Ο Τραμπ, ο Μητσοτάκης και ο Ερντογάν

του Μιχάλη Ψύλου, δημοσιογράφου

 

Αρχηγού παρόντος και μάλιστα νεοκλεγέντος πλανητάρχη , πάσα άλλη αρχή παυσάτω, για να παραφράσω τον θυμόσοφο λαό μας. Και φυσικά σχεδόν όλες οι εξουσίες ανά τον κόσμο ,έσπευσαν-και για λόγους καλής θέλησης- να συγχαρούν τον Ντόναλντ Τραμπ για την θριαμβευτική εκλογή του. (Με εξαίρεση-τον Βλάντιμιρ Πούτιν, βέβαια)

Όλοι οι ηγέτες θέλουν φυσικά μια καλή σχέση με εκάστοτε Πλανητάρχη, αφού ηγείται της μοναδικής, μέχρι στιγμής, παγκόσμιας υπερδύναμης.

Στο πλαίσιο αυτό βέβαια υπήρξαν τα τηλεφωνικά συγχαρητήρια των ηγετών της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Για την ιστορία, πρώτα τηλεφωνήθηκε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ και λίγες ημέρες αργότερα και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Είχαμε μια θερμή συζήτηση με τον πρόεδρο Τραμπ. Τον συνεχάρη για την εκλογική του επιτυχία και του υπενθύμισα το πολύ καλό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, το οποίο είχε ήδη διαμορφωθεί από την πρώτη του θητεία», ανάφερε ο κ. Μητσοτάκης, μετά χθεσινή,10λεπτη τηλεφωνική τους επικοινωνία.

«Συγχαίρω τον φίλο μου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κέρδισε τις προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών μετά από μεγάλη μάχη και επανεξελέγη Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών». Δήλωσε και ο Τούρκος πρόεδρος  Ερντογάν μετά το τηλεφώνημα στον Τραμπ την περασμένη Πέμπτη.

Ο Ερντογάν  εξέφρασε μεν την ελπίδα  ότι οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών θα ενισχυθούν, αλλά δεν δίστασε να βάλει και «αιτήματα». Πρόσθεσε με έμφαση ότι «οι περιφερειακές και παγκόσμιες κρίσεις και πόλεμοι, ειδικά το Παλαιστινιακό ζήτημα και ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών , θα πρέπει να τελειώσουν».

Για την ιστορία, ως πρόεδρος ο Τραμπ είχε δεχτεί δυο φορές τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, ενώ ο Μπάιντεν, ούτε μία. Ο Τούρκος πρόεδρος ελπίζει δηλαδή σε μια νέα, βελτιωμένη σχέση με τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου.

Για την ελληνική πλευρά, αντίθετα, ο απερχόμενος πρόεδρος Μπάιντεν είχε καλύτερη σχέση με την Αθήνα. Χωρίς υπερβολή, η ελληνική πλευρά-όπως σχεδόν και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι σύμμαχοι-ήλπιζαν περισσότερο στην εκλογή της Κάμαλα Χάρις, ως συνέχεια της ευρωατλαντικής πολιτικής Μπάιντεν.

Είναι γνωστό άλλωστε, ότι ο Τραμπ δεν ενδιαφέρεται και τόσο για την Ευρώπη, ούτε για το ΝΑΤΟ, αφού το ενδιαφέρον του είναι στραμμένο στην Κίνα και τον Ειρηνικό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φυσικά και το έχει αντιληφθεί, καθώς τόνισε πώς «πρέπει να διαχωρίσουμε τις ελληνοαμερικανικές με τις ευρωαμερικανικές σχέσεις. «Οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ είναι στρατηγικού χαρακτήρα». Επέκρινε μάλιστα και σωστά την «τεράστια «γεωπολιτική ανασφάλεια» της Ευρώπης. Ενώ με τη «Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) με τις ΗΠΑ, δίνονται   σημαντικές δυνατότητες αυξημένων επενδύσεων των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων σε μια σειρά από τοποθεσίες (Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Στεφανοβίκειο, Σούδα) και αφήνει τη δυνατότητα και για ένταξη κάποιων νέων στην πάροδο του χρόνου.

Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει επίσης την απειλή του Τραμπ προς τις χώρες του ΝΑΤΟ  να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και αυτό γιατί η Ελλάδα δαπανά ήδη όχι το 2%, αλλά το 3% του ΑΕΠ της σε εξοπλισμούς.

Παρ` όλα αυτά ουδείς μπορεί να κοιμάται ήσυχος για το πως θα «ξυπνήσει» ο Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου, όταν ορκιστεί ως 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών

Στο παρελθόν, ως πρόεδρος ,ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει ότι είναι «μεγάλος θαυμαστής» του Ερντογάν , παρά το γεγονός ότι είχε έρθει αρκετές φορές σε σύγκρουση μαζί του.  Σε αντίθεση με τις προειδοποιήσεις του Τραμπ, ο Ερντογάν είχε αγοράσει το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400 και ως εκ τούτου διώχτηκε η Τουρκία από το πρόγραμμα των αεροσκαφών  F-35.

Το 2019,ο  Τραμπ είχε επίσης προειδοποιήσει τον Τούρκο πρόεδρο να μην εισβάλει στη Συρία επειδή ο Ερντογάν ήθελε να αναλάβει δράση κατά των Κούρδων συμμάχων της αμερικανικής κυβέρνησης εκεί. «Μην είσαι ανόητος», έγραψε τότε ο Τραμπ στον Ερντογάν.

Σε κάθε περίπτωση, πολύ νερό έχει κυλήσει από τότε στον Ατλαντικό και το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον είναι πολύ διαφορετικό. Νέες δυνάμεις αναδύονται σε όλον τον κόσμο, αμφισβητώντας την αμερικανική παντοκρατορία και το ίδιο το δολάριο.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι επί Τραμπ στον Λευκό Οίκο, το σύνθημα είναι σαφές: «Πρώτα η Αμερική». Μετά όλοι οι άλλοι. Ανάλογα με το τι θα δίνουν για την αμερικανική πρωτιά και τα συμφέροντα της υπερδύναμης…

Το βέβαιο είναι ότι η πολιτική άποψη για τις ενέργειες άλλων χωρών, ακόμη και της παγκόσμιας υπερδύναμης, πρέπει να ξεκινά από το κεντρικό ερώτημα: Τι είναι καλό για την Ελλάδα; Ποιο είναι το εθνικό μας συμφέρον; Ας ελπίσουμε ότι τα ερωτήματα είναι προορισμένα να μην μείνουν αναπάντητα.

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ