Έρχονται ιοί που επιτίθενται στον καρκίνο

Η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, FDA, ενέκρινε για πρώτη φορά στον δυτικό κόσμο - έναν γενετικά τροποποιημένο ιό που φέρεται να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον καρκίνο, καθώς στην ουσία προσκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στους όγκους.

Πρόκειται για την «ογκολυτική» θεραπεία T-VEC, την οποία ανέπτυξε η μεγάλη αμερικανική εταιρεία Amgen και βασίζεται στον ιό του απλού έρπητα.

Η θεραπεία έχει δώσει μέχρι στιγμής ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, θα μπορούσε όμως να αποδειχθεί αποτελεσματική και σε άλλους συμπαγείς καρκίνους.

Το T-VEC πιθανότατα θα εγκριθεί και στην Ευρώπη, όπως πρότεινε στις 23 Οκτωβρίου (τέσσερις ημέρες πριν από το πράσινο φως της FDA) η αρμόδια συμβουλευτική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκων (EMA).

Δεκάδες ακόμα κλινικές μελέτες διαφορετικών ογκολυτικών ιών βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη. «Η εποχή των ογκολυτικών ιών πιθανότατα έχει αρχίσει. Πιστεύω ότι έχουμε πολλά να δούμε τα επόμενα χρόνια» σχολίασε στο δικτυακό τόπο του Nature ο Στίβεν Ράσελ, ογκολόγος της διάσημης Mayo Clinic στη Μινεσότα.
 

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η «ιδέα» της χρήσης ιών εναντίον του καρκίνου έχει τις «ρίζες» της σε φαινόμενο που είχε αναφερθεί ήδη από τον 19ο αιώνα, οπότε και γιατροί παρατήρησαν ότι ορισμένοι καρκινοπαθείς εμφάνιζαν θεαματική βελτίωση έπειτα από κάποια τυχαία ίωση.

Ο βασικός λόγος είναι ότι ο καρκίνος μπορεί να καταστέλλει την επίθεση του οργανισμού εναντίον ιώσεων, με αποτέλεσμα οι ιοί να πολλαπλασιάζονται ταχύτερα στα καρκινικά κύτταρα, ακόμα και να αφήνουν άθικτους τους υγιείς ιστούς.
Η ανακάλυψη ενέπνευσε μια σειρά πειραμάτων τη δεκαετία του 1950 και 1960, όμως σε αρκετές περιπτώσεις οι ιοί σκότωναν τον ασθενή αντί τον καρκίνο.

Η ιδέα επανήλθε τα τελευταία χρόνια χάρη στις σύγχρονες τεχνικές γενετικής τροποποίησης. Ο ιός του T-VEC, σχεδιασμένος να χορηγείται με ένεση απευθείας στους όγκους, έχει τροποποιηθεί ώστε να χάσει σχεδόν τελείως την ικανότητα να μολύνει φυσιολογικά κύτταρα. Παράλληλα έχει αποκτήσει ένα γονίδιο που προκαλεί αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και οδηγεί έτσι στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.

Τον Μάιο, η Amgen δημοσίευσε τα αποτελέσματα μεγάλης κλινικής μελέτης στην οποία το T-VEC οδήγησε σε συρρίκνωση των όγκων και παρέτεινε τη ζωή ασθενών με προχωρημένο μελάνωμα κατά 4,4 μήνες.

Τα αποτελέσματα κρίθηκαν ενθαρρυντικά, και η Amgen σκοπεύει τώρα να δοκιμάσει το T-VEC σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία τόσο στο μελάνωμα όσο και σε άλλες μορφές καρκίνου.

Σημειώνεται ότι μια παρόμοια θεραπεία, η οποία βασίζεται σε τροποποιημένο αδενοϊό, έχει ήδη εγκριθεί από το 2003 στην Κίνα, αν και δεν έχουν παρουσιαστεί δεδομένα για τα οφέλη της μέχρι στιγμής.

Διαβάστε επίσης