Ερωτόκριτος: Η μουσική εμπειρία της χρονιάς, στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Πάτρας- Ο Δημήτρης Μαραμής, μιλάει στο tempo24 για την μουσική του που ανεβάζει την ποίηση στην "ταχεία" του μιούζικαλ και απογειώνεται

"Είναι η κραυγή του ποθώ, το θέλω, του «για ‘σέναν εγεννήθηκε στον κόσμο το κορμί μου»

Eίναι μακράν ο καλύτερος συνθέτης της γενιάς του. Η μουσική του είναι διαυγής και ταυτόχρονα υπερβατική. Οι νότες, τις οποίες χειρίζεται αριστοτεχνικά πατάνε απόλυτα γερά στη γη του πενταγράμμου και την ίδια ώρα με αυτή την σχεδόν μαθηματική μέθοδο, σε απογειώνουν σε ένα άλλο στερέωμα, σε έναν τόπο ονείρου, σε πάνε λίγο πιο ψηλά από το υπάρχον ακουστικό και συναισθηματικό πλαίσιο.

Η μουσική του Δημήτρη Μαραμή είναι η απόδειξη ότι η γνώση και η αρτιότητα μπορούν να σε οδηγήσουν στην καινοτομία και αυτή με τη σειρά της σε μια νέα εμπειρία. Γιατί η μουσική του Μαραμή, είναι ακριβώς αυτό: μια εμπειρία που σε κάνει να αναχωρείς από το χώρο φιλοξενίας της με την αίσθηση της πληρότητας που δημιουργεί μια πλήρης καλλιτεχνική πρόταση, τόσο ευρεία και πολυσχιδής που ενδείκνυται  για προσωπικές αναγνώσειςκαι ... αποθηκεύσεις, που σε ακολουθεί μέχρι το σπίτι, σου κάνει παρέα τις μέρες που ακολουθούν και έπειτα σου γεννά την επιθυμία να την ακούσεις ξανά.

Αυτός ο εξαίρετος μουσικός που αγαπά την ποίηση και της δίνει άλλη διάσταση, έρχεται αύριο στις 9 στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Πάτρας  με τον Ερωτόκριτο, ένα έργο που επιχειρεί καταδύσεις στα σκοτάδια του έρωτα και με την βοήθεια της μούσας που ψιθύρισε ήχους στο αυτί του Μαραμή,  ανεβαίνει στην ταχεία του μιούζικαλ και απογειώνεται. 

Ο Ερωτόκριτος  ήταν η μεγάλη επιτυχία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής το Μάιο του 2017 στο Ίδρυμα Νιάρχος. Για πολλούς και σημαντικούς, ήταν η παράσταση της χρονιάς. Συναυλιακά το έργο προσέλκυσε και συγκίνησε πλήθος κόσμου στη Βεργίνα (στους Βασιλικούς τάφους των Αιγών), στο Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη, στο Κάστρο των Ιωαννίνων και άλλα σημαντικά θέατρα και Ωδεία σε όλη την Ελλάδα,  ενώ στην Κρήτη, στον τόπο που γεννήθηκε ο Ερωτόκριτος, η υποδοχή του ήταν ενθουσιώδης.

Εξαιτίας της μεγάλης ανταπόκρισης  μάλιστα, η Εθνική Λυρική Σκηνή θα ανεβάσει πάλι τον Ερωτόκριτο σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου, στο Ηρώδειο στις 15 Σεπτεμβρίου.

Πάμε όμως να γνωρίσουμε τον Δημήτρη Μαραμή με την μέθοδο των ερωταπαντήσεων και να επιχειρήσουμε μια πρώτη προσέγγιση στο έργο που έκανε τη διαφορά στις κουρασμένες αθηναϊκές σκηνές. 

- Της Γιώτας Κοντογεωργοπούλου-

-Η αναμέτρηση με τον Ερωτόκριτο. Πώς γεννήθηκε η ιδέα; Τι ήταν αυτό δηλαδή που σας έκανε να τραβήξετε από τη βιβλιοθήκη το έργο του Κορνάρου και να επιμείνετε σε αυτό;

Για ‘μένα όταν αποφασίζεις να κάνεις μουσικό θέατρο το θέμα πρέπει να είναι τόσο δυνατό σε πάθος και ένταση ώστε να δικαιολογεί την ανάλογη μουσική του εκδοχή. Επίσης βοηθάει πολύ στο να είναι μία γνωστή και οικεία ιστορία στον κόσμο. Ο Ερωτόκριτος είναι ένα κλασικό έργο, δηλαδή άφθαρτο στο χρόνο. Τα συστατικά που το κάνουν άφθαρτο είναι μεγάλη τέχνη της ποιητικής του Βιτσέντζου Κορνάρου. Η σύνθεση των ιαμβικών δεκαπεντασύλλαβων είναι αριστουργηματική.

-Και γιατί μιούζικαλ; Ποιός δρόμος σας έβγαλε σε αυτή την αναζήτηση;

Ήθελα καταρχάς να γράψω κάτι νέο, κάτι καινούριο που να μην έχει ξαναγίνει στην εγχώριά μας μουσικοθεατρική παράδοση. Επίσης δεν ήθελα να έχει οπερατικές φωνές αν και η όπερα μου έχει διδάξει τα πάντα. Ήθελα φωνές απλές, άμεσες στο ακροατήριο και γήινες. Να ξεκλειδώνουν την έκφραση με την πρώτη νότα. Ως μιούζικαλ διαθέτει ζωντάνια, ελαφρότητα, γρήγορες εναλλαγές, χορευτική ρυθμολογία και μεγάλες κορυφώσεις. Αυτά τα στοιχεία με ενεργοποίησαν να οδηγηθώ σε αυτή μου την επιλογή.

-blues, Jazz , rock χρώματα με κρητική μουσική παράδοση. Ήταν εύκολο το πάντρεμα;

Από τη στιγμή που ο λόγος του Κορνάρου άρχισε να λάμπει με αυτά τα στοιχεία, το στοίχημα είχε κερδηθεί. Με τη γνώση της μουσικής τεχνικής τα πάντρεψα. Η blues έχει παραδοσιακή καταγωγή, από τις πεντατονικές κλίμακες που είναι η ρίζα όλων των αρχαίων και παραδοσιακών κλιμάκων-τρόπων. Οπότε από τη στιγμή που είχα τη ρίζα, μπόλιασα το δέντρο καθώς μεγάλωνε με διαφορετικές ποικιλίες, το δέντρο άνθισε κι έδωσε τους καρπούς που ήθελα.

 -Από τους χιλιάδες στίχους του έργου, ποιους επιλέξατε και με ποιό κριτήριο;

Ο άξονας είναι η ερωτική ιστορία των δύο νέων. Από τη μία έχουμε «του κύκλου τα γυρίσματα», δηλαδή τις συνεχείς απρόβλεπτες ανατροπές της ζωής και της μοίρας και από την άλλη έχουν μία ακλόνητη ερωτική πίστη, η οποία στο τέλος καταφέρνει να σταθεί και να νικήσει. Ο Έρωτας από την άλλη είναι η μοναδική θεϊκή ύπαρξη μέσα στο έργο του Κορνάρου κι αυτό γιατί είναι η γενεσιουργός δύναμη των πάντων.

- Ποιό είναι το κυρίαρχο συναίσθημα που κληθήκατε να υπηρετήσετε ως μουσικός; Τι είναι αυτό που λέει ο Ερωτόκριτος στον κόσμο που έφυγε και σε αυτόν που ακολουθεί; Ή μάλλον τι είναι αυτό που εσείς «ακούσατε» σαν καλλιτέχνης;

Είναι η κραυγή του ποθώ, το θέλω, του «για ‘σέναν εγεννήθηκε στον κόσμο το κορμί μου». Η πίστη στο θέλω είναι, η πίστη στο όνειρο, στο στόχο. Εκεί είναι όλη η δύναμη της υπέρβασης του ανθρώπου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε φυσικά για ερωτική πίστη.

- Πώς λειτούργησε η χημεία με τον Κωνσταντίνο Ρήγο; 

Πάρα πολύ καλά επειδή ερχόμαστε από δύο διαφορετικούς κόσμους και νοοτροπίες, και αυτό βοήθησε να αλληλοσυμπληρωθούμε δημιουργικά. Υπήρχε από την αρχή σεβασμός και εμπιστοσύνη. Ο Ρήγος είναι ένας φτασμένος και πολύ έμπειρος καλλιτέχνης ο οποίος έχει δώσει πάρα πολλά δείγματα του ταλέντου του, της υψηλής αισθητικής του κι έχει προσφέρει πολλά στην ελληνική μουσικοθεατρική σκηνή γενικότερα. Θεωρώ ότι με προσήλωση στην παρτιτούρα μου απογείωσε το αποτέλεσμα σκηνικά. Είμαι τυχερός για τη συνεργασία μου μαζί του.

- Που αποδίδετε την τόσο μεγάλη επιτυχία της παράστασης; Πιστεύετε ότι έχει έρθει εποχή να πάρει η ποίηση στην τέχνη τον χώρο που της αξίζει;

Πιστεύω πως ο κόσμος ξαφνιάστηκε και παρασύρθηκε συγκινησιακά από κάτι νέο σαν άκουσμα και θέαμα το οποίο όμως οικοδομήθηκε πάνω σε πολύ σημαντικά αρχέτυπα. Ο Ερωτόκριτος είναι κι αυτός σαν ποίημα στηριγμένος στις μεγάλες αρχετυπικές ρίζες της ελληνικής γραμματείας από την αρχαιότητα και το μύθο. Επίσης ο Ερωτόκριτος είναι ένα κείμενο υψηλής ποίησης αλλά με υλικό τη λαϊκή γλώσσα, την κρητική διάλεκτο.

-Τι προσδοκάτε από έναν ερμηνευτή; Τα κομμάτια σας είναι γραμμένα για πολύ απαιτητικές φωνές.

Απαιτώ να είναι μουσικοί, να ξέρουν να διαβάζουν νότες, να έχουν ταπεινότητα και προσήλωση στην τέχνη τους, να μπορούν να κατανοήσουν ένα κείμενο μεγάλης ποίησης, να αγαπούν την πρόβα, να έχουν καλή σκηνική παρουσία και να φέρνουν κοντά τους το ακροατήριο, να έχουν καλή χημεία με εμένα. Τα αυτονόητα δηλαδή... (με χαμόγελο).

-Τι είναι για σας ο Θοδωρής Βουτσικάκης;

Είναι ένας αληθινός τραγουδιστής, ένας ευαίσθητος ερμηνευτής που υπηρετεί πιστά τη δουλειά του και έχει όλο το πακέτο για μία μεγάλη καριέρα. Είναι ο βασικός μου συνεργάτης και καλός φίλος πλέον.

- Πίνετε νερό από τους μεγάλους έλληνες συνθέτες; Πάιρνετε πληροφορίες από αυτούς;

Θα είμαι μαθητής τους μέχρι να πεθάνω. Ένας μουσικός δεν πρέπει να σταματά να μελετά μέχρι την τελευταία του ανάσα. Η σπουδή είναι συνεχής. Ακόμα κι όταν κατακτήσεις μεγάλες κορυφές πρέπει πάλι να ξανακατέβεις στους πρόποδες και να ξανανέβεις.

-Τρεις φορές έχετε ασχοληθεί με τον Λόρκα. Να υποθέσουμε ότι πρόκειται για μεγάλη αδυναμία;

Έτυχε να είναι η πρώτη μου δουλειά που ξεχώρισε. Αναμφισβήτητα με αγγίζει η ποίηση του μεγάλου Ισπανού λυρικού ποιητή και με εκφράζει. Ο Λόρκα μυρίζει γη και αίμα, είναι πάθος. Η μουσική μου και η ιδιοσυγκρασία μου έχουν να κάνουν με πάθος και γήϊνη ενέργεια.

- Ποιό είναι το επόμενο βήμα σας;

Νίκος Καζαντζάκης.

- Και η τελευταία ερώτηση. Τι θα δούμε στην Πάτρα;

Θα ακούσουμε τους τέσσερις ταλαντούχους ερμηνευτές του συναυλιακού Ερωτόκριτου – Θοδωρή Βουτσικάκη, Ελένη Δημοπούλου, Gautier Βελισσάρη και Μέλα Γεροφώτη – λίγες μέρες πριν ανέβει το πλήρες έργο στο Ηρώδειο στην Αθήνα. Θα ακούσουμε τις καλύτερες στιγμές του έργου ενώ θα ακούμε τον κορμό της αφήγησης όλης της ιστορίας. Στην Πάτρα έρχομαι για πρώτη φορά ως συνθέτης, είναι πολύ σημαντικό για ‘μένα να ξεκινήσει μία πολύ καλή και ζεστή γνωριμία.

 

Έγραψαν για τον «Ερωτόκριτο» του Δημήτρη Μαραμή:

«…δεν είναι ο Ερωτόκριτος μεταφερμένος από το 1600 στο 2017. Είναι ο Ερωτόκριτος του 2017 που επιστρέφει στην πηγή...»
Δημήτρης Δουλγερίδης - ΤΑ ΝΕΑ

«Ένας αριστουργηματικός Ερωτόκριτος... πρόκειται όχι απλώς για ένα masterpiece αλλά για ένα masterwork!» Γιώργος Χαρωνίτης – ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ

«...ένα από τα πιο όμορφα μουσικά έργα που έχω ακούσει ποτέ! ... μια πρωτότυπη μουσική σύνθεση που ξεχείλιζε από πάθος, ορμή, συγκίνηση, ευαισθησία και, πάνω απ’ όλα, εφηβική φρεσκάδα!» Λένα Ιωαννίδου – ATHENS VOICE

«...ένας ωκεανός ήχων που παρόμοιους δεν έχουμε ξανακούσει σε σύγχρονο ελληνικό έργο." Σάκης Δημητρακόπουλος – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

«...μια καλλιτεχνική πρόταση που πάει πέρα από αυτό που εκ πρώτης όψεως είναι...» Νίκος Βατόπουλος – ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

«...ένα μεγάλο, διαχρονικό ερωτικό τραγούδι γιατί τα συστατικά υλικά του όχι μόνο είναι ανθεκτικά αλλά καινοτομικά στην πλευρά της πρωτοπορίας."
Γ. Κ. Καρατζάς – ΘΕΜΑ.gr 

«...άριστη χρήση των φωνών, ψαγμένη, ενδιαφέρουσα μουσική...» 
Γιάννης Σβώλος – ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

«...sui generis επιτυχία!!! …αναδεικνύοντας ποιητική δηµιουργία, θά έλεγα, αρχαιοελληνικού µεγαλείου» Γιώργος Λεωτσάκος – CRITICS’ POINT

«Το έργο που είδαμε έχει τον εσωτερικό παλμό και το ρυθμό που βρίσκεις στις πολύ ευτυχισμένες στιγμές του μουσικού θεάτρου.» Χάρη Ποντίδα – TOSPIRTO.NET

«Το κοινό χειροκρότησε όρθιο στο τέλος του
έργου και πραγματικά η παράσταση το άξιζε!» Λένα Λελούδη - Mουσικό

INFOS
Συναυλιακός Ε ρ ω τ ό κ ρ ι τ ο ς,
του Δημήτρη Μαραμή
ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017

ΡΩΜΑΪΚΟ ΩΔΕΙΟ ΠΑΤΡΑΣ
ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 21:00

Ερμηνεύουν:
Θοδωρής Βουτσικάκης
Ελένη Δημοπούλου
Μέλα Γεροφώτη και ο τραγουδοποιός Gautier.

Στο πιάνο ο συνθέτης