Κάτω από το ψυχολογικό όριο του 50% υποχώρησε ο πληθωρισμός στην Τουρκία, για πρώτη φορά μετά έναν χρόνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα Πέμπτη η στατιστική υπηρεσία της χώρας οι τιμές των Σεπτέμβριο αυξήθηκαν με ρυθμό 49% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023, έναντι 52% που ήταν τον Αύγουστο.
Πλέον ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος από το επιτόκιο πολιτικής της κεντρικής τράπεζας του 50%, που σημαίνει ότι τα λεγόμενα πραγματικά επιτόκια έχουν γίνει θετικά για πρώτη φορά από το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία του FactSet.
Η επιβράδυνση του πληθωρισμού και η αύξηση των πραγματικών επιτοκίων υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι αρχές σημειώνουν πρόοδο στην ανάκαμψη της οικονομίας του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων της Τουρκίας μετά από μια σειρά σαρωτικών ανατροπών πολιτικής που ξεκίνησαν μετά την επανεκλογή του Ερντογάν τον Μάιο του 2023.
Η ανατροπή της ιδιότυπης οικονομικής πολιτικής του Ερντογάν
Ενώ ο Ερντογάν είχε προηγουμένως υποστηρίξει μια ιδιότυπη πολιτική διατήρησης των επιτοκίων σε χαμηλά επίπεδα με κάθε κόστος, τα λεγόμενα Erdoganomics, η Τουρκία έκτοτε έχει επιβάλει επώδυνα μέτρα λιτότητας, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων συντελεστών και φόρων, σε μια προσπάθεια να ανακόψει την έκρηξη του πληθωρισμού.
Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ, ο οποίος έχει δεσμευτεί να αποκαταστήσει την «ορθολογική» χάραξη οικονομικής πολιτικής, είπε ότι τα στοιχεία της Πέμπτης αποδεικνύουν ότι «η μείωση του πληθωρισμού όχι μόνο θα λύσει το πρόβλημα του κόστους ζωής, αλλά θα αυξήσει μόνιμα την ευημερία των πολιτών μας».
Η προηγούμενη πολιτική του Ερντογάν είχε προκαλέσει μεγάλες ανισορροπίες στην οικονομία της Τουρκίας, με τον πληθωρισμό να έχει κορυφωθεί πάνω από το 85% το 2022.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν έριξε λάδι στην υπερθέρμανση της οικονομίας πριν από τις γενικές εκλογές του Μαΐου 2023 με τεράστια μέτρα τόνωσης, συμπεριλαμβανομένου ενός μήνα δωρεάν φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά και αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στους μισθούς του δημόσιου τομέα.
Οι καταναλωτές προσπάθησαν να θωρακίσουν τις αποταμιεύσεις τους αγοράζοντας αγαθά όπως συσκευές και αυτοκίνητα και μεταφέροντας κεφάλαια σε δολάρια και ευρώ, γεγονός που διεύρυνε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και διέβρωσε τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας.
Μετά την επανεκλογή όμως ο Τούρκος πρόεδρος άλλαξε πορεία, παραδεχόμενος ότι μια πιο συμβατική οικονομική πολιτική ήταν ο μόνος τρόπος για να τραβήξει τη χώρα από το χείλος της οικονομικής κατάρρευσης.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε το βασικό της επιτόκιο πάνω από 40 ποσοστιαίες μονάδες από τότε που ξεκίνησε το νέο πρόγραμμα τον Ιούνιο του περασμένου έτους. Ο Σιμσέκ έχει εφαρμόσει μια σειρά μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων του φόρου επί της βενζίνης, σε μια προσπάθεια να μειώσει τον πληθωρισμό, να περιορίσει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και να ανοικοδομήσει τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας.
Όπως υπογραμμίζουν οι Financial Times, τα νέα μέτρα βοήθησαν να προσελκύσουν διεθνείς επενδυτές που είχαν εγκαταλείψει τις αγορές της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια. Σημειώνεται ότι την περασμένη εβδομάδα η Τουρκία το μεγαλύτερο ομόλογό της σε δολάρια .
Παρά την πρόοδο, ωστόσο, επενδυτές και αναλυτές λένε ότι οι Τούρκοι πολιτικοί έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν μέχρι να επιστρέψει η οικονομία σε πιο σταθερή βάση. Ανησυχούν επίσης για το πόσο καιρό θα παραμείνει ο Ερντογάν προσηλωμένος στο νέο πρόγραμμα, το οποίο έχει μειώσει τη δημοτικότητά του καθώς πολλοί Τούρκοι εξακολουθούν να μην αισθάνονται τα οφέλη από τη χαλάρωση του πληθωρισμού.
Το πολιτικό κόμμα του Ερντογάν αντιμετώπισε τη μεγαλύτερη ήττα του στις τοπικές εκλογές τον Μάρτιο, με την οικονομία να παίζει βασικό ρόλο στις κακές επιδόσεις.