Οι υπογραφές στις Πρέσπες μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων για τη «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» είναι πλέον γεγονός και από τη στιγμή αυτή έχουν περάσει πλέον 24 ώρες.
Το τοπίο ωστόσο δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη πλήρως, καθώς τα επόμενα βήματα είναι πολλά και μέχρι να περάσει από την ελληνική Βουλή απομένουν πολλά να γίνουν από την πλευρά των Σκοπίων.
Η συμφωνία καταρχήν θα πρέπει να πάει στη Βουλή της «Βόρειας Μακεδονίας» για να πάρει την έγκριση της πλειοψηφίας.
Στη συνέχεια θα πάει για υπογραφή στον πρόεδρο Ιβάνοφ. Οι αντιδράσεις από την πλευρά του Προέδρου των Σκοπίων είναι γνωστές. Αναμένεται να την αποπέμψει και για δεύτερη φορά θα πάει στη Βουλή όπου θα χρειαστεί απλή πλειοψηφία την οποία ο Ζάεφ διαθέτει.
Η πρώτη κρίσιμη ημερομηνία είναι η Σύνοδος Κορυφής στις 28 – 29 Ιουνίου όπου θα εγκριθεί η συμφωνία για να ανοίξει ο δρόμος των προενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Η Ελλάδα από την πλευρά της θα πρέπει να αποστείλει στο ΝΑΤΟ μια επιστολή με την οποία θα αναφέρει ότι αίρει τις αντιρρήσεις της για ένταξη της «Βόρειας Μακεδονίας».
Το ΝΑΤΟ θα προσκαλέσει τη χώρα με το νέο της πλέον όνομα.
Τέλος Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση Ζάεφ θα πρέπει να οργανώσει το δημοψήφισμα. Μάλιστα θα πρέπει να το κερδίσει, καθώς διαφορετικά η συμφωνία καταρρέει.
Ταυτόχρονα η κυβέρνηση Ζάεφ θα πρέπει να προχωρήσει τις συνταγματικές αλλαγές για άρση των αλυτρωτικών αναφορών.
Όταν όλα αυτά τελειώσουν η ελληνική κυβέρνηση θα φέρει τη συμφωνία στη Βουλή για την κύρωσή της.
Οι πολιτικές εξελίξεις
Όλες αυτές οι αλλαγές θα γίνουν μέσα σε ένα έντονο πολιτικό κλίμα και στις δύο χώρες.
Ο Ζόραν Ζάεφ θα πρέπει να ξεπεράσει την αντίδραση των εθνικιστών του VMRO και του προέδρου Ιβάνοφ.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να διαχειριστεί τις διαλυτικές τάσεις που εμφανίζουν οι Ανεξάρτητοι Ελληνες.
Τι γράφουν τα ξένα media
Με την υπογραφή χθες Κυριακή της συμφωνίας και την αλλαγή του ονόματος της πΓΔΜ ακυρώνονται διαμιάς όλοι οι χάρτες της Ευρώπης, καθώς το κράτος ονομάζεται πλέον επίσημα Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας και διευθετείται με τον τρόπο αυτό μια διαφορά δεκαετιών με την Ελλάδα, αναφέρει σημερινό δημοσίευμα της μεγαλύτερης κυκλοφορίας αυστριακής εφημερίδας, Kronen Zeitung, υπό τον τίτλο «Διένεξη για το όνομα: Η χώρα ονομάζεται τώρα Βόρεια Μακεδονία».
Όπως γράφει η εφημερίδα, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, σε τελετή στις Πρέσπες, υπέγραψαν την Κυριακή τη συμφωνία, η οποία προβλέπει την αλλαγή του ονόματος σε Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας και την άρση από την Ελλάδα της αντίστασης της εναντίον της ένταξης της γείτονος σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, ενώ θα πρέπει να την επικυρώσουν τα Κοινοβούλια και, εκτός αυτού, στην πΓΔΜ θα πρέπει να διεξαχθεί δημοψήφισμα.
Στο δημοσίευμα σημειώνεται πως παρουσία του «Μακεδόνα» ομολόγου του Ζόραν Ζάεφ, ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επισήμανε πως οι δύο πλευρές έχουν ιστορική ευθύνη να τηρήσουν την Συμφωνία και πρόσθεσε «είμαι αισιόδοξος ότι θα το καταφέρουμε».
Γίνεται αναφορά στη «διένεξη για το όνομα που μαίνεται από το 1991, όταν μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας η "Μακεδονία" έγινε ανεξάρτητη», και «στις ανησυχίες που διατυπώνονται από πολλούς Έλληνες ως προς εδαφικές διεκδικήσεις της γείτονος, καθώς στα Βόρεια της Ελλάδας μια περιοχή ονομάζεται Μακεδονία».
Προστίθεται ότι οι επιφυλάξεις συνεχίζονται έως σήμερα και κατά μία δημοσκόπηση, οι Έλληνες σε ποσοστό έως και 70% απορρίπτουν την συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν ο Τσίπρας με τον Ζάεφ, ενώ ο Τσίπρας αντιμετώπισε πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή, που όμως απορρίφθηκε το βράδυ του Σαββάτου με 153 ψήφους έναντι 127.
Η Kronen Zeitung επισημαίνει ακόμη πως «αντίσταση κατά της συμφωνίας» καταγράφεται και στην πΓΔΜ, ο πρόεδρος της οποίας δήλωσε ότι θα ασκήσει βέτο, γι' αυτό ο Ζάεφ κατά την τελετή υπογραφής, στην οποία ήταν παρόντες απεσταλμένοι της ΕΕ και του ΟΗΕ, ζήτησε τη στήριξή τους, τονίζοντας πως οι δύο χώρες πρέπει να αφήσουν πίσω τους το παρελθόν και να κοιτάξουν στο μέλλον και πως επέδειξαν τόλμη κάνοντας αυτό το βήμα προς τα εμπρός.
Η Αθήνα και τα Σκόπια υπέγραψαν μια ιστορική συμφωνία την Κυριακή για τον τερματισμό της μακρόχρονης διένεξής τους για το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ, εξέλιξη που ανοίγει τον δρόμο για την εισδοχή της άλλοτε Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας στο NATO και την μελλοντική ένταξή της στην ΕΕ, όμως ταυτόχρονα εξόργισε τους εθνικιστές και στις δύο πλευρές, τονίζει το Γερμανικό Πρακτορείο.
Στα Σκόπια αναφέρθηκαν τραυματισμοί, καθώς μονάδες αντιμετώπισης ταραχών της αστυνομίας χρησιμοποίησαν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης και δακρυγόνα για να διαλύσουν διαδηλωτές που εναντιώνονται στη συμφωνία. Αρκετοί διαδηλωτές αντιμετώπισαν αναπνευστικά προβλήματα. Ορισμένοι διαδηλωτές πέταξαν πέτρες και μπουκάλια εναντίον αστυνομικών που φρουρούσαν το κοινοβούλιο προκαλώντας την επέμβαση της αστυνομίας, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο A1.
Οι διαδηλωτές φώναζαν «δεν θα παραδώσουμε το όνομα», κραύγαζαν το όνομα του προέδρου Γκεόργκι Ιβάνοφ και εθνικιστικά συνθήματα. Νωρίτερα, χιλιάδες πολίτες πήραν μέρος σε μια συγκέντρωση που οργάνωσε το εθνικιστικό κόμμα VMRO.
Μένει να φανεί αν η αντίδραση των εθνικιστών μπορεί να εμποδίσει την επικύρωση της συμφωνίας που υπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, ο Νίκος Κοτζιάς και ο Νίκολα Ντιμιτρόφ, στους Ψαράδες, σε μια όχθη των Πρεσπών, με παρόντες τους δύο πρωθυπουργούς Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ.
Ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για ένα «ιστορικό βήμα» και πρόσθεσε ότι οι δύο χώρες «βάζουν τα θεμέλια μιας νέας εποχής», ενώ ο Ζόραν Ζάεφ έκανε λόγο για μια «όμορφη» και «ιστορική» μέρα.
Η έγκριση της συμφωνίας, που υπόκειται σε μια περίπλοκη, δύσκολη διαδικασία, θα διαρκέσει μήνες από πλευράς πΓΔΜ.
Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι και ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν παρέστησαν επίσης στην τελετή. Ο Χαν εξέφρασε μέσω Twitter την πεποίθησή του ότι η συμφωνία «θα συμβάλλει στην ειρήνη και στη σταθερότητα» στα Βαλκάνια και την ελπίδα του ότι θα οδηγήσει σε «χειροπιαστή πρόοδο για την ευρωπαϊκή προοπτική» της πΓΔΜ.
Η κυβέρνηση του Ζάεφ καλείται πλέον να επιτύχει την επικύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή της χώρας, την έγκρισή της μέσω δημοψηφίσματος, πιθανόν τον Σεπτέμβριο, καθώς και την αναθεώρηση του Συντάγματος της πΓΔΜ. Μόνο αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία η Αθήνα θα την επικυρώσει και θα άρει το βέτο της ώστε να ενταχθεί η πΓΔΜ στο NATO, υπενθυμίζει το Γερμανικό Πρακτορείο.
Για μια «ιστορική συμφωνία», την οποία υπέγραψαν την Κυριακή ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και ο ομόλογός του της πΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ, παρουσία των πρωθυπουργών Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ, κάνει λόγο σε εκτενές δημοσίευμά της στο φύλλο της που κυκλοφορεί σήμερα Δευτέρα, υπό τον τίτλο «Η Μακεδονία και η Ελλάδα επισφραγίζουν το τέλος της διένεξης για το όνομα», η αυστριακή εφημερίδα Der Standard.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, «η ιστορική συμφωνία όχι μόνον καθιστά δυνατή την εξομάλυνση της γειτονίας, έπειτα από 27 χρόνια, αλλά δίνει επιτέλους στην "Μακεδονία" ένα κρατικό όνομα, το οποίο αναγνωρίζεται και από την Ελλάδα, ενώ επίσης της ανοίγει τις πόρτες για την εισδοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ».
Στο δημοσίευμα γίνονται αναφορές στη διαδικασία της υπογραφής της Συμφωνίας και στις ομιλίες των πρωθυπουργών Τσίπρα και Ζάεφ, όπως επίσης στις διαμαρτυρίες που υπήρξαν, με διαδηλώσεις και στις δύο χώρες, αλλά και στις εξελίξεις που προηγήθηκαν της υπογραφής της.
Όπως παρατηρεί η εφημερίδα, η αντίσταση στην Συμφωνία στην Ελλάδα και στην πΓΔΜ «δείχνει, για μια ακόμη φορά, πόσο πολύ τα δύο βαλκανικά κράτη σημαδεύονται από τον εθνικισμό. Επιπλέον βλέπει κανείς πως, στο σύνολο των Βαλκανίων, στην εσωτερική πολιτική διαμάχη δεν υπάρχει καμιά πρόθεση συμβιβασμού και τίθεται μόνον θέμα εξόντωσης του άλλου κόμματος, ακόμη και όταν για τον σκοπό αυτό μπορούν να κινδυνέψουν εθνικά συμφέροντα».
Η Der Standard, αναφέροντας πως η Συμφωνία θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Βουλή της πΓΔΜ για να επικυρωθεί αργότερα, και πως έπειτα από τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το φθινόπωρο απαιτούνται αλλαγές στο Σύνταγμα για τις οποίες θα απαιτηθεί πλειοψηφία δύο τρίτων, επισημαίνει ότι προς τούτο πρέπει να υπάρξει συγκατάθεση μερίδας της αντιπολίτευσης.
Κατά την άποψη της εφημερίδας, αυτό το εμπόδιο στην πΓΔΜ μπορεί να ξεπεραστεί μόνον εάν οι χώρες της ΕΕ ασκήσουν μεγάλη πίεση, ενώ στην ελληνική πλευρά κεντρικό ζήτημα, όπως σημειώνει, είναι να επικυρωθεί το πρωτόκολλο ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.
Ορισμένοι διπλωμάτες συνεχίζουν να ανησυχούν πως ο επιδιωκόμενος συμβιβασμός μπορεί να αποτύχει, θεωρώντας ότι στο τέλος θα μπορούσε να περάσει στην Βουλή στην Αθήνα μόνον αυτό το πρωτόκολλο, αλλά όχι η ίδια η Συμφωνία, σημειώνει η αυστριακή εφημερίδα.
«Μόνο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι σε θέση και πρέπει να ασκήσει μαζική πίεση στο VMRO για να υποχωρήσει»
Την εκτίμησε πως μόνον το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) είναι σε θέση να ασκήσει ισχυρή πίεση στο VMRO-DPMNE για να υποχωρήσει στο ζήτημα της αναθεώρησης του Συντάγματος της πΓΔΜ διατυπώνει επίσης στο σημερινό της φύλλο η Der Standard.
«Αυτό που λείπει για την αναθεώρηση του Συντάγματος (σ.σ. της πΓΔΜ) είναι η συγκατάθεση του κόμματος της αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, που είναι αδελφοποιημένο με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα», εξηγεί η εφημερίδα.
«Μόνο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι σε θέση, με μαζική πίεση, να οδηγήσει το VMRO σε υποχώρηση - και πρέπει να το κάνει, εάν αισθάνεται (το ΕΛΚ) υποχρεωμένο στο ευρωπαϊκό πνεύμα, επειδή πρόκειται για το μέλλον της "Μακεδονίας" στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ».
Η Der Standard προσθέτει πως «επιπλέον, δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος να μεταχειριστεί κάποιος το VMRO με το μαλακό, καθώς σε ολόκληρη την Ευρώπη δεν υπήρχε κανένα άλλο κόμμα, το οποίο μέχρι το 2015 να παραβίαζε τόσο αδίστακτα το κράτος όσο οι εθνικιστές στα Σκόπια».
