Σ’ αυτή τη ρημαγμένη κοινωνία είναι εύλογο να αγανακτούν οι άνθρωποι που βλέπουν να μειώνεται τραγικά η σύνταξή τους έστω κι αν η αφαίρεση λέγεται ΕΚΑΣ (ανεξάρτητα αν ήταν γνωστό). Η αφαίρεση ό,τι κι αν αφορά, είναι μείωση.
Βλέποντας περιπτώσεις αναπήρων και φτωχών, που δεν μπορούν μόνοι τους να εξυπηρετηθούν, το ΕΚΑΣ ήταν βάλσαμο στην πενιχρότατη σύνταξή τους.
Πώς κανείς να αντιμετωπίσει τον πόνο, την αρρώστια που συνοδεύεται και από ανέχεια;
Βλέποντας το δράμα τον ανθρώπων θυμήθηκα το λόγο του Λυσία «Υπέρ Αδυνάτου» (το διδαχθήκαμε στα γυμνασιακά θρανία).
Ο λόγος αυτός αφορούσε την κοινωνική πρόνοια του κράτους των Αθηνών. Ο Αδύνατος – ανάπηρος παρουσιάστηκε στη Βουλή μετά από καταγγελία για παράνομη είσπραξη σύνταξης- για να αποδείξει την αναπηρία του και έτσι να του δοθεί και πάλι το επίδομα. Πρότεινε μάλιστα να ανταλλάξει την περιουσία του, αφού (ο κατήγορος) τον θεωρούσε πλούσιο.
Είναι χαρακτηριστικό και επίκαιρο ένα εδάφιο της απολογίας του: «Μη με καταστρέψετε λοιπόν άδικα, κύριοι βουλευτές, ενώ μπορείτε να με σώσετε δίκαια· κι ούτε να μου αφαιρέσετε τώρα, που γίνομαι γεροντότερος και ασθενέστερος, αυτά που μου δώσατε όταν ήμουν νεώτερος και πιο δυνατός· και μην φανείτε τώρα δα εξαιτίας του σκληροί σ’ αυτούς που είναι αξιολύπητοι και στους εχθρούς ακόμα εσείς που πρωτύτερα φαινόσασταν πολύ ευσπλαχνικοί ακόμα και σε αυτούς που δεν έχουν κάνει κανένα κακό· και μην κάνετε να λυπηθούν και οι άλλοι που είναι στην ίδια κατάσταση με εμένα, με το να τολμήσετε να με αδικήσετε. Γιατί βέβαια θα ήταν παράδοξο, κύριοι βουλευτές, αν έπαιρνα φανερά το χρηματικό αυτό βοήθημα τότε που είχα μόνο την αναπηρία, ενώ τώρα, που με βρίσκουν και τα γηρατειά και οι αρρώστιες και όλα τα κακά που ακολουθούν, (αν) το έχανα».
Η κοινωνική πολιτική, έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου, δεν είναι φιλανθρωπία. Προτιμούμε την ανθρωπιά του κοινωνικού συνόλου, τη στοργή της πολιτείας. Τότε που θεμελιώθηκε το κοινωνικό κράτος για να προστατεύσει τους ανθρώπους από την ασθένεια, την αναπηρία, τα γηρατειά και την ανέχεια. Τότε που οι Έλληνες αισθάνθηκαν υπερηφάνεια και έπαψαν να είναι επαίτες.
Ανεξάρτητα όμως από τις συνθήκες, όσο και αν οι καιροί αλλάζουν, η κοινωνία πρέπει να εισπράττει το μέτρο της κοινωνικής δικαιοσύνης.
* πρώην βουλευτής, μέλος Πολιτικού Συμβουλίου Κοινωνικής Συμφωνίας
