Στις απειλές και προκλήσεις για την σύγχρονη Δημοκρατία και στην ανάγκη διαμόρφωσης ενεργών και υπεύθυνων πολιτών, υπό το πρίσμα μιας παγκόσμιας πανδημίας, που διαμορφώνει μια «νέα μη κανονικότητα» αναφέρθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην εναρκτήρια ομιλία της στο Athens Democracy Forum 2020 με θέμα «Η νέα μη κανονικότητα: Να οραματιστούμε ξανά τη Δημοκρατία» που διεξάγεται φέτος ψηφιακά λόγω κορονοϊού.
Όπως τόνισε η κ. Σακελλαροπούλου, η πανδημία αναπόφευκτα μας κρατάει σε απόσταση, ωστόσο, την ίδια στιγμή, μας υπενθυμίζει πόσο ισχυροί είναι οι δεσμοί που μας συνδέουν και πόσο εξαρτημένοι είμαστε ο ένας από τον άλλον, ενώπιον μιας κοινής απειλής που δεν κάνει διαχωρισμούς ανάμεσα σε χώρες ή ανθρώπους. Μάλιστα, επικαλούμενη τον Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ τόνισε ότι είμαστε όλοι «παγιδευμένοι σε ένα αναπόδραστο δίκτυο αμοιβαιότητας, υφασμένοι στο ένα, μοναδικό ένδυμα του πεπρωμένου».
Αναφερόμενη στο φετινό Athens Democracy Forum, υπογράμμισε ότι εφιστά την προσοχή μας στο γεγονός ότι η δημοκρατία, ένα από τα ευγενέστερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, δεν είναι το αναπότρεπτο πεπρωμένο μας και παρατήρησε ότι «στις μέρες μας, σε ολόκληρο τον κόσμο η δημοκρατία δοκιμάζεται, απειλείται, παραβιάζεται, υπονομεύεται και ανατρέπεται από πλείστους όσους εχθρούς και αντιπάλους της».
Η κ. Σακελλαροπούλου, ανέλυσε τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την σύγχρονη Δημοκρατία, αναφέροντας μεταξύ άλλων την άνοδο αυταρχικών ηγετών, τον δημαγωγικό λόγο, την διάβρωση των θεσμών, τα fake news, τις υπερβολικές ανισότητες και την φτώχεια, αλλά και την απάθεια των πολιτών και την μείωση της συμμετοχής τους στα κοινά.
Ταυτόχρονα, επισήμανε την ανάγκη να οραματιστούμε ξανά τη δημοκρατία, ως αέναη εργασία απελευθέρωσης που καθοδηγείται από τον ορθό λόγο, την ανθρωπιά και τη γνώση και εκφράζεται με ορθολογικούς θεσμούς και δημόσιο διάλογο που διεξάγεται στη βάση στοιχείων και γεγονότων. «Να την οραματισθούμε ξανά ως διαδικασία ενδυνάμωσης των λαών που επιθυμούν να ζουν με αξιοπρέπεια, να έχουν τον έλεγχο της μοίρας τους και να συμμετέχουν στις αποφάσεις της κοινότητας και της πατρίδας τους» σημείωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και θύμισε τα λόγια του Albert Camus, ότι «η ελευθερία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι».
Επιπροσθέτως, ανέφερε ότι «η δημοκρατία είναι μία συνεχής διαδικασία διεύρυνσης της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και διαμόρφωσης ενεργών, υπεύθυνων πολιτών» και παρατήρησε ότι «το τίμημα της δημοκρατίας και της ελευθερίας είναι η διαρκής επαγρύπνηση».
Ακολούθως, υπογράμμισε ότι η δημοκρατία εξαρτάται, επίσης, από την αμοιβαία ανεκτικότητα. «Από την ανοχή στη διαφορετική άποψη, την προθυμία να συζητήσουμε με τους πολιτικούς μας αντιπάλους, να λύσουμε ειρηνικά τις διαφορές μας μέσα από τον διάλογο και τις διαπραγματεύσεις: αυτό μας διδάσκει η δημοκρατική μας εμπειρία. Αυτό έχει κατακτήσει η σπουδαία μας Ευρωπαϊκή Ένωση στη διάρκεια των τελευταίων 70 ετών, εξασφαλίζοντας ειρήνη, ευημερία και «ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα» προσέθεσε.
Καταλήγοντας, υποστήριξε ότι η δημοκρατία είναι ένα εγχείρημα ηθικής και ήθους: ευγένεια, σεβασμός προς τον άλλο, σεβασμός για το κράτος δικαίου, αίσθημα ευθύνης προς την κοινότητα και τη χώρα» και έκλεισε την εναρκτήρια ομιλία της επισημαίνοντας:
«Από αυτά τα υλικά είναι φτιαγμένος ο πολιτειακός πατριωτισμός μας. Αυτές είναι οι αξίες που κρατούν ακμαία τη δημοκρατία μας. Αυτές είναι οι αξίες που θα της επιτρέψουν να υπερισχύσει των εχθρών της, στον βαθμό που όλοι μας είμαστε παρόντες, αγωνιζόμαστε, συμμετέχουμε, εκπαιδεύουμε, στον βαθμό που όλοι εμείς δεν θεωρούμε δεδομένη την πολύτιμη δημοκρατία μας».
