Με υπερδιπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας συνδέεται η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η οποία περιλαμβάνει την ελκώδη κολίτιδα και τη νόσο του Κρον, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη, την πρώτη που κάνει αυτή τη συσχέτιση.
Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ (Τμήματα Γαστρεντερολογίας και Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο) και την Ταϊβάν (Ιατρική Σχολή Εθνικού Πανεπιστημίου Γιανγκ-Μινγκ και Γενικό Νοσοκομείο Βετεράνων Ταϊπέι), που έκαναν τη δημοσίευση στο γαστρεντερολογικό περιοδικό «Gut», μελέτησαν στοιχεία για 1.742 ανθρώπους άνω των 45 ετών, οι οποίοι είχαν διαγνωστεί είτε με ελκώδη κολίτιδα είτε με νόσο του Κρον.
Η νοητική/γνωστική υγεία των συμμετεχόντων παρακολουθήθηκε σε βάθος 16 ετών, όπως σημειώνει το ΑΜΠΕ, και συγκρίθηκε με την αντίστοιχη 17.420 ατόμων χωρίς φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Διαπιστώθηκε ότι ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό της πρώτης ομάδας (5,5%) εμφάνισε στην πορεία Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας, έναντι της δεύτερης ομάδας ελέγχου (1,5%).
Επιπροσθέτως, οι άνθρωποι με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου διαγνώστηκαν με άνοια κατά μέσο όρο επτά χρόνια νωρίτερα (σε ηλικία 76 ετών) σε σχέση εκείνους χωρίς τέτοιο πρόβλημα (στα 83 τους κατά μέσο όρο). Από όλες τις μορφές άνοιας, ο κίνδυνος για Αλτσχάιμερ ήταν ο μεγαλύτερος (εξαπλάσιος) στους ανθρώπους με φλεγμονώδη νόσο εντέρου, σε σχέση με εκείνους χωρίς τέτοια νόσο. Όσο περισσότερο χρόνο ένας άνθρωπος έχει τέτοια νόσο εντέρου, τόσο φαίνεται να αυξάνεται ο κίνδυνος της άνοιας.
Όσον αφορά το βιολογικό μηχανισμό που εξηγεί τη συσχέτιση, σύμφωνα με τους ερευνητές, πιθανώς αφορά τη χρόνια φλεγμονή του εντέρου και τη συνακόλουθη ανισορροπία στα βακτήρια που ζουν εκεί. Ολοένα περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στις κοινότητες των μικροοργανισμών (μικροβίωμα) του εντέρου και στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κάτι που είναι γνωστό ως «άξονας εντέρου-εγκεφάλου», ο οποίος φαίνεται να εμπλέκεται σε διάφορες παθήσεις. Εκτός από την άνοια, άλλες μελέτες έχουν συσχετίσει τη φλεγμονή του εντέρου και με μια άλλη νευροεκφυλιστική διαταραχή, τη νόσο Πάρκινσον.
Η αιτία της ίδιας της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου δεν είναι σαφής, αλλά πιστεύεται ότι προκύπτει από την ανώμαλη υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στις μεταβολές του εντερικού μικροβιώματος.
