Στους αμερικανούς γενετιστές Victor Ambros και Gary Ruvkun απενεμήθη το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2024 για την ανακάλυψη του microRNA και του ρόλου του στη μετα-μεταγραφική ρύθμιση των γονιδίων. «Το φετινό βραβείο τιμά δύο επιστήμονες για την ανακάλυψη μιας θεμελιώδους αρχής που διέπει τον τρόπο ρύθμισης της γονιδιακής δραστηριότητας. Ανακάλυψαν το microRNA, μια νέα κατηγορία μικροσκοπικών μορίων RNA που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη γονιδιακή ρύθμιση
Τα γονίδια microRNA έχουν εξελιχθεί και επεκταθεί μέσα στα γονιδιώματα των πολυκύτταρων οργανισμών για πάνω από 500 εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν περισσότερα από χίλια γονίδια για διαφορετικά microRNA στον άνθρωπο και ότι η γονιδιακή ρύθμιση από microRNA -που ανακαλύφθηκε από τους δύο επιστήμονες οι οποίοι βραβεύτηκαν φέτος με Νόμπελ- είναι καθολική μεταξύ των πολυκύτταρων οργανισμών», αναφέρει η σουηδική ακαδημία επιστημών.
Τα microRNA “έχουν θεμελιώδη σημασία στην ανάπτυξη και την λειτουργία των οργανισμών”. Ο δύο γενετιστές, δημοσίευσαν το 1993 σε δύο χωριστά άρθρα τις ανακαλύψεις τους περί “νέου επιπέδου ρύθμισης της γονιδιακής έκφρασης” το οποίο αποδείχθηκε αποφασιστικής σημασίας.
Σε συνεργασία, αλλά εργαζόμενοι χωριστά, πραγματοποίησαν έρευνες επάνω σε ένα σκουλήκι μήκους ενός χιλιοστού, το C. elegans, για να προσδιορίσουν γιατί και πότε παράγονται οι κυτταρικές μεταλλάξεις. “Μία απορρύθμιση της γονιδιακής ρύθμισης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης ή η αυτοανοσία. Για τον λόγο αυτόν η κατανόηση της ρύθμισης της γονιδιακής έκφρασης αποτελεί σημαντικό αντικείμενο εδώ και πολλές δεκαετίες”, διευκρινίζεται στην ανακοίνωση.
Πέρυσι, το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής τίμησε τις εργασίες της ουγγαρέζας ερευνήτριας Καταλίν Καρικό και του αμερικανού συναδέλφου της Ντρου Γουάισμαν στην ανάπτυξη των εμβολίων του αγγελιοφόρου RNA, που αποδείχθηκαν αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της Covid-19.