Το 2015 ήταν ο John Forbes Nash, ο σπουδαίος μαθηματικός και πατέρας της Θεωρίας των Παιγνίων, που απέσπασε το διεθνές βραβείο από τον Βασιλιά της Νορβηγίας, Harald V.
Ενα βραβείο που για τους μαθηματικούς αποτελεί την απόλυτη διάκριση. Το δικός του Νόμπελ. Φέτος ήταν η σειρά ενός άλλου πολύ σημαντικού μαθηματικού να διακριθεί. Ο λόγος για τον Andrew Wiles, τον άνθρωπο που απέδειξε το θρυλικό «Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά».
Πώς άλλωστε θα μπορούσε να μείνει αβράβευτος ο μαθηματικός που απέδειξε τον απόλυτο μαθηματικό μύθο; Το πρόβλημα για το οποίο έχουν... θυσιαστεί ζωές, έχουν τρελαθεί άνθρωποι, για περισσότερους από τρεις αιώνες. Δίνοντας το βραβείο στον Βρετανό μαθηματικό, ο βασιλιάς της Νορβηγίας ικανοποίησε το κοινό αίσθημα δικαίου. Εδωσε την αφορμή για... πανηγυρισμούς στα μαθηματικά φόρουμ. Η... κοινή συνισταμένη στα σχόλια ήταν μια. «Επιτέλους!».
Το μυθικό πρόβλημα του Φερμά
«Αν ένας ακέραιος n είναι μεγαλύτερος του 2, τότε η εξίσωση xn+yn=zn, όπου x, y, και z θετικοί ακέραιοι δεν έχει λύση» είχε ισχυριστεί ο Φερμά. Ο Γάλλος μαθηματικός του 17ου αιώνα μάλιστα είχε γράψει πως είχε την απόδειξη του ισχυρισμού του, αλλά... δεν χωρούσε στις σημειώσεις του.
Κάπως έτσι ξεκίνησε μια προσπάθεια βιβλικών διαστάσεων, μια μαθηματική τραγωδία, με τις περισσότερες ανεπιτυχείς αποδείξεις, μέχρι το 1993.
Εκείνη την χρονιά, ο Andrew Wiles δημοσίευσε για πρώτη φορά την σωστή απόδειξη του Τελευταίου Θεωρήματος του Φερμά, που πλέον είχε μπει στο βιβλίο Γκίνες ως «το πιο δύσκολο πρόβλημα όλων των εποχών». Εστω και δια της... πλαγίας οδού (όσο «πλάγια» μπορεί να είναι μια μαθηματική απόδειξη δηλαδή), μέσα από τον κλάδο των Modular Forms, όπου ο Φερμά δεν θα μπορούσε να σκεφτεί καθώς στην εποχή του τέτοια μαθηματικά δεν είχαν αναπτυχθεί, ο Wiles κατάφερε το... ακατόρθωτο. Αν και στην αρχή αμφισβητήθηκε, εν τέλει το 1995 ο Wiles δικαιώθηκε και επίσημα.
Ενας μύθος τελείωσε, για να ξεκινήσει ένας επόμενος, στο όνομα του Βρετανού μαθηματικού. Ανάμεσα στους επιστημονικούς κύκλους, ο Wiles θεωρείται έως και... ήρωας. Σε σχέση με άλλους μαθηματικούς όμως, δεν χαίρει αντίστοιχης φήμης. Για αυτό άλλωστε και το φετινό βραβείο Abel, που απονέμεται στη μνήμη του ομώνυμου σπουδαίου Νορβηγού μαθηματικού, χαροποίησε σύσσωμη την μαθηματική κοινότητα.
Η απόλυτη δικαίωση του Βρετανού μαθηματικού – Τι δήλωσε
Στην ηλικία των 62 πλέον, 21 χρόνια μετά από την απόδειξη που τον έκανε διάσημο, ο Βρετανός επισκέφτηκε την Νορβηγία, αφού η Ακαδημία των Επιστημών και των Γραμμάτων της χώρας, αποφάσισε να τον τιμήσει με το ανώτατο μαθηματικό βραβείο. Κάπως έτσι, ο Wiles μπήκε δικαίως ανάμεσα σε μια λίστα με πολύ σημαντικούς μαθηματικούς. Παράλληλα, έλαβε και το ποσό των 6 εκατομμυρίων Νορβηγικών κορώνων (περίπου 740.000 ευρώ).
«Λίγα αποτελέσματα έχουν τόσο πλούσια μαθηματική ιστορία και τόσο δραματική πλοκή, σαν την απόδειξη του Τελευταίου Θεωρήματος του Φερμά» τόνισε ένας από τους ομιλούντες κατά την διάρκεια της βράβευσης του Βρετανού. Λογικό, για ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε το 1637!
«Το πρόβλημα του Φερμά με γοήτευσε από πολύ μικρή ηλικία, όταν ήμουν 10 χρονών. Παρόλο που δεν ήξερα τι ήταν ακριβώς, διαβάζοντας ένα βιβλίο με τίτλο «The Last Problem» κατάλαβα ότι αυτό είναι το πιο διάσημο μαθηματικό πρόβλημα. Το προσπαθούσα επί σειρά ετών. Μάλιστα, όταν πρωτοπήγα στο πανεπιστήμιο νόμισα ότι βρήκα την απόδειξη του, αλλά αποδείχτηκα λάθος» είπε ο Wiles σε επικοινωνία που είχε με τον Guardian.
Παλιότερα, ο συνεσταλμένος μαθηματικός, επιχειρώντας να εξηγήσει πως ένιωθε κατά την διάρκεια της προσπάθειας του να βρει το... ιερό διασκοπότηρο των μαθηματικών, είχε αναφέρει πως: «Ισως ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψω την εμπειρία μου στα μαθηματικά είναι να την παρομοιάσω με το να εισέρχεσαι σε ένα σκοτεινό μέγαρο. Μπαίνεις στο πρώτο σκοτεινό, απόλυτα σκοτεινό, δωμάτιο. Σκοντάφτεις δεξιά, αριστερά και πέφτεις επάνω στα έπιπλα. Σιγά σιγά μαθαίνεις που βρίσκεται κάθε έπιπλο. Και τελικά, μετά από περίπου έξι μήνες, βρίσκεις το διακόπτη και ανάβεις το φως. Ξαφνικά, λοιπόν, τα πάντα φωτίζονται και βλέπεις πλέον που βρισκόσουν. Κατόπιν εισέρχεσαι στο επόμενο σκοτεινό δωμάτιο».