Το σχολείο ως φυσικό και ψυχολογικό-κοινωνικό περιβάλλον καθορίζει τις λειτουργίες της εκπαίδευσης και ρυθμίζει σε σημαντικό βαθμό τη μάθηση, το αυτοσυναίσθημα, τη συλλογική δράση και τις κοινωνικές σχέσεις.
Η αναστολή λειτουργίας των σχολείων ως αντίδοτο στον περιορισμό της διασποράς του φονικού ιού, που απειλεί την ανθρωπότητα, δημιουργεί μια νέα τάξη πραγμάτων στην εκπαίδευση των μαθητών. Η εμφάνιση της πανδημίας την περασμένη άνοιξη κλόνισε τα θεμέλια του εκπαιδευτικού συστήματος, εφόσον οι μαθητές δεν μπορούσαν να έχουν φυσική παρουσία στο σχολείο, κάτι πραγματικά πρωτόγνωρο, που μόνο σε συνθήκες πολέμου μπορούσε να συμβεί.
Σε αυτή την απροσδόκητη κατάσταση, ωστόσο, λειτούργησαν άμεσα αντανακλαστικά από την πολιτεία και την εκπαιδευτική κοινότητα, που κατάφεραν μέσα σε ένα ασυνήθιστο περιβάλλον να τονώσουν το ρόλο του σχολείου και να εδραιώσουν μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε πολίτες και πολιτεία. Σε μια οδυνηρή πραγματικότητα η εκπαίδευση στάθηκε όρθια και δεν κατέρρευσε.
Εκείνη την πρώτη περίοδο της πανδημίας, επιχειρήθηκε με κάθε τρόπο και μέσο από την εκπαιδευτική κοινότητα η διατήρηση της επαφής των μαθητών με το σχολείο και τους δασκάλους τους. Σε αυτή την προσπάθεια ξεπεράστηκαν πολλά εμπόδια, όπως ο περιορισμένος ηλεκτρονικός εξοπλισμός, η απειρία των εκπαιδευτικών σε μεθόδους τηλεκπαίδευσης κ.λπ. Η ψυχή των εκπαιδευτικών πέτυχε θεαματικά αποτελέσματα.
Κατά τη φετινή σχολική χρονιά, τους δύο μήνες λειτουργίας των σχολείων, οι μαθητές με την εποπτεία και την καθοδήγηση των δασκάλων τους αποδείχτηκαν οι πιο συνεπείς εφαρμοστές των περιοριστικών μέτρων της πολιτείας για την αποφυγή εξάπλωσης του κορωνοϊού. Με τη στάση και τη συμπεριφορά τους παρέδωσαν μαθήματα στους μεγάλους.
Η επιλογή των ειδικών επιστημόνων και της πολιτείας για αναστολή λειτουργίας των σχολείων φέρνει στην επιφάνεια την αναγκαιότητα της τηλεκπαίδευσης των μαθητών. Αυτή η επιλογή αποτελεί πλέον μονόδρομο για όλους. Η εξ ανάγκης εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι η μόνη δυνατότητα της πολιτείας, για να υπερασπιστεί τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και να δώσει ενέσεις στήριξης στο δημόσιο σχολείο.
Σε αυτή την προσπάθεια της τηλεκπαίδευσης πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένα θετικά στοιχεία, που απουσίαζαν κατά την περίοδο της πρώτης εφαρμογής. Η εμπειρία των εκπαιδευτικών από την προσπάθεια της περασμένης άνοιξης αποτελεί την ειδοποιό διαφορά με την τωρινή εφαρμογή. Επίσης, ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός είναι σε καλύτερο επίπεδο είτε γιατί ενισχύθηκε από την πολιτεία είτε γιατί μερίμνησαν οι ίδιοι οι γονείς για αυτό. Ακόμη και η εμπειρία των μαθητών από το πρώτο κύμα της πανδημίας συνεισφέρει, ώστε να είναι περισσότερο αποτελεσματικοί και αποδοτικοί στη νέα προσπάθεια εκπαίδευσης.
Η επιθετικότητα και η εμμονή της φονικής πανδημίας δεν μας επιτρέπει να μεμψιμοιρούμε, ανακυκλώνοντας στις συζητήσεις μας τα ενδεχόμενα προβλήματα, που ασφαλώς υπάρχουν. Οι καιροί απαιτούν συλλογική προσπάθεια και όλοι να κάνουμε αυτό που μπορούμε καλύτερα. Στο πλαίσιο αυτό γονείς, εκπαιδευτικοί, αυτοδιοίκηση, φορείς, σωματεία και πολιτεία πρέπει να λειτουργήσουν ως μια γροθιά με ουσιαστικές δράσεις, προκειμένου να μη μείνει κανένας μαθητής αβοήθητος.
*Ο Τάσος Σταυρογιαννόπουλος είναι διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας.
