Το ανώτατο δικαστήριο της Χιλής καταδίκασε χθες Τρίτη έξι απόστρατους για τη δολοφονία του Ισπανού διπλωμάτη και οικονομολόγου Καρμέλο Σόρια το 1976, επί των ημερών της δικτατορίας του Αουγούστο Πινοσέτ, σε ποινές 10 ως 15 χρόνων κάθειρξης.
Η απόφαση έκανε ακόμη πιο βαριές τις ποινές που είχαν επιβληθεί πρωτοδίκως σε βάρος των έξι πρώην μελών της πολιτικής αστυνομίας της χούντας, της εθνικής διεύθυνσης πληροφοριών (DINA), που έσπερνε τον τρόμο επί καθεστώτος Πινοτσέτ (1973-1990).
Ο Καρμέλο Σόρια, μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ισπανίας που εξορίστηκε στη Χιλή το 1971, εργαζόταν για την Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική (CEPAL), θεσμό του ΟΗΕ με έδρα το Σαντιάγο.
Είχε αξιοποιήσει τη διπλωματική ασυλία του για να βοηθήσει αντιφρονούντες να βρουν καταφύγιο σε πρεσβείες.
Όπως υπενθυμίζεται στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, την 14η Ιουλίου 1976 ο διπλωμάτης, 54 ετών, απήχθη από πράκτορες της DINA κατά τη διάρκεια ελέγχου της τροχαίας, κατόπιν ανακρίθηκε και βασανίστηκε μέχρι θανάτου.
Ο φόνος του κατόπιν έγινε προσπάθεια να συγκαλυφθεί από τους βασανιστές και δήμιους του, που παρουσίασαν τον θάνατό του ως συνέπεια τροχαίου δυστυχήματος λόγω κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ κι άφησαν στα ρούχα του θύματος γράμμα που «άφηνε να εννοηθεί πως απιστούσε τη σύζυγό του».
Ανάμεσα στους καταδικασθέντες είναι ο Πέδρο Εσπινόσα Μπράβο, 81 ετών, κι ο Ραούλ Ιτουριάγα Νόιμαν, 85 ετών, άλλοτε κορυφαία στελέχη της DINA· τους επιβλήθηκαν ποινές 15 ετών και μιας ημέρας κάθειρξης. Σε τρίτο πρώην στρατιωτικό, τον Χουάν Μοράλες, επιβλήθηκε ποινή 10 ετών και μιας ημέρας κάθειρξης.
Οι τρεις άνδρες ήταν ήδη κρατούμενοι σε ειδική φυλακή για δράστες παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Πούντα Πέουκο, προάστιο του Σαντιάγο: εξέτιαν ήδη βαριές ποινές για άλλες υποθέσεις.
Οι υπόλοιποι τρεις καταδικασθέντες, ο Γκιγιέρμο Σαλίνας (15 χρόνια και μια ημέρα κάθειρξης), ο Ρενέ Κιλιότ και ο Πάμπλο Μπελμάρ (10 χρόνια και μια ημέρα ο καθένας), ελεύθεροι υπό όρους, θα οδηγηθούν στη φυλακή τις επόμενες ημέρες, ορίζεται στην απόφαση.
Πρωτοδίκως, το 2019, δικαστήριο τους επέβαλε ποινές ως και 6 ετών κάθειρξης.
«Τη 16η Ιουλίου 1976 (σ.σ. δυο μέρες μετά τη δολοφονία), η μητέρα μου μού είχε πει πως ήταν πολιτικό έγκλημα. Την 22η Αυγούστου 2023, το δικαστήριο την δικαίωσε», σχολίασε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο η Κάρμεν Σόρια, κόρη του δολοφονημένου διπλωμάτη, παρότι χαρακτήρισε «αξιολύπητες» τις ποινές.