση (π.χ πολυκυστικές ωοθήκες, Ν.Cushing, σακχαρώδης διαβήτης ) οδηγούν σε
αύξηση του σωματικού λίπους. Παθολογικές καταστάσεις του θυρεοειδούς επίσης προκαλούν
αύξηση του κοιλιακού λίπους λόγω μεταβολικών αλλαγών σε κυτταρικό επίπεδο. Ψυχολογικά
αίτια, συνήθως υπό φαρμακευτική αγωγή, μειώνουν το αίσθημα του κορεσμού (ο άνθρωπος
τρώει και δεν αντιλαμβάνεται ότι χόρτασε), ψυχογενής βουλιμία κ.α.
Η υπερκατανάλωση λιπαρών γευμάτων με πολύ λάδι ή βούτυρο, η συχνή κατανάλωση
αναψυκτικών, ο καθιστικός τρόπος ζωής, συχνά οδηγούν σε παχυσαρκία.
Τα τελευταία χρόνια χιλιάδες γυναίκες αυξάνουν όμως το βάρος τους τρώγοντας πολύ λίγο-
ουσιαστικά υποσιτιζόμενες ! Ακούγεται παράδοξο να τρώει κάποιος λίγο και να παχαίνει όμως
είναι απολύτως λογικό και εξηγείται παθοφυσιολογικά.
Όταν κάποιος τρώει λιγότερες θερμίδες από αυτές που έχει ανάγκη το σώμα του για να ζήσει
(αυτός είναι ο βασικός μεταβολισμός), το σώμα μεταβάλλει ένα ένζυμο που ονομάζεται Από-
ιωδινάση 2, μειώνοντας την μετατροπή της Τ4 θυρο-ορμόνης σε Τ3 μέσα στα κύτταρα. Αυτή η
ορμονική αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα ο θυρεοειδής να λειτουργεί φυσιολογικά, να παράγει
φυσιολογικά επίπεδα ορμονών τα οποία όμως δεν μπορούν να δράσουν σωστά στα κύτταρα. Ο
οργανισμός αντιλαμβάνεται το λίγο φαγητό ως κίνδυνο θανάτου, μειώνει τις ανάγκες του και
αποθηκεύει λίπος για να μας προστατεύσει από την «πιθανή στέρηση τροφής». Επειδή όμως το
τέλος δεν έρχεται λόγω της πρόσληψης τροφής σε μικρή ποσότητα, συμπληρώνει το φαγητό που
του χρειάζεται τρώγοντας τους μύες του!
Άρα αυτός που τρώει λιγότερο από τις βασικές θερμιδικές του ανάγκες, καταλήγει πιο χοντρός
και με λιγότερους μύες στο σώμα του.
Πως αντιμετωπίζεται η παχυσαρκία σήμερα;
Αντιμετωπίζεται με 3 τρόπους:
Α) συντηρητικά: διατροφή με ή χωρίς άσκηση
Β) φαρμακευτικά: υπάρχουν παλαιά και νεώτερα φάρμακα τα οποία συντελούν στην
απώλεια 5% επιπλέον βάρος από αυτό που χάνει κάποιος μόνο με δίαιτα έχουν πάντα κάποιας
μορφής παρενέργειες και μόλις διακοπούν τα βάρος επανέρχεται.
Γ) χειρουργικά: αφαιρείται μέρος του στομάχου (μέθοδος κάθετης γαστρεκτομής-sleeve),
ή παρακάμπτεται με διάφορες τεχνικές , χωρίς να αφαιρείται ό στόμαχος (τεχνική by-pass, Roux -
Y ) γίνονται λαπαροσκοπικά με σοβαρά αποτελέσματα αλλά απαιτείται ειδικό πρωτόκολλο
σίτισης ιδιαίτερα τις πρώτες 45 ημέρες μετά την επέμβαση και συμπληρωματική χορήγηση
σιδήρου, ασβεστίου, βιταμινών Β για 3-6 μήνες μετά το χειρουργείο. Έχω δημοσιεύσει το
πρωτόκολλο σίτισης, αναζητήστε το στο GOOGLE (διατροφή μετά από κάθετη γαστρεκτομή).
Δ) επεμβατικά μη χειρουργικά: παλαιότερες τεχνικές όπως μπαλόνια, δακτύλιος κλπ
έχουν πλέον περιθωριοποιηθεί λόγω παρενεργειών και φτωχών αποτελεσμάτων. Σύγχρονες
προσεγγίσεις από γαστρεντερολόγους με ενδογαστρικά μπαλόνια νερού, καθετήρες κένωσης του
στομάχου (ανάστροφό PEG) μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε έκτακτες καταστάσεις και
μόνο σε Νοσοκομεία με εμπειρία στην μέθοδο. Πρακτικά και αισθητικά δύσκολο για τον ασθενή.
Τι συστήνουμε σε έναν άνθρωπο που θέλει να χάσει βάρος;
1. Ιστορικό - Εξετάσεις – κλινικό –παρακλινικό έλεγχο όπου απαιτείται (πρέπει να
αποκλειστεί ότι τα κιλά προήλθαν από υποκείμενη νόσο).
2. Μέτρηση Βασικού μεταβολισμού με μηχάνημα που διαθέτει αναλυτή CO2 (όχι μόνο Ο2-
είναι αναξιόπιστοι) και εμπεδισιομετρία (μέτρηση σε κιλά του λίπους και κυρίως των
μυών – όχι λιπομετρητές με ποσοστά %, είναι αναξιόπιστοι).
3. Δημιουργία διαιτολογίου, κατάλληλου για τον κάθε άνθρωπο, με απλό καθημερινό
φαγητό, όχι ιδιαίτερα περίεργα γεύματα, σε ποσότητα ίση και ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ! πάντα από
τον μεταβολισμό του. Με στόχο την απώλεια μόνο λίπους και όχι μυικού ιστού.
4. Τακτική παρακολούθηση.
Άσκηση μπορεί να συνταγογραφηθεί όπως η φαρμακευτική αγωγή με την μέθοδο F I T T (θα
αναλυθεί σε επόμενο άρθρο).
Είναι ευνόητο πως στον περιορισμένο χώρο ενός άρθρου δεν μπορούν να αναλυθούν πολλές
ιδιαίτερες καταστάσεις ως εκ τούτου είμαι στην διάθεσή σας για κάθε δυνατή διευκρίνιση.
Ευθύμιος Β.Γκότσης
Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος,V.MD,BSc,MSc
Πλατεία Γεωργίου Ά, 40ΤΚ:26221, 1ος όροφος
Τηλ. 2610 000580
Κιν.6974861596
URL:
www.drgotsisdiet.gr
www.phoenixcancercare.gr
MAIL: [email protected]
