Θα ξεπεράσει τα 2,2 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2023 ο συνολικός τζίρος του παγκόσμιου ποδοσφαίρου και των δορυφορικών δραστηριοτήτων του
Στο χωριό μου, οι εκπρόσωποι της λαϊκής σοφίας έλεγαν και εξακολουθούν να λένε: «κόψε μάπα και βγάλε συμπέρασμα». Την αρχή αυτή εφαρμόζω πολλά χρόνια τώρα στην επαγγελματική μου δραστηριότητα και δεν έχω πέσει έξω. Για να καταλάβει λοιπόν κάποιος ποια είναι η τεράστια οικονομική σημασία του ποδοσφαίρου, μπορεί να ξεκινήσει «κόβοντας μάπες» στην Ελλάδα- Βλέποντας το στυλ και τα δείγματα ομιλίας κάποιων ανθρώπων, που αυτοαποκαλούνται ποδοσφαιρικοί παράγοντες, μπαίνει αμέσως στο νόημα.
Στο ποδόσφαιρο πρέπει να κυκλοφορεί πολύ χρήμα και ένα μέρος του σίγουρα είναι και εξαιρετικά βρώμικο. «Πρόκειται για το κάτι άλλο», μάς λέει ανώτατο στέλεχος της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας στην Ελλάδα, που ομολογεί ωστόσο ότι στην ελληνική πραγματικότητα ο χώρος αυτός αποτελεί άβατον- Και πώς να μην συμβαίνει αυτό όταν είναι γνωστό ποιοι επενδύουν και ποιοι ασχολούνται με τα οικονομικά του ποδοσφαίρου. Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις —αλλά απλώς για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Και ο τελευταίος δεν είναι αποκλειστικά ελληνικός- Έχει παγκόσμιο χαρακτήρα.
«Το ποδόσφαιρο έχει πολύ βρωμιά, που δύσκολα μπορούν να τιθασσεύσουν αυτοί που θέλουν να εξυγιάνουν τον χώρο. Έχουν διεισδύσει όλες οι διεθνείς μαφίες και σε κάποιες περιοχές η κατάσταση εκτρέπεται», μάς υπογραμμίζει ο Γάλλος καθηγητής του πανεπιστημίου της Λιμόζ, ΖανΦρανσουά Νυς, ο οποίος χρόνια τώρα ασχολείται με την οικονομία του ποδοσφαίρου-Προσθέτει δε ότι εσχάτως στο χώρο αυτόν μπαίνει και το Ισλάμ,το οποίο κατάλαβε ότι εύκολα μπορεί να φανατίζει και να κάνει την προπαγάνδα του.Το τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ κάθε άλλο παρά τυχαίο ήταν. Από οικονομικής πλευράς το άθλημα έχει τους δικούς της κανόνες, δεδομένου ότι παγκοσμίως ξεπερνούν σε έναν μήνα τα 3 δισεκατομμύρια αυτοί που παρακολουθούν ποδοσφαιρικούς αγώνες και είναι 200 εκατομμύρια παγκοσμίως, όσοι παίζουν μπάλα. Ειδικότερα στην Αφρική, πάνω από 80 εκατομμύρια νέοι συμμετέχουν σε ποδοσφαιρικά σωματεία και σε μαθητικές ομάδες, κάποιοι δε από αυτούς «ονειρεύονται» να βγάλουν άφθονο χρήμα, όπως αυτό που κερδίζουν οι Μέσι, Μμπαπέ, Νειμάρ, Ζιντάν και άλλοι Λουκακού
«Το ποδόσφαιρο έχει ανάγκη από τους ερασιτέχνες, οι οποίοι όντως είναι η μυστική του δύναμη. Σήμερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές πλησιάζουν τις 130.000 και ο αριθμός αυτός αυξάνει εντυπωσιακά γιατί πλέον μπαίνουν στην ποδοσφαιρική αγορά οι Κινέζοι και οι Αμερικανοί», μάς επισημαίνει ο Καναδός καθηγητής και οικονομολόγος Βίκτορ Φίνερ, ειδικός στο αθλητικό μάρκετινγκ- Προσθέτει δε ότι η φετινή χρονιά θα είναι από τις καλύτερες για την οικονομία του ποδοσφαίρου, διότι τα έσοδα θα ανέβουν πολύ λόγω του Κυπέλου Ευρώπης το καλοκαίρι 2024.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, για το 2022, οι 20 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές ομάδες έφθασαν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ συνολικά έσοδα, με τις Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα, Μπάγερν Μονάχου και Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ να συγκεντρώνουν 2,9 δισεκατομμύρια ευρώ τζίρο. «Πρόκειται για τεράστια ποσά, που δείχνουν προς κάθε κατεύθυνση ότι το ποδόσφαιρο και ο οικονομικός του χώρος αποτελούν σημαντικούς παράγοντες ανάπτυξης, απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής», γράφει ο σύμβουλος επιχειρήσεων Τζαίημς Γουώτσον, ειδικός σε αναζήτηση χορηγιών.
Ποδόσφαιρο και οικονομία
Όπως γράφει στο βιβλίο του «Το Πάθος του Ποδοσφαίρου» ο Πατρίκ Μινιόν, διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης και του Αθλητισμού (INSEP), το ποδόσφαιρο είναι μία κανονική μεν, κορυφαία δε οικονομική δραστηριότητα, με ποικίλες προεκτάσεις. Είναι ταυτοχρόνως και μία δραστηριότητα που υπακούει στους κανόνες του οικονομικού υπολογισμού και άρα συμμετέχει και αυτό στην χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία. Κατά τα λοιπά, και στο ποδόσφαιρο ισχύουν όλες οι αρχές της επιστημονικής διοίκησης των επιχειρήσεων.
«Οι σύλλογοι διαθέτουν σήμερα νομικές υπηρεσίες, τμήματα μάρκετινγκ και πωλήσεων, χρηματοοικονομικούς συμβούλους και επαγγελματίες μάνατζερς. Η αλλαγή αυτή άρχισε να πραγματοποιείται από την δεκαετία του 1980, όταν οι μεγάλες πολυεθνικές αθλητικών ειδών (Nike, Adidas), οι βιομηχανικοί κολοσσοί (Matra) και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας μπήκαν αποφασιστικά στην αγορά του αθλητισμού. Η είσοδος αυτή προσέλκυσε και μεγάλους χορηγούς (Coca Cola, Mastercard, κ.α.), οι οποίοι αντιλήφθηκαν ότι μία νέα επικοινωνιακή πηγή τούς προσέφερε τεράστιες δυνατότητες. Έπρεπε λοιπόν το ποδόσφαιρο να μετατραπεί σε αποδοτικό θέαμα, μέσω επενδύσεων σε παίκτες, εκδηλώσεις και ενέργειες ικανές να φέρουν πολύ κόσμο στα γήπεδα και μπροστά στους τηλεοπτικούς δέκτες. Ήταν επίσης απαραίτητο να γίνουν αποδοτικοί και οι σύλλογοι, με κύριο μέλημά τους να φέρουν την σφραγίδα του νικητή. Όσο πιο νικηφόρος θα ήταν ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος, τόσο περισσότερα τηλεοπτικά δικαιώματα θα διεκδικούσε».
Αυτά μάς έλεγε πρίν λίγο καιρό ο Πατρίκ Μινιόν, προσθέτοντας ότι η οικονομική σημασία του ποδοσφαίρου κάνει αδυσσώπητες τις μάχες που δίνονται για τα δικαιώματα των αναμεταδόσεων. «Ο πόλεμος για την ιδιοκτησία των εικόνων του ποδοσφαίρου θα γίνεται όλο και σκληρότερος και θα έχει πολλαπλό περιεχόμενο», τόνιζε ο Γάλλος ειδικός και συγγραφέας.
Δυστυχώς, όμως, μέσα σε αυτό το περιβάλλον έχει εισβάλει στον χώρο του ποδοσφαίρου μία πραγματική αλητεία, η οποία χρησιμοποιεί μαφιόζικες μεθόδους για να επηρεάσει αποτελέσματα και να αποκομίσει τεράστια κέρδη από νόμιμα και παράνομα στοιχήματα.Ακόμα χειρότερα, αυτός ο κοινωνικός οχετός υπήρξε και η αφετηρία της ανάπτυξης του χουλιγκανισμού τον οποίο και χρησιμοποιεί κατά το δοκούν
Ο χορός των μαφιόζων
«Ποδόσφαιρο ίσον χρήμα και όπου υπάρχει χρήμα υπάρχει και μαγείρεμα», γράφει ο Ντέκλαν Χιλ στο βιβλίο του «Τα Στημένα: Ποδόσφαιρο και Οργανωμένο Έγκλημα». Το βιβλίο του είναι αποκαλυπτικό, διδακτικό και εξουθενωτικό για κάθε αγνό φίλαθλο. Τα ποσά που επενδύονται στο ποδόσφαιρο διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα, ξεπερνούν κάθε φαντασία και προσελκύουν αρκετά αρπακτικά, γράφει ο Ντ. Χιλ και προχωρά σε μία συναρπαστική περιγραφή των δραστηριοτήτων του οργανωμένου εγκλήματος στον χώρο του ποδοσφαίρου- Κλείνει δε το βιβλίο του με τα ακόλουθα λόγια, τα οποία, αν μη τί άλλο, προκαλούν την κριτική σκέψη:Αγαπούσα το ποδόσφαιρο οσο λίγοι.Μετά την πολυετή έρευνα μου όμως για τα στημένα ματς και την επιρροή του οργανωμένου εγκλήματος στο χώρο αυτόν, τις Κυριακές το πρωί παρακολουθώ μόνον ερασιτεχνικούς αγώνες νέων…»Κατά τα λοιπά τα τελευταία κυβερνητικά μελτρο για τους χούλιγκαν,θυμίζουν τη λαΐκή ρήση τρία πουλάκια κάθονται…