Το θέμα των απορριμμάτων του Δήμου Πατρέων ήρθε εκ νέου στην επικαιρότητα. Για μία ακόμη φορά απασχόλησε το δημοτικό μας συμβούλιο, καταλήγοντας όμως σε αρνητικό αποτέλεσμα.
Ας μην ξεχνάμε ότι σε όλη την επικράτεια, όσοι δήμοι έλυσαν το πρόβλημα των αποβλήτων, το έλυσαν με κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Στον νομό μας, για πρώτη ίσως φορά, έχουμε τη μοναδική ευκαιρία η σημερινή κυβέρνηση να έχει την πρόθεση να χρηματοδοτήσει συνολικά την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων.
Σύμφωνα με το άρθρο 43 του ν. 4042/2012, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 55 του ν. 4609/2019, οι φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων και οι OTA α' βαθμού ή τα νομικά πρόσωπα αυτών που ασκούν τις αρμοδιότητες φορέων διαχείρισης των αποβλήτων, για τις ποσότητες αστικών αποβλήτων που παράγονται εντός των ορίων τους και διατίθενται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής, καταβάλλουν περιβαλλοντική εισφορά. Η εισφορά αυτή είναι κατ΄ουσίαν μια μορφή προστίμου που μειώνεται έως 100% στην περίπτωση που τα απορρίμματα αντί για ταφή οδηγούνται σε εργοστάσιο βιολογικής επεξεργασίας. Το αυτονόητο για μία σύγχρονη χώρα που σέβεται τους πολίτες της και το περιβάλλον της. Oπως αυτονόητο είναι και η αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης των αποβλήτων, κάτι στο οποίο η πόλη μας κατέχει αρνητική πρωτιά. Eνα θέμα που αν δεν λυθεί, θα αποτελέσει τροχοπέδη στον σχεδιασμό επεξεργασίας αποβλήτων.
Η περιβαλλοντική εισφορά συνυπολογίζεται κατά την κατάρτιση του κανονισμού τιμολόγησης των φορέων διαχείρισης στερεών αποβλήτων, συμπεριλαμβάνεται στο ετήσιο κόστος διαχείρισής τους και κατανέμεται στο σύνολο των ΟΤΑ α΄ βαθμού, σύμφωνα με τον κανονισμό τιμολόγησης. Ο σύνδεσμος διαχείρισης στερεών αποβλήτων Αχαΐας κατέθεσε στο δημοτικό συμβούλιο την τιμολογιακή πολιτική που εμπεριείχε και την περιβαλλοντική εισφορά όπως η νομοθεσία ορίζει. Κάθε πολίτης έχει το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα να διαφωνεί, να εναντιώνεται και να αγωνίζεται με κάθε νόμιμο τρόπο για να διαφοροποιήσει μια νομοθετική διάταξη που θεωρεί άλογη.
Oμως, ουδείς έχει το δικαίωμα να ζητεί από τρίτους να παραβιάζουν τη νομοθεσία. Η δημοτική αρχή απαίτησε να αποσυρθεί από την τιμολογιακή πολιτική του φορέα διαχείρισης των αποβλήτων η περιβαλλοντική εισφορά που ο νόμος επιβάλλει. Το να μη ταιριάζουν τα πολιτικά σου χνώτα με τη δημοτική αρχή είναι μεν στενόχωρο αλλά ευρίσκεται εντός των πλαισίων της λειτουργίας της δημοκρατίας. Το να σου ζητούν όμως να παρανομήσεις, εκφεύγει των κανόνων της χρηστής διοίκησης και ξεπερνάει κάθε καλή διάθεση προσέγγισης. Η αναποτελεσματικότητα στην επίλυση τού επί πολλών ετών προβλήματος των αποβλήτων της πόλης των Πατρών οφείλεται στην ανεύθυνη στάση πολλών. Υπόλογος όμως είναι πάντα αυτός που έχει την ευθύνη της διοίκησης.
Προφανώς η κυβερνητική πρωτοβουλία να χρηματοδοτήσει το έργο ενόχλησε κάποιους. Η πολιτική ασυνεννοησία εγκυμονεί, όμως, κινδύνους. Η πιθανότητα να υπάρξει σημαντική καθυστέρηση ή και ματαίωση σε ένα μεγάλο έργο, που μια κυβέρνηση εξ ολοκλήρου χρηματοδοτεί αλλά η τοπική αυτοδιοίκηση δυσκολεύεται να υλοποιήσει, θα επιφέρει συνεχή υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής μας και του περιβάλλοντος, καταβολή μεγάλων ποσών ως περιβαλλοντική εισφορά και πιθανόν κεντρική διαφοροποίηση για την κατασκευή του εργοστασίου επεξεργασίας αποβλήτων.
Η πολιτική συνεννόηση αποτελεί μονόδρομο. Διαφορετικά, οι υπεύθυνοι ας ετοιμαστούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
* Ο Κωνσταντίνος Σβόλης είναι δημοτικός σύμβουλος Πατρέων, ιατρός/καρδιολόγος.