Σε ανακοίνωση της Νομαρχιακής Επιτροπής Αχαΐας της Νέας Αριστεράς αναφέρεται: Οι φωτιές που κατάκαψαν την Πάτρα και τη Δυτική Αχαΐα από τις 12 Αυγούστου αποτελούν ένα πρωτοφανές γεγονός που οι πολίτες – ακόμα και οι πλέον υπερήλικες – δεν έχουν ξαναζήσει. Ατέλειωτη σειρά πύρινων εστιών από το βόρειο άκρο της Πάτρας μέχρι και τον δήμο Δυτικής Αχαΐας, καθώς και σε περιοχές του δήμου Ερυμάνθου, με αντίστοιχες ανυπολόγιστες καταστροφές στο περιβάλλον, σε υποδομές, κτίρια, περιουσίες, γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή (που σε πολλές περιπτώσεις αποτελούσαν το μοναδικό πόρο επιβίωσης). Πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, οι φωτιές δεν περιορίζονται σε ορεινές, δασικές και αγροτικές περιοχές αλλά εισβάλουν και μέσα στον περιαστικό και αστικό ιστό των πόλεων (ας θυμηθούμε την περσινή πυρκαγιά στην Αττική, που ξεκίνησε από Καπανδρίτι και έφθασε μέσα στα Μελίσσια).
Το πρώτο ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν η Πολιτεία έχει αναπροσαρμόσει, μέσω του αρμόδιου Υπουργείου και των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα σχέδια αντιμετώπισης και πρωτίστως πρόληψης των φυσικών καταστροφών. Η εμπειρία μας είναι απολύτως αρνητική.
Η Νέα Αριστερά από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στα πεδία των καταστροφών με παρουσία του προέδρου της, Αλέξη Χαρίτση, ο οποίος βρέθηκε στα πύρινα μέτωπα και στο κέντρο επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας συνοδευόμενος από τη βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς Αχαΐας, Σία Αναγνωστοπούλου.
Με επικεφαλής την βουλεύτρια Σία Αναγνωστοπούλου και στελέχη της Νέας Αριστεράς , συζητήσαμε τις επόμενες ημέρες με κατοίκους φορείς και εκπροσώπους επιχειρήσεων των περιοχών που επλήγησαν και έχουμε πεισθεί ότι: Όχι μόνο δεν υπάρχουν και δεν εφαρμόζονται επικαιροποιημένα σχέδια αλλά δεν υπήρξαν ούτε τα στοιχειώδη μέτρα και η απαραίτητη οργάνωση για να αντιμετωπιστεί ακόμα και μια «παραδοσιακού» τύπου πυρκαγιά. Παρ’ όλα αυτά: Κυβέρνηση, Περιφέρεια, Δήμοι, στις επίσημες τοποθετήσεις / ανακοινώσεις τους, είτε θεωρούν ότι έκαναν το καλύτερο δυνατό ή επιρρίπτουν τις ευθύνες η μία αρχή στην άλλη. Βέβαια οι Δήμοι έχουν απόλυτο δίκιο όταν ισχυρίζονται ότι οι πόροι που κατευθύνονται από την Κυβέρνηση στην πρόληψη και καταστολή των πυρκαγιών είναι απολύτως ανεπαρκείς.
Για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας δεν χρειάζεται να αναφερθούμε. Δια στόματος Περιφερειάρχη στην έκτακτη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, όλα έγιναν καλώς χωρίς να γίνει ουδεμία αναφορά και κριτική στην Κυβέρνηση. Είχε όμως το θράσος να κατηγορήσει τις παρατάξεις της μειοψηφίας ότι αποτελούνται από κομματικούς υπαλλήλους, ενώ ο ίδιος είναι ένας γνήσιος αυτοδιοικητικός παράγοντας (!!!).
Όλες οι μαρτυρίες συνηγορούν ότι τα πυροσβεστικά αεροπλάνα στις περισσότερες περιοχές εμφανίστηκαν περίπου 3 ώρες μετά την έναρξη της φωτιάς και αποδεικνύουν τις μεγάλες ελλείψεις σε πυροσβεστικά μέσα.
Η έλλειψη συντονισμού και η ανοργανωσιά αποδεικνύει ότι: καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους δεν υπάρχει συνεχής δράση για σχεδιασμό και συνεργασία ανάμεσα σε κυβερνητικές υπηρεσίες / Υπουργεία – Πυροσβεστική – Δασικές υπηρεσίες –Αστυνομία – Τοπική Αυτοδιοίκηση, ούτε και έλεγχος των σχετικών λειτουργιών πολιτικής προστασίας.
Τεράστιες ελλείψεις διαπιστώθηκαν στο σχεδιασμό και στα μέτρα πρόληψης – η οποία συστηματικά υποβαθμίζεται – παρ’ ότι είναι η σημαντικότερη, ίσως, πτυχή κάθε ορθολογικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας. Ακαθάριστες εκτάσεις ευθύνης του δημοσίου, φορέων κοινής ωφέλειας και τοπικής αυτοδιοίκησης, έλλειψη αντιπυρικών ζωνών, ασυντήρητες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, ελλιπής πυρασφάλεια σε χώρους υψηλής επικινδυνότητας κλπ.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
Στη ΒΙΠΕ, με ευθύνη της διαχειρίστριας εταιρείας ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ, η φωτιά μπήκε μέσα στην περιοχή, παρά τις ψευδείς αρχικές διαβεβαιώσεις της εταιρείας, την οποία όφειλε να ελέγχει το κράτος.
Επισημαίνουμε: Οικόπεδα ακαθάριστα, έλλειψη ελέγχων για τήρηση προβλεπόμενων αποστάσεων υλικών και προϊόντων από την περίφραξη των οικοπέδων, κατασχεμένο εργοστάσιο παρατημένο στο έλεος της φωτιάς, ανεπαρκής πυροσβεστική δύναμη να επέμβει αποτελεσματικά παράλληλα ή έστω μετά την επέμβαση στο σταθμό αερίου, όπου ευτυχώς αποσοβήθηκε ο σχετικός κίνδυνος. Αποτέλεσμα: καύση υλικών με σοβαρή επίπτωση στο περιβάλλον και την δημόσια υγεία.
ΟΣΕ – ΓΑΙΟΣΕ: Ακαθάριστες σιδηροδρομικές γραμμές σε όλο το μήκος των 2 Δήμων, πράγμα που διευκόλυνε τη διάδοση της φωτιάς, αντί να λειτουργήσουν ως αντιπυρικές ζώνες.
Γενικότερα, υπήρξαν σε όλη την έκταση των πυρκαγιών πολλές ακαθάριστες εκτάσεις που υπάγονται στην ευθύνη τόσο του κεντρικού κράτους όσο και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι παράλογο και εξοργιστικό να μπαίνουν πρόστιμα (σωστά) σε πολίτες που δεν καθαρίζουν τις περιουσίες τους και οι ίδιες οι Αρχές να μην τηρούν τα ανάλογα μέτρα !!!
ΟΔΔΥ (Στεναίικα Δυτ. Αχαΐας): Έλλειψη πυρασφάλειας σε περίκλειστο οικόπεδο του δημοσίου με 550 κατασχεμένα αυτοκίνητα, με αποτέλεσμα να καούν ολοσχερώς με σοβαρή επίπτωση στο περιβάλλον και την δημόσια υγεία, λόγω αέριας ρύπανσης.
ΔΕΔΔΗΕ: Απολύτως ελλιπής ή πλήρης απουσία συντήρησης του εξοπλισμού, με αποτέλεσμα δημιουργία σπινθήρων που προκαλούν ή ενδυναμώνουν την φωτιά. Σε περιοχή πλησίον της ΒΙΠΕ υπάρχει μαρτυρία πως η φωτιά ξεκίνησε από έκρηξη μετασχηματιστή.
Σημαντικό παράγοντα πρόληψης θα μπορούσε να αποτελέσει το φράγμα Πείρου-Παραπείρου, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. (Στο σημείο αυτό, πρέπει να αναφερθεί η άρνηση της δημοτικής αρχής Πελετίδη να αναλάβει τη διαχείριση του φράγματος με τους όμορους Δήμους, με κατάληξη το νερό να το διαχειρίζεται ιδιώτης). Τα παρακάτω αποτελούν και προτάσεις υλοποίησης:
Το φράγμα έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του πριν από 10 χρόνια για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης από την Πάτρα μέχρι τον Άραξο και τον δήμο Ερυμάνθου, αλλά ακόμα δεν έχουν παραδοθεί όλα τα συνωδά έργα για την υδροδότηση των υπαρχουσών δεξαμενών των οικισμών.
Το φράγμα ευρίσκεται σε υψόμετρο 200 μέτρων και μπορεί να υδροδοτήσει αρκετές περιοχές με φυσική ροη, χωρίς την ανάγκη ηλεκτροδότησης – αντλιοστασίου. Εκεί όπου οι υδατόπυργοι των οικισμών είναι σε ύψος που απαιτούνται αντλιοστάσια, θα πρέπει να κατασκευάζονται με δεξαμενές σε χαμηλό υψόμετρο και θωρακισμένες – πυροπροστατευόμενες εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγών ζευγών / γεννητριών.
Στο Δήμο της Πάτρας, ειδικότερα, πρέπει να συνδεθεί και η δεξαμενή της Ανθούπολης με την παροχή νερού από το φράγμα για την υδροδότηση της βόρειας πόλης και επιπλέον, να κατασκευασθεί αγωγός για την περιοχή του Πανεπιστημίου.
Στην κοινότητα Θεριανού υπάρχει αστοχία της κατασκευασμένης δεξαμενής από το φράγμα,σε υψηλότερο σημείο, με αποτέλεσμα να μην φτάνει το νερό.
Δεν έχουν τοποθετηθεί πυροσβεστικοί κρουνοί κατά μήκος των κεντρικών αγωγών παροχής νερού από το φράγμα, καθώς και στη ΒΙΠΕ.
Σε πολλές περιπτώσεις με την έναρξη της πυρκαγιάς οι οικισμοί ξέμεναν από νερό με αποτέλεσμα οι κάτοικοι αλλά και οι επίγειες πυροσβεστικές δυνάμεις να μην μπορούν να εφοδιαστούν και να βοηθήσουν στην κατάσβεση, με το φράγμα ….γεμάτο νερό!!! Γενικότερα, σε πολλούς οικισμούς και συνοικίες της πόλης που έπιασε φωτιά, δεν υπήρχε νερό για αρκετές μέρες.
Και μια αναφορά στο 112: Είναι αλήθεια ότι μπορεί να σώσει ζωές. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι πολλά σπίτια και περιουσίες σώθηκαν επειδή πολλοί πολίτες αγνόησαν το σχετικό μήνυμα και συνεργάστηκαν αποτελεσματικά με πυροσβέστες και εθελοντές. Αυτό σημαίνει ότι και στο 112 απαιτείται διαφορετικός σχεδιασμός! (π.χ. εκπαίδευση των κατοίκων για την αναγκαία εμπλοκή τους, αξιοποίηση της γνώσης της περιοχής τους, απαραίτητη ενημέρωσή τους για συγκεκριμένους τόπους συνάθροισης και προστασίας, κλπ).
Άμεσα και επείγοντα μέτρα μετά τις καταστροφές.
Αποκατάσταση υδροδότησης σε όλες τις περιοχές και βεβαίωση από τις δημοτικές αρχές ότι το νερό είναι πόσιμο. Έλεγχος υδροφόρου ορίζοντα και γεωτρήσεων.
Μετρήσεις ποιότητας αέρα, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ξερόλακας, όπου απαιτείται έλεγχος της καύσης μεθανίου και της έκλυσης τοξικών αερίων.
Επιστροφή ζώων κτηνοτροφίας και συντροφιάς στους/ις κατόχους, που μεταφέρθηκαν σε χώρο του δήμου Πατρέων από εθελοντές, ζωόφιλους και άλλους.
Αντιπλημμυρικά έργα. Η αποψίλωση των περιαστικών λόφων εγκυμονεί τεράστιους και άμεσους κινδύνους για πολλές περιοχές. Απαραίτητα και έργα αντιδιαβρωτικά των ακτών.
Αναδάσωση – απαγόρευση αλλαγών χρήσεων γης.
Αποζημιώσεις. Να καταβληθούν άμεσα και στο 100% για τα καμένα κτίρια. Ο Δήμαρχος αρχ. Ολυμπίας στο Περιφερειακό Συμβούλιο δήλωσε ότι οι αποζημιώσεις του 2021 δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί
Αποζημιώσεις και σε πολίτες που δεν έχουν υποβάλλει δηλώσεις ΟΣΔΕ, επειδή δεν δικαιούνται επιδότησης. Η δήλωση ΟΣΔΕ λήγει στις 29/8/2025. Πρέπει να δοθεί παράταση στις πληγείσες περιοχές και να δοθεί αποζημίωση και σε αυτούς που έκαναν για πρώτη φορά δήλωση το 2025.
Αποζημιώσεις σε γεωργούς που είχαν μικρές κτηνοτροφικές μονάδες για την κάλυψη προσωπικών αναγκών και για πώληση προϊόντων (αυγά, κρέας, γάλα).
Ειδική «αποζημίωση επιβίωσης» για 3-5 χρόνια, μέχρι την αποκατάσταση καλλιεργειών, σε οικογένειες με ολική καταστροφή κατοικίας και καλλιεργειών, που δεν έχουν άλλα εισοδήματα.
Η Νέα Αριστερά Αχαΐας ευχαριστεί όλες και όλους, πολίτες, εθελοντές, πυροσβέστες , που από την πρώτη στιγμή έδωσαν τη μάχη στα πύρινα μέτωπα.
