Μετά και την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, σειρά έχει σήμερα η 2η Αναγέννηση!

του Παντελή Πρέζα, δάσκαλου

 

Σήμερα όλα τα κράτη δοκιμάζονται εξαιτίας της πανδημίας του Kοροναϊού. Συγχρόνως όμως με την υγειονομική κρίση, δημιουργήθηκε και οικονομική κρίση. Είδαμε στο Eurogroup στις Βρυξέλες σήμερα, να υπάρχει αγεφύρωτη διχογνωμία για τον τρόπο στήριξης των οικονομιών των ευρωπαϊκών κρατών. Το κάθε κράτος υποστηρίζει αυτό που τη δεδομένη χρονική στιγμή το εξυπηρετεί. 

Ο νότος που έχει πληγεί περισσότερο, στηρίζει τη μετατροπή του κάθε εθνικού χρέους σε κοινό χρέος όλων των κρατών, με την έκδοση ευρωομόλογου.

  Οι πλούσιες χώρες του βορά, αρνούνται να προχωρήσει μ’ αυτό τον τρόπο η πολιτική και οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης, προβάλλοντας σα λύση τον περιορισμένο δανεισμό των κρατών με συγκεκριμένους - ουσιαστικά τραπεζικούς - όρους. 

Αν θα έπρεπε να δεχθούμε μια από τις δυο εκδοχές, σίγουρα η εκδοχή της έκδοσης ευρωομολόγου προφυλάσσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σταθεροποιώντας την οικονομία της!

Ανάλογες λύσεις φαίνονται να επεξεργάζονται όλα τα κράτη και οι συνασπισμοί κρατών στον κόσμο. Η υγειονομική κρίση έχει ξεσκεπάσει  τον «γίγαντα με τα πήλινα πόδια» και την «ισορροπία του τρόμου» που κυριαρχεί σήμερα στην παγκόσμια οικονομία. Άλλα λοιπόν κράτη «τυπώνουν» πληθωριστικό χρήμα – ΗΠΑ - κι άλλα θα μεταφέρουν «τα βάρη» στους πολίτες τους.

Η υγειονομική κρίση ανέδειξε την ανάγκη για ενιαίο κεντρικό παγκόσμιο συντονισμό, για τη λύση των μεγάλων προβλημάτων. Σήμερα, τα προβλήματα της πανδημίας, της πείνας, της κλιματικής αλλαγής, των κοινωνικών ανισοτήτων , έγινε κατανοητό πως δεν μπορούν να λυθούν μέσα στα στενά όρια του έθνους κράτους. Η λύση είναι ακριβώς η αντίθετη από τη λύση των κλειστών συνόρων και της φοβικής και τελικά ανελεύθερης κοινωνίας που πάει να διαμορφωθεί. Ακόμα λοιπόν κι αυτή τη δύσκολη για την ανθρωπότητα στιγμή, αρνούνται οι ηγεσίες να αποδεχθούν, πως δεν αρκεί πια ένας «καλλωπισμός» του οικονομικού- παραγωγικού  συστήματος. Ακόμα και τώρα που δεν φαίνεται ακόμα ο ορίζοντας του τέλους της υγειονομικής κρίσης.

Η ανάγκη για ελεγχόμενη διορθωτική παρέμβαση στο σύστημα παραγωγής, είναι απαραίτητη και επείγουσα πια. Απαιτείται η εκ βάθρων αλλαγή του! Η ανθρώπινη κοινωνία να Αναγεννηθεί.  Μετά και την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, σειρά μπορεί να έχει σήμερα η 2η Αναγέννηση!

Σε αυτή την κρίση, η επιστήμη της πληροφορικής, έδειξε «το καλό της πρόσωπο». Επέτρεψε στους πολίτες  να συνεχίσουν να ενημερώνονται, να παράγουν, να μορφώνονται, να θεραπεύονται, να επικοινωνούν, να καταναλώνουν τα απαραίτητα. Κυρίως όμως μπόρεσε να συνεχίσει να λειτουργεί η δημοκρατία. 

Με μέσον την επιστήμη της πληροφορίας, μπορούμε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης. Μπορούμε να επιτύχουμε το στόχο να λειτουργεί ο κόσμος μας ολόκληρος δημοκρατικά, με αλληλεγγύη , με συνεργασία και ισότητα . Το παραγωγικό μοντέλο της αειφορίας και της προστασίας της βιοποικιλότητας να επικρατήσει! Το «κεφάλαιο» της γνώσης να συνεισφέρει δημιουργικά στην εξέλιξη της ύπαρξής μας κι όχι αυτοκαταστροφικά όπως σήμερα. Να δρα ολιστικά σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Τότε οι κρίσεις όπως αυτές που ζούμε σήμερα δεν θα μας φοβίζουν.  

    Το χρήμα θεωρείται σήμερα η κινητήριος δύναμη του κόσμου μας. Έχει τόσο «θεοποιηθεί» που κυκλοφορεί σήμερα άφθονο και συνεπώς πληθωριστικό. Έχει εγκαταλειφθεί προ πολλού κάθε έλεγχος στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, στα χρηματιστήρια καθώς και «στα παράγωγα» . F1   Αυτό το χρήμα χει χρησιμοποιηθεί σε μη παραγωγικούς τομείς, που «θρέφουν» την παρανομία, την κερδοσκοπία, την παραοικονομία και τη μεγιστοποίηση των κερδών του 1% του πληθυσμού. Δημιουργώντας συρράξεις ,διαλύοντας τον κοινωνικό ιστό,  καταστρέφοντας το φυσικό περιβάλλον.

Υποστηρίζω λοιπόν πως για να αναγεννηθεί η κοινωνία μας, είναι απαραίτητο να γίνει πρώτα μια πραγματικά δομική αλλαγή στην παγκόσμια οικονομία. Που θα μετατοπίζει το κέντρο βάρος της οικονομίας από τη μεγιστοποίηση του κέρδους, στον άνθρωπο . Τον άνθρωπο που θα είναι αναπόσπαστο μέρος του φυσικού μας περιβάλλοντος . F2  

Εισάγω λοιπόν στον προβληματισμό μας την έννοια του παγκόσμιου – ενιαίου, πολιτιστικού, άυλου, μη καταναλωτικού (και συνεπώς «πράσινου») νομίσματος. Του χρήματος που δεν θα καλύπτει «ανταλλακτικές» και τελικά  υπερκαταναλωτικές ανάγκες του πολίτη. Αλλά ενός νομίσματος επιβράβευσης και στήριξης καλών πρακτικών και ατομικής αλλά κυρίως ομαδικής πνευματικής ανέλιξης και διανόησης.  Σε έναν τέτοιο Αναγεννημένο κόσμο, όλες οι βιοτικές ανάγκες του κάθε ανθρώπου, - οριζόντια- χωρίς φυλετικές ή άλλες παραμέτρους,  θεωρείται δεδομένο ότι θα καλύπτονται πλήρως.

Αυτό σημαίνει πως πρέπει να δεχθούμε και να συμφωνήσουμε, πως  η ισχύς δεν προέρχεται από την ποσότητα  παραγόμενων «καταναλωτικών» προϊόντων, από τη δυναμική των τραπεζών, από τα όπλα, από το ισχυρό νόμισμα. Η ισχύς έρχεται από τους μορφωμένους (με τη βαθύτερη έννοια) πολίτες. Η παιδεία λοιπόν (κι όχι απλά η εκπαίδευση)  πρέπει να είναι το κεντρικό ζητούμενο στην κοινωνία σήμερα και αύριο.

 

F1 https://www.kathimerini.gr/1067614/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/s...

F2  Θα μπορούσε να θεσπιστεί ως μέτρο του κυκλοφορούντος νέου χρήματος, ένα μετρήσιμο μέγεθος, «κεφάλαιου γνώσης»,  που μπορεί π.χ. να αναφέρεται στα ΤBytes ψηφιοποιημένης πληροφορίας, των νέων ερευνητικών εργασιών, των κατοχυρωμένων πατέντων, των best sellers έργων πολιτισμού που διαχρονικά δημιουργήθηκαν στην ανθρωπότητα, το πόσο καθαρό είναι το περιβάλλον και γενικά πόσο ποιοτική είναι η ζωή των πολιτών στον πλανήτη μας….