Οι αλλεργίες ταλαιπωρούν πολλούς ανθρώπους, και είναι ιδιαίτερα δύσκολες στην περίπτωση που πυροδοτούνται από ένα αγαπημένο κατοικίδιο.
Η οικόσιτη γάτα είναι για κάποιους ένα από τα πιο συνηθισμένα αλλεργιογόνα εσωτερικού χώρου. Έχετε αναρωτηθεί όμως, ποτέ, ποια είναι η πραγματική πηγή των αλλεργικών αντιδράσεων που προκαλούνται από γάτες; Σχετίζεται ο κίνδυνος πρόκλησης αλλεργικής αντίδρασης με τη φυλή της γάτας; Υπάρχουν πολλοί μύθοι και παρανοήσεις που σχετίζονται με τις γάτες και τις αλλεργίες. Ας τους ανατρέψουμε.
Οφείλονται οι αλλεργίες στις τρίχες;
Αντίθετα με την πεποίθηση που επικρατεί, οι αλλεργίες στους ανθρώπους δεν οφείλονται στις τρίχες της γάτας, αλλά σε μία πρωτεΐνη που λέγεται Fel d 1. Αυτή η πρωτεΐνη παράγεται στο σάλιο και στους δερματικούς αδένες της γάτας. Ενώ οι γάτες παράγουν τουλάχιστον 8 αλλεργιογόνες ουσίες, οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι επηρεάζονται κυρίως από την πρωτεΐνη Fel d 1.
Η Fel d 1 είναι μία μικροσκοπική πρωτεΐνη που κολλάει στα ρούχα και σε άλλες επιφάνειες, και παραμένει στον αέρα για πολλή ώρα, με αποτέλεσμα να εισπνέεται εύκολα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να βρεθεί ακόμα και σε σπίτια χωρίς γάτες, καθώς μπορεί να μεταφερθεί με τα ρούχα και με άλλα αντικείμενα. Το αλλεργιογόνο απλώνεται στο τρίχωμα και στο δέρμα της γάτας όταν γλείφεται, και στη συνέχεια εξαπλώνεται στο περιβάλλον όταν η γάτα αποβάλλει τρίχες και νεκρά κύτταρα.
Παρότι οι τρίχες της γάτας μπορούν να φέρουν το αλλεργιογόνο, δεν φταίνε οι ίδιες οι τρίχες. Ακόμα και οι άτριχες γάτες Sphynx αποβάλλουν τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη.
Οφείλονται οι αλλεργίες στη φυλή;
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι για τις αλλεργίες δεν ευθύνεται ούτε το μήκος της τρίχας της γάτας, ούτε το χρώμα της, ούτε η φυλή για τις αλλεργίες στους ανθρώπους, παρά μόνο τα επίπεδα παραγωγής της πρωτεΐνης Fel d 1 και το φύλο. Είναι γνωστό ότι, κατά μέσο όρο, οι αστείρωτες αρσενικές γάτες παράγουν περισσότερη Fel d 1 από τις θηλυκές ή τις στειρωμένες αρσενικές. Κάποιες έρευνες έχουν βρει, επίσης, ότι οι μεγαλύτερες σε ηλικία γάτες παράγουν χαμηλότερα επίπεδα Fel d 1 από τις νεότερες.
Παρότι υπάρχουν φυλές τις οποίες χαρακτηρίζουμε ως “υποαλλεργικές”, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχουν εντελώς υποαλλεργικές γάτες.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικές μικρού εύρους έρευνες οι οποίες δείχνουν ότι κάποιες φυλές παράγουν λιγότερη πρωτεΐνη Fel d 1. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, ακόμα και στην ίδια γάτα, η παραγωγή της Fel d 1 μπορεί να κυμαίνεται από μεγάλη σε μικρή ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Για να επιβεβαιωθεί η σύνδεση συγκεκριμένων φυλών με την περιορισμένη παραγωγή Fel d 1 χρειάζονται περισσότερες και εκτενέστερες έρευνες.
Σε γενικές γραμμές, το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν μεγαλύτερη ευαισθησία σε κάποιες γάτες απ’ ό,τι σε άλλες, πιθανότατα σχετίζεται με το πόση Fel d 1 παράγει η κάθε γάτα ξεχωριστά.
Μπορούμε να περιορίσουμε τις αλλεργίες;
Τα τελευταία χρόνια, αρκετές έρευνες έχουν εξετάσει την πιθανότητα εμβολιασμού των γατών ενάντια στην πρωτεΐνη Fel d 1.
Παρότι κάτι τέτοιο θα βοηθούσε όσους υποφέρουν από αλλεργίες, οι ειδικοί δεν είναι ακόμα σίγουροι για τον ρόλο που παίζει η πρωτεΐνη Fel d 1 στην υγεία των γατών. Οι έρευνες μέχρι τώρα δείχνουν ότι ενδέχεται να παίζει κάποιον ρόλο στη διάχυση των φερομονών, και ίσως στην προστασία του δέρματος της γάτας.
Ακόμα, σύμφωνα με κάποιες ενδείξεις, φαίνεται ότι οι θεραπευτικές δίαιτες με αντισώματα από αυγά κότας (IgY αντισώματα) μπορούν να μειώσουν την παραγωγή Fel d 1 σε μια γάτα. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη λύση χρειάζεται να μελετηθεί παραπάνω πριν εμφανιστούν αντιαλλεργικές τροφές για γάτες στα ράφια των καταστημάτων.
Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι η έκθεση σε γάτες από μικρή ηλικία μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να εμφανιστούν αλλεργίες.
Αν υποφέρετε από αλλεργίες, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγετε τις γάτες για το υπόλοιπο της ζωής σας. Υπάρχουν ερευνητικά ευρήματα που δείχνουν ότι η συστηματική καθαριότητα μπορεί να μειώσει σημαντικά την ποσότητα των αλλεργιογόνων από γάτες στο σπίτι σας.