Η θερινή ραστώνη έχει δώσει την ευκαιρία για πολλές ζυμώσεις στον χώρο της ευρύτερης κεντροαριστεράς. Ο Σύριζα από την μια, ετοιμάζεται για μια υπαρξιακή σύγκρουση τον Οκτώβριο στο συνέδριο που θα δρομολογήσει εξελίξεις. Τάσεις και συνιστώσες θα τεθούν απέναντι στον Στέφανο Κασελάκη και είναι σίγουρο πως αυτή η αναμέτρηση μόνο «αναίμακτη» δεν θα είναι. Από την άλλη στο ΠΑΣΟΚ, τα πράγματα είναι περισσότερο συντεταγμένα, ωστόσο ο Οκτώβριος είναι πολύ μακριά για να κάνει κανείς προβλέψεις για το αποτέλεσμα στην εκλογή ηγεσίας.
Εκείνο όμως που μπορεί να πει κανείς με ακρίβεια, είναι πως οι κοινωνικές δυνάμεις που αισθάνονται πιο κοντά στο ΠΑΣΟΚ είτε από πολιτική επιλογή είτε από συνήθεια ετών, αντικρίζουν πρόσωπα, αλλά δεν διαβλέπουν σε αυτά διακριτές πολιτικές. Τα πρόσωπα φυσικά είναι καθόλα αξιοσέβαστα και η επιθυμία τους να ηγηθούν απολύτως θεμιτή. Ωστόσο τι κομίζει ένα άθροισμα στελεχών που μόνο σκοπό του έχει να πλασαριστεί στην επόμενη μέρα χωρίς να έχει αρθρώσει ίχνος πολιτικών θέσεων;
Υπάρχει κόσμος που αναντίρρητα αναζητά μια εναλλακτική πολιτική λύση που να δίνει απαντήσεις στα προβλήματα του. Η διαδικασία εκλογής αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να τεθούν ζητήματα στο τραπέζι, που αφορούν τις κοινωνικές τάξεις και τα μεσαία στρώματα που υπήρξαν κατά το παρελθόν συνοδοιπόροι και στυλοβάτες στην κυβερνητική του πορεία. Και τώρα το αντιμετωπίζουν σαν μια φιγούρα βγαλμένη από το παρελθόν που συντηρεί την νοσταλγία για τις παλιές καλές εποχές που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Αισθάνονται ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν το ψηφίζουν.
Η αλλαγή αρχηγού δεν μπορεί να συνιστά την αλλαγή ενός κάδρου στον τοίχο. Είναι ζήτημα συμβολισμών πολιτικής και επιλογών που καθορίζουν μια ολόκληρη πολιτική φυσιογνωμία. Και εδώ το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αντιληφθεί πως ο ρόλος του ως αστικό συμπλήρωμα των πολιτικών της ΝΔ, έχει τελειώσει. Το ΠΑΣΟΚ για αυτές του τις επιλογές και ενώπιον του δημοσιονομικού γκρεμού που αντίκρισε η χώρα, πλήρωσε βαρύτατο τίμημα, ενώ η ΝΔ όχι μόνο δεν «τσαλακώθηκε» αλλά κατάφερε να ανασυγκροτηθεί και να κερδίσει άνετα τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις και να σχεδιάζει και την πέμπτη!
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως η πρόσφατη ιστορία με την περίπτωση του Στέφανου Κασελάκη, δείχνει πως δεν αρκεί κανείς να κερδίσει απλά την ηγεσία του κόμματος του. Πρέπει να κερδίσει την ψυχή του και τα στελέχη του. Η επίκληση του στυλ «ψηφίστε με για να κερδίσω τον Κυριάκο Μητσοτάκη» μοιάζει ιδιαίτερα έωλη ακόμα και τώρα πια που φαίνεται να έχει καταγραφεί μια σοβαρή φθορά της ΝΔ. Όποιος την χρησιμοποιήσει μάλλον θα χάσει.
Η ακρίβεια, η φοιτητική στέγη, , τα εθνικά θέματα , η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη πολιτικά οικονομικά και πολιτισμικά, θα μπορούσαν να αποτελέσουν θέματα που προκαλούν το άνοιγμα μιας ατζέντας που θα βρει συνομιλητές στην κοινωνία. Η συνάθροιση κομματικών τάσεων που εν είδει παρασυναγωγής ψάχνει την διατήρησή της στο «παιχνίδι» δεν αφορά κανέναν πια.
*Ο Διονύσης Γράψας είναι ιστορικός