Όποια θέση και να εκφράσει κανείς σήμερα για τα ζητήματα που αφορούν
τα παιδιά, θα είναι παρακινδυνευμένη.
Σε ένα κόσμο που γρήγορα αλλάζει,
αλλάζουν και τα παιδιά. Οι συνήθειες τους, το περιβάλλον τους ακόμα και τα
παιχνίδια τους ή οι επιθυμίες τους σε ένα πλαίσιο καταναλωτισμού και
ασύδοτης ικανοποίησης προσωπικών επιθυμιών. Όμως, ο αυθορμητισμός , η
αθωότητα τους και η αφοπλιστική τους ειλικρίνεια, είναι καλό που δεν λένε να
αλλάξουν. Ή μήπως όχι;
Η αλήθεια είναι πως τα παιδιά ανά τα μήκη και πλάτη της υφηλίου διαφέρουν
μεταξύ τους. Στον λεγόμενο ανεπτυγμένο κόσμο συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό
σύστημα, διαλέγουν παρέες, αναπτύσσουν την κοινωνικότητα τους και
γενικότερα βρίσκονται σε ένα προστατευμένο περιβάλλον. Ακούνε την δασκάλα
τους και στη χειρότερη περίπτωση, πασχίζουν να δικαιολογήσουν τις ζαβολιές
τους στην μαμά τους, όταν αυτή τις μάθει στην κοινότητα του Viber όπου
συνομιλεί με άλλες μαμάδες!
Τα παραπάνω ωστόσο δεν ισχύουν και για τα παιδιά που διαβιούν σε συνθήκες
πολύ διαφορετικές. Συνθήκες που τα καταδικάζουν στην πείνα, την ανύπαρκτη
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τον σκοταδισμό. Προκειμένου να είναι πιο
εύκολα διαχειρίσιμα σε τοπικούς εμφυλίους όπου τα καλούν να πολεμήσουν.
Χωρίς βέβαια τα πιο πάνω περιστατικά να είναι και τα πιο φρικιαστικά…
Αναδεικνύουν όμως την ανάγκη για μια κουλτούρα σεβασμού των δικαιωμάτων
τους, όχι απλά ως υπακοή στο εκάστοτε νομοθετικό πλαίσιο, αλλά ως στάση
ζωής από κάθε πολίτη ή κοινωνική συσσωμάτωση που θέλει να αποκαλείται
«πολιτισμένη».
Ο τερματισμός της πείνας από την μια και του σχολικού εκφοβισμού από την
άλλη, θα μπορούσαν να αποτελέσουν εκείνες τις επαναστατικές τομές που
οφείλει να τολμήσει η ανθρωπότητα απέναντι στην παιδική ηλικία. Και αυτό
γιατί η πείνα αφενός, υπονομεύει την βιολογική ύπαρξη των παιδιών, αφήνοντάς
τα έκθετα σε θανατηφόρες ασθένειες. Η έλλειψη ασφαλούς και θρεπτικής
τροφής για παιδιά και βρέφη, έχει ήδη αργήσει όπως παραδέχονται σχεδόν
ενοχικά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Χωρίς εδώ ξεχνάει κανείς, το τιτάνιο έργο
εθελοντικών οργανώσεων, που δίχως αυτές τα πράγματα θα ήταν πολύ
χειρότερα. Αφετέρου, ο σχολικός εκφοβισμός, παρακωλύει την γνωστική και
κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, προκαλώντας παράπλευρες απώλειες στο
μαθησιακό του επίπεδο και την εν γένει σχολική του πορεία. Προκαλεί τάσεις
απομονωτισμού, που συχνά αποτελούν τον προθάλαμο βίαιων ξεσπασμάτων και
αντικοινωνικής έκφρασης. Εντός της οικογένειας, της παρέας και γιατί όχι της
κοινωνίας στο σύνολό της.
Και πάλι όμως, όλα μοιάζουν ατελή. Σε ένα κόσμο που όλοι εύχονται να
«ξαναγίνονταν παιδιά», το ένστικτό της θαλπωρής και της οικογενειακής
ασφάλειας, απουσιάζουν. Ακόμα κι όταν η οικογένεια είναι πολυμελής. Οι
αυξημένες υποχρεώσεις μικρών και μεγάλων, ελαχιστοποιούν την καθημερινή
τριβή μεταξύ τους, διογκώνοντας πολλές φορές το αίσθημα μιας εσωτερικής
μοναξιάς, ακόμα και γύρω από το κυριακάτικο τραπέζι. Εκεί που κάποτε το
μοναδικό μάλωμα που απευθυνόταν σε ένα παιδί, ήταν ότι «παιδιαρίζει».
Δυστυχώς τα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε. Και όχι προς το καλύτερο.
Τα κρούσματα βίας είναι στην ημερήσια διάταξη, σοκάροντας απανωτά την
κοινή γνώμη. Κάνοντας πολλούς να αναρωτηθούν κατά πόσο σήμερα τα παιδιά
ακόμα και στον λεγόμενο πολιτισμένο κόσμο, μπορούν να θεωρούνται
προστατευμένα. Ο έντονος ατομικισμός, η διαφύλαξη του στενού περίγυρου και
η αντίληψη του «που να μπλέκω τώρα» κάνει πολλούς να αδιαφορούν μπροστά
σε περιστατικά παιδιών που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Διογκώνοντας έτσι
μια κατάσταση που έχει ήδη φτάσει στο απροχώρητο.
Όσοι κρατούν τις τύχες του πλανήτη στα χέρια τους ας αναλογιστούν και οι ίδιοι
για ποιους λόγους έχουν κάνει ή προτίθενται να κάνουν παιδιά. Και κατά πόσο
στα μάτια των δικών τους παιδιών, αντικρίζουν τα παιδιά όλου του κόσμου που
στις καρδιές τους φωλιάζουν ο φόβος και η αγωνία. Αντιλαμβανόμενοι πως ο
αγώνας για ένα κοινό μέλλον ξεκινάει από ένα παιδικό χαμόγελο.
Ο Διονύσης Γ. Γράψας είναι ιστορικός και εργάζεται στην δευτεροβάθμια
εκπαίδευση.
