Τα σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ για την αναδιαμόρφωση της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου μέσω προστατευτικών πολιτικών που θέτουν την «Αμερική πρώτα» θα βλάψει την ανάπτυξη, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις οικονομολόγων των Financial Times που έρχονται σε αντίθεση με την αισιόδοξη διάθεση των επενδυτών για τα σχέδια του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ.
Οι έρευνες σε περισσότερους από 220 οικονομολόγους στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωζώνη σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο έδειξαν ότι οι περισσότεροι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η προστατευτική του στροφή θα επισκιάσει τα οφέλη άλλων στοιχείων αυτού που ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει ονομάσει «Maganomics».
Πολλοί οικονομολόγοι στις ΗΠΑ, οι οποίοι ερωτήθηκαν από κοινού από τους FT και το Booth School of Business του Πανεπιστημίου του Σικάγο, πιστεύουν επίσης ότι μια νέα θητεία Τραμπ θα τονώσει τον πληθωρισμό και θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ όσον αφορά τη μείωση των επιτοκίων.
«Οι πολιτικές του Τραμπ μπορούν να φέρουν κάποια ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα, αλλά αυτό θα γίνει εις βάρος μιας παγκόσμιας επιβράδυνσης, η οποία θα επιστρέψει και θα πλήξει τις ΗΠΑ αργότερα», δήλωσε ο Şebnem Kalemli-Özcan, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Brown, ο οποίος συμμετέχει επίσης στην οικονομική συμβουλευτική ομάδα της Fed της Νέας Υόρκης. «Οι πολιτικές του είναι επίσης πληθωριστικές, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στον υπόλοιπο κόσμο, επομένως θα μεταβούμε σε έναν κόσμο στασιμοπληθωρισμού».
Ισχυρότερη ανάπτυξη από την Ευρώπη το 2025
Ωστόσο, οι περισσότεροι οικονομολόγοι -συμπεριλαμβανομένων του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- προβλέπουν ισχυρότερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη το 2025.
Η αμερικανική οικονομία ξεπερνά σταθερά τις αντίστοιχες οικονομίες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού μετά την πανδημία του κορονοϊού, με ετήσιο ρυθμό 2,8% ανάπτυξης το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει ακόμη εκθέσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής, αφήνοντας τους αναλυτές να βασίσουν τις προβλέψεις τους στις υποσχέσεις και τις απειλές που διατυπώθηκαν κατά την προεκλογική εκστρατεία.
Αυτές περιλαμβάνουν σχέδια για την επιβολή γενικών δασμών έως και 20% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές, μαζικές απελάσεις εργαζομένων χωρίς χαρτιά, μείωση της γραφειοκρατίας και μονιμοποίηση των φορολογικών μειώσεων που εισήχθησαν το 2017.
Ο Τραμπ, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως «άνθρωπος των δασμών», πιστεύει από καιρό και βαθιά ριζωμένα ότι οι ΗΠΑ πρέπει να κλείσουν το εμπορικό τους έλλειμμα και να ενισχύσουν την εγχώρια παραγωγή.
Πληθωριστικά μέτρα
«Οι πολιτικές που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνουν σημαντικούς δασμούς και απελάσεις μεταναστών εργαζομένων», δήλωσε η Janice Eberly, πρώην ανώτερο στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ από την κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Northwestern. «Και τα δύο τείνουν να είναι πληθωριστικά και πιθανώς αρνητικά για την ανάπτυξη».
Συνολικά, περισσότεροι από τους μισούς από τους 47 οικονομολόγους που ερωτήθηκαν ειδικά για την αμερικανική οικονομία αναμένουν «κάποια αρνητική επίπτωση» από την ατζέντα του Τραμπ και ένα άλλο δέκατο προβλέπει «μεγάλη αρνητική επίπτωση». Από την άλλη πλευρά, το ένα πέμπτο των ερωτηθέντων αναμένει θετικό αντίκτυπο.
Η κατήφεια μεταξύ των οικονομολόγων έρχεται σε αντίθεση με την αισιοδοξία των επενδυτών για τη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Ο αμερικανικός δείκτης μετοχών S&P σημείωσε άνοδο τις εβδομάδες που ακολούθησαν τη νίκη του Τραμπ, αν και μείωσε κάποια από αυτά τα κέρδη τον Δεκέμβριο, αφού οι αμερικανικές αρχές δήλωσαν ότι θα προβούν σε λιγότερες μειώσεις επιτοκίων φέτος από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως.
Ο Benjamin Bowler, στρατηγικός αναλυτής της Bank of America, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η «laissez-faire οικονομία, οι φορολογικές περικοπές και η απορρύθμιση» του Τραμπ, σε συνδυασμό με μια πιθανή «επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης», σήμαινε ότι το ράλι ήταν πιθανό να συνεχιστεί και το 2025.
Πιο απαισιόδοξοι οι οικονομολόγοι της Ευρωζώνης
Μια ξεχωριστή έρευνα των FT έδειξε ότι οι οικονομολόγοι της Ευρωζώνης ήταν ακόμη πιο απαισιόδοξοι για τον αντίκτυπο των πολιτικών Τραμπ στην περιοχή τους από ό,τι στις ΗΠΑ, με το 13% των αναλυτών να δηλώνουν ότι αναμένουν μεγάλη αρνητική επίδραση και ένα άλλο 72% να προβλέπει κάποιες αρνητικές επιπτώσεις.
Για την Ευρωζώνη, η κύρια ανησυχία αφορά τη μεταποιητική παραγωγή, ιδίως στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής.
Ο Martin Wolburg, ανώτερος οικονομολόγος της Generali Investments, υπογράμμισε την πιθανότητα η αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας να «στοχοποιηθεί ιδιαίτερα» από τον Τραμπ.
Η απειλή του Τραμπ για επιβολή δασμού 60% στην Κίνα «θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες», δήλωσε ο Christophe Boucher, επικεφαλής επενδύσεων στην ABN Amro Investment Solutions, καθώς θα δημιουργούσε την προοπτική το Πεκίνο να κατακλύσει την περιοχή με φθηνά προϊόντα.
«Μηχανή απροβλεπτότητας»
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρείται καλύτερα προστατευμένο από τους δασμούς, χάρη στον μεγάλο τομέα των υπηρεσιών του, ο Alpesh Paleja, επικεφαλής οικονομολόγος του CBI, προειδοποίησε ότι η χώρα θα είναι εκτεθειμένη στον «αντίκτυπο δεύτερου γύρου» εάν οι δασμοί επιβαρύνουν την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάνω από το 56% των σχεδόν 100 ερωτηθέντων ανέμενε κάποια αρνητική επίπτωση, με πολλούς να μιλούν για την επιβάρυνση του κλίματος από το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί ενόψει της ορκωμοσίας του Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου. Λίγο πάνω από το 10% προέβλεψε κάποια θετική επίπτωση.
«Η διοίκηση Τραμπ θα είναι μια «μηχανή απροβλεπτότητας» που θα αποτρέψει τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά από το να λαμβάνουν με ευκολία μακροπρόθεσμες αποφάσεις», δήλωσε ο Barret Kupelian, επικεφαλής οικονομολόγος της PwC UK.
«Αυτό θα έχει αναπόφευκτα οικονομικό κόστος».