Αίσθηση έχει προκαλέσει η σημερινή απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις του πρώην υπουργού Παιδείας Κωνσταντίνου Γαβρόγλου με τις οποίες καθορίσθηκαν τα προγράμματα σπουδών των θρησκευτικών Δημοτικού -Γυμνασίου -Λυκείου, κρίνονται ως αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Ήδη, η απόφαση έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ, με τον Κώστα Γαβρόγλου να σημειώνει πως το μάθημα των θρησκευτικών "μετατρέπεται πια επίσημα σε άκρως επικίνδυνο αναχρονισμό”, τον Νίκο Φίλη να προειδοποιεί πως η νομολογία του ΣτΕ θα δημιουργήσει αδιέξοδο στην εκπαίδευση και θέματα συνείδησης. Το ΚΙΝΑΛ υποστηρίζει ότι αυτοί που χαίρονται και χαμογελούν σήμερα είναι “οι ιδεολογικοί επίγονοι του Μεταξά και του Παπαδόπουλου, οι υποστηρικτές του Γ’ Ελληνοχριστιανικού Πολιτισμού”, ενώ το ΚΚΕ χαρακτηρίζει ως "αναχρονιστική" την απόφαση του ΣτΕ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αναθεώρησης του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος, "σύμφωνα με το οποίο η Παιδεία θα πρέπει να προάγει τη θρησκευτική συνείδηση".
Γαβρόγλου: Τα θρησκευτικά δεν είναι πλέον μάθημα αλλά κατήχηση
Έντονη είναι η αντίδραση του πρώην υπουργού Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, σχετικά με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) τις αποφάσεις του, με τις οποίες καθορίσθηκαν τα προγράμματα σπουδών των θρησκευτικών Δημοτικού -Γυμνασίου -Λυκείου.
Σε ανακοίνωσή του, με τίτλο “Πίσω ολοταχώς –πολύ, όμως, πίσω”, ο κ. Γαβρόγλου σημειώνει ότι η σημερινή απόφαση του ΣτΕ "είναι αναμφισβήτητα μια ιστορική απόφαση” και αυτό γιατί, όπως εξηγεί, “καταργεί ολόκληρη την επιστημονική, παιδαγωγική και θεολογική εξέλιξη του μαθήματος μετά το 1974. Καταργεί τη συνειδητή προσπάθεια χιλιάδων Θεολόγων να κατακτήσουν στη συνείδηση των συναδέλφων τους αλλά και των μαθητών όπως και στην καθημερινή παιδαγωγική πράξη την πραγματική επιστημονική και παιδαγωγική ισοτιμία του μαθήματος των Θρησκευτικών με τα άλλα μαθήματα του ωρολογίου προγράμματος”.
Παράλληλα, σημειώνει ο πρώην υπουργός Παιδείας, η απόφαση του ΣτΕ, “ακυρώνει τις προσπάθειες συνεννόησης με την Εκκλησία, όπου τα νέα προγράμματα σπουδών είχαν και την αποδοχή της Ιεραρχίας” και “υπονομεύει την καθιέρωση μιας κουλτούρας διαλόγου ανάμεσα σε επιστημονικούς και θρησκευτικούς φορείς, με γνώμονα πάντοτε ότι την τελική ευθύνη των μαθημάτων την έχει η Πολιτεία”.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Γραβρόγλου, “το μάθημα των Θρησκευτικών, σύμφωνα με την σημερινή απόφαση του ΣτΕ, δεν είναι πλέον μάθημα αλλά κατήχηση. Δεν είναι γνώση αλλά εξέταση για την πίστη των μαθητών και των γονιών τους” και καταλήγει λέγοντας πως ένα μάθημα που θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι χρήσιμο και απολύτως απαραίτητο, “μετατρέπεται πια επίσημα σε άκρως επικίνδυνο αναχρονισμό”.
Φίλης: Οι αποφάσεις του ΣτΕ γυρίζουν την εκπαίδευση στη δεκαετία του `50
Για απόφαση που “αντίκειται στο Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)” και “γυρίζουν την εκπαίδευση στη σκοτεινή δεκαετία του `50 και στο ‘ελληνοχριστιανικό’ Σύνταγμα του 1952”, κάνει λόγο ο Νίκος Φίλης.
Ο αρμόδιος τομεάρχης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει ως περίεργο “ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, που έχει επιφορτιστεί με την αρμοδιότητα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των πολιτών, να νομολογεί επί θεολογικών και παιδαγωγικών ζητημάτων, ως να ήταν Οικουμενική Σύνοδος ή Παιδαγωγικό Ινστιτούτο” και προειδοποιεί πως “η νομολογία του ΣτΕ θα δημιουργήσει αδιέξοδο στην εκπαίδευση, προκαλεί θέματα συνείδησης και τελικώς οδηγεί τα πράγματα, ώστε, το μάθημα των θρησκευτικών, με τη μορφή της κατήχησης να γίνει προαιρετικό”.
“Η ίδια αυτή νομολογία, που μεθοδεύτηκε από εκκλησιαστικούς και παρεκκλησιαστικούς παράγοντες στο χώρο της Δικαιοσύνης, έρχεται σε αντίθεση με το ώριμο κοινωνικά αίτημα, του χωρισμού και της δημοκρατικής ρύθμισης των σχέσεων Κράτους- Εκκλησίας, ιδιαίτερα στην αποκοπή του ομφάλιου λώρου ανάμεσα στην Εκκλησία και την εκπαίδευση. Αυτό το δημοκρατικό αίτημα υπηρετείται μόνο με καθαρές αρχές και όχι με αυταπάτες και τακτικισμούς”, καταλήγει ο κ. Φίλης.
ΚΙΝΑΛ: Αυτοί που χαίρονται σήμερα είναι οι ιδεολογικοί επίγονοι του Μεταξά και του Παπαδόπουλου
“Η σημερινή απόφαση του ΣτΕ για τα Θρησκευτικά αποτελεί ‘αλλαγή παραδείγματος’ και, ταυτοχρόνως, τη ληξιαρχική πράξη θανάτου επιστημονικών, παιδαγωγικών και δημοκρατικών κατακτήσεων σαράντα χρόνων”, σημειώνει το Κίνημα Αλλαγής σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας πως “επιχειρείται όχι η ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης (όπως αναφέρει ρητά το Σύνταγμα), ούτε καν η ανάπτυξη της ορθόδοξης χριστιανικής συνείδησης (όπως αναφέρει η απόφαση του ΣτΕ) αλλά η επιβολή με τη χρήση των κρατικών μηχανισμών μιας συγκεκριμένης αντίληψης για την Ορθοδοξία που την εκφράζουν αυτοί που σήμερα χαίρονται”.
Όπως υπογραμμίζει το ΚΙΝΑΛ “παραφράζοντας το γνωστό μεταξικό ποιηματάκι, ας αναρωτηθούμε ‘ποιοι χαίρονται και χαμογελούν σήμερα πατέρα;’. Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Είναι οι ιδεολογικοί επίγονοι του Μεταξά και του Παπαδόπουλου, οι υποστηρικτές του Γ’ Ελληνοχριστιανικού Πολιτισμού”.
Καταλογίζει “ιστορικές ευθύνες” για την σημερινή, “αδιανόητα αρνητική εξέλιξη” και στους υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ “γιατί τόσο σοβαρά θέματα δεν είναι δυνατόν να τα χειρίζεται κάποιος με ιδεοληψίες, γιουρούσια και χωρίς συμμαχίες” και καταλήγει αναφέροντας ότι τώρα όμως δεν προέχει το ποιος έφταιξε “αλλά το πώς δεν θα επιτραπεί σε μια Κυβέρνηση της Δεξιάς να μετατρέψει το σχολείο σε ένα γιγάντιο Κατηχητικό οποιασδήποτε θρησκευτικής κοινότητας (γιατί για όσους δεν πρόσεξαν την απόφαση του ΣτΕ, κατήχηση πλέον θα κάνουν όλοι). Προέχει να υπερασπιστούμε το δικαίωμα των Θεολόγων να διδάσκουν ένα κανονικό μάθημα και όχι να κατηχούν τα παιδιά”.
ΚΚΕ: Αναχρονιστική η απόφαση του ΣτΕ
"Αναχρονιστική” χαρακτηρίζει το ΚΚΕ τη σημερινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, "που έκρινε ως αντισυνταγματικές ακόμη κι αυτές τις άτολμες ενέργειες της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, για το μάθημα των θρησκευτικών”.
Όπως υπογραμμίζει, “πέρα από τα όποια νομικά της ζητήματα, αναδεικνύει και το εξής: Την ανάγκη αναθεώρησης του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο η Παιδεία θα πρέπει να προάγει τη θρησκευτική συνείδηση. Το ΚΚΕ στη διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης είχε προτείνει την αλλαγή αυτής της διάταξης, κάτι όμως που απορρίφθηκε από όλα τα αλλά κόμματα, του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένου”.
Τι απαντά το υπουργείο Παιδείας
Από την πλευρά του, το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σημειώνει σε ανακοίνωσή του ότι θα μελετήσει τις αποφάσεις του ΣτΕ "προκειμένου ακολούθως να επανεξετάσει εξ’ αρχής το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο, προβαίνοντας στις ενδεδειγμένες ενέργειες για την αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών και για την τροποποίηση της δήλωσης απαλλαγής από αυτό". Και καταλήγει διαμηνύοντας πως "γνώμονας μας να διασφαλιστεί η συμβατότητα των σχετικών ρυθμίσεων με τις συνταγματικές επιταγές".
Θεολόγοι στον Realfm 97,8: "Είναι δυνατόν να αδικούνται τα ορθόδοξα παιδιά;"
"Το ΣτΕ είδε μία απόφαση του υπουργείου Παιδείας πανομοιότυπη με του κ. Φίλη που είχε κρίνει. Αυτό σημαίνει ότι ακυρώνονται τα προγράμματα Φίλη - Γαβρόγλου και ή θα επιστρέψουμε στα προηγούμενα προγράμματα ή θα κάνουμε καινούρια που θα λαμβάνουν υπ' όψιν τους τις αποφάσεις του ΣτΕ", δήλωσε στον Realfm 97,8 και στην εκπομπή του Μάνου Νιφλή και του Άκη Παυλόπουλου ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων Ηρακλής Ρεράκης, σχολιάζοντας την απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ.
"Είναι δυνατόν να αδικούνται τα ορθόδοξα παιδιά, που είναι μεγάλη πλειονότητα των μαθητών και να μην μπορούν να διδάσκονται την πίστη των γονέων τους; Ο κ. Φίλης τους έδωσε πολλές θρησκείες μαζί και τα παιδιά έπαθαν σύγχυση και συγκριτισμό. Αυτό είναι ένα απαράδεκτο πρόγραμμα. Αφού κάνουν τα παιδιά τη δική τους πίστη, να μαθαίνουν ξεχωριστά τις άλλες θρησκείες όπως γινόταν παλαιότερα", τόνισε ο κ. Ρεράκης.
Τέλος, ερωτηθείς για την απόφαση της υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως να μην αναγράφεται στους τίτλους σπουδών το θρήσκευμα και η ιθαγένεια, ο κ. Ρεράκης εκτίμησε ότι "θα υπάρξουν πολλές δυσκολίες. Στους μουσουλμάνους της Θράκης, αν δεν αναγράφεται το θρήσκευμα , πως θα ξέρουμε όλοι οι εκπαιδευτικοί ότι το παιδί αυτό που τελειώνει το λύκειο έχει δικαίωμα να μπει στο πανεπιστήμιο με λιγότερα μόρια, από το όνομά του; Ο Εβραίος μαθητής θα δεχθεί να μην γράφει το θρήσκευμά του; Θα δούμε τι περιεχόμενο θα έχει αυτό που έκανε η κ. Κεραμέως. Είναι θέμα ταυτότητας. Αφού είμαι ορθόδοξος γιατί να μην αναγράφεται και στο απολυτήριο;", εκφράζοντας φόβους πως "χάνουμε την ταυτότητα μας και μας πάει σε μία ομογενοποίηση".