Η λάμψη της δημοσιότητας ίσως κρύβει ένα σκοτεινό τίμημα για τους μουσικούς. Νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Epidemiology & Community Health, δείχνει ότι η φήμη μπορεί να μειώσει το προσδόκιμο ζωής κατά 4,6 χρόνια, επίπτωση παρόμοια με αυτήν του περιστασιακού καπνίσματος.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Witten Herdecke στη Γερμανία, οι οποίοι εξέτασαν στοιχεία από 648 τραγουδιστές. Οι μισοί θεωρούνταν «διάσημοι» και οι άλλοι μισοί «λιγότερο διάσημοι». Σε αυτούς περιλαμβανόταν ένα μείγμα σόλο καλλιτεχνών, βασικών και δευτερευόντων τραγουδιστών σε συγκρότημα. Διάσημα αστέρια επιλέχθηκαν από τους 2.000 κορυφαίους Καλλιτέχνες Όλων των Εποχών, μια λίστα που συγκέντρωσε ο ιστότοπος κατάταξης Acclaimed Music. Στη λίστα των αστέρων περιλαμβάνονταν ονόματα όπως οι Beatles, ο Bob Dylan, οι Rolling Stones, ο David Bowie και ο Bruce Springsteen.
Κάθε διάσημος τραγουδιστής αντιστοιχήθηκε με έναν λιγότερο γνωστό, με βάση το φύλλο, την εθνικότητα και το μουσικό είδος. Τα ευρήματα ήταν σαφή: οι διάσημοι καλλιτέχνες έζησαν κατά μέσο όρο μέχρι τα 75, ενώ οι λιγότεροι διάσημοι μέχρι τα 79.
Οι επιστήμονες τονίζουν πως για πρώτη φορά απομονώνεται η ίδια η φήμη ως παράγοντας που αυξάνει τη θνησιμότητα, πέρα από τις ήδη γνωστές πιέσεις του έντονου lifestyle.
«Ο αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας που σχετίζεται με τη φήμη είναι συγκρίσιμος με άλλους γνωστούς κινδύνους για την υγεία, όπως το περιστασιακό κάπνισμα», έγραψαν οι συγγραφείς.
Η απώλεια ιδιωτικότητας, η συνεχής δημόσια έκθεση και το υψηλό άγχος απόδοσης φαίνεται να επιβαρύνουν το ψυχικό και σωματικό φορτίο των καλλιτεχνών. «Το να είσαι διάσημος είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη μακροζωία και υπογραμμίζει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις για τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεών του στη μακροζωία». Επιπλέον, οι σόλο τραγουδιστές παρουσίασαν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο, πιθανόν επειδή στερούνται την «συναισθηματική και πρακτική υποστήριξη» που προσφέρει μια μπάντα.
Η έρευνα επισημαίνει ότι η διασημότητα αποτελεί «σημείο καμπής» που μπορεί να επιδεινώσει ζητήματα υγείας, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις προστασίας των καλλιτεχνών. Παράλληλα, σημειώνει ότι το δείγμα ήταν έντονα ανδροκρατούμενο με ποσοστό συμμετοχής 83,5% ανδρών έναντι 16,5% γυναικών.
Η συζήτηση για το τίμημα της φήμης δεν είναι νέα. Προηγούμενες γενιές έχουν συνδέσει την πρώιμη δημοσιότητα με αυξημένο κίνδυνο θανάτου, ιδίως σε ηλικίες 2-25, καθώς και με αυξημένη πιθανότητα χρήσης ουσιών. Στην ποπ κουλτούρα, το «Club των 27», το οποίο αποτελείται από ροκ σταρ που πέθαναν σε ηλικία 27 ετών όπως οι Amy Winehouse, Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison, Kurt Cobain και Brian Jones έχει τροφοδοτήσει τον μύθο των άτυχων σταρ που έφυγαν νωρίς. Ωστόσο έρευνα του 2011 στη British Medical Journal είχε δείξει ότι δεν υπάρχει ειδικός κίνδυνος στην ηλικία των 27, αλλά γενικά αυξημένος κίνδυνος για για όλη τη δεκαετία των 20 και των 30 τους.
Οι απώλειες των τελευταίων χρόνων, όπως του Mac Miller (26), του Avicii (28) και του Liam Payne των One Direction (31), υπενθυμίζουν ότι ο κόσμος της μουσικής συνεχίζει να βιώνει τραγικές απώλειες. Η νέα μελέτη ενισχύει την ανάγκη για υποστήριξη και προστασία όσων βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας προσοχής.
Επιμέλεια – Μετάφραση: Αλεξάνδρα Καρακάση
Με πληροφορίες απόBBC
