Ευτυχώς για μένα, οι άνθρωποι του άμεσου περιβάλλοντός μου δεν εξαντλούν και την τελευταία ρανίδα του αίματός τους για να κάνουν το επόμενο βήμα, να πάρουν την επόμενη απόφαση. Κατά τα άλλα, όμως, προφανώς και ζω ανάμεσα σε υπεραναλυτές. Έχω φίλους και γνωστούς που θα το παραδέχονταν και οι ίδιοι. Θα σκεφτούν, θα ξανασκεφτούν, θα προβληματιστούν, μέχρι να εξαντλήσουν κάθε πιθανότητα (και συχνά και όσους είναι γύρω τους). Και αυτό μου φαίνεται ενδιαφέρον, γιατί εγώ είμαι ακριβώς το αντίθετο. Δεν υπεραναλύω, δεν ταλαιπωρώ το μυαλό μου με ανεξάντλητα ‘’αν’’ και ‘’μήπως’’. Δεν είναι ο τρόπος που λειτουργώ – δεν είναι στη φύση μου. Κι όμως, παρατηρώντας τους ανθρώπους γύρω μου, βλέπω ότι αυτό το μοτίβο σκέψης είναι απίστευτα διαδεδομένο και, πολλές φορές, εξουθενωτικό.
Οι υπεραναλυτές είναι κατά κανόνα περισσότερο προσεκτικοί, διορατικοί, με ενσυναίσθηση. Αλλά, για να είμαι ειλικρινής, με τον ίδιο τρόπο που εμένα η απουσία πολλής σκέψης με έχει βάλει κατά καιρούς σε δύσκολες καταστάσεις και με έχει αναγκάσει να «κόψω ταχύτητα», έτσι κι εκείνοι που βρίσκονται στο άλλο άκρο, εγκλωβίζονται σε έναν φαύλο κύκλο υπερβολικής ανάλυσης. Κάποιοι υπεραναλύουν τόσο πολύ, που τελικά δεν προλαβαίνουν να κάνουν τίποτα. Αφήνουν να περάσει μία ολόκληρη μέρα, ενώ οι υποχρεώσεις στοιβάζονται η μία πάνω στην άλλη. Και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε μεγάλους στόχους. Μιλάω για τα μικρά, τα καθημερινά – να πας στο σούπερ μάρκετ, να καθαρίσεις το σπίτι σου, να μαγειρέψεις. Απλά πράγματα που, όταν τα υπεραναλύεις, μοιάζουν με βουνό.
Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε αυτό, αν νιώθεις ότι η υπερανάλυση σε κρατάει πίσω, υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορείς να δοκιμάσεις. Το πρώτο είναι να κάνεις λίστες. Ξέρω, ακούγεται κάπως… παραδοσιακό, και εμένα προσωπικά δεν μου ταιριάζει. Όμως έχω μάθει από τους υπεραναλυτές της ζωής μου πως οι λίστες είναι σωτήριες. Όταν έχεις πολλά στο κεφάλι σου, από πλυντήρια μέχρι λογαριασμούς και γιατρούς, και δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις, η λίστα σε βοηθάει να τα βάλεις όλα σε σειρά. Το άγχος ότι μπορεί να ξεχάσεις κάτι ή να μην τα προλάβεις όλα σε ακινητοποιεί. Και τελικά περνάει η ώρα και δεν έχεις κάνει τίποτα. Γι’ αυτό, γράψε τα όλα σε μια λίστα. Δεν χρειάζεται να τα θυμάσαι όλα. Δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα τέλεια. Απλώς, σημείωσε τα βασικά και ξεκίνα.
Το δεύτερο είναι να επιτρέψεις στον εαυτό σου να κάνει κάτι που τον ευχαριστεί και τον χαλαρώνει. Κάτι που το κάνεις για σένα, που είναι χόμπι, και δεν έχει καμία υποχρέωση ή στόχο. Ένα τέτοιο διάλειμμα δίνει χώρο στο μυαλό σου να αναπνεύσει, να αποσυνδεθεί από τις σκέψεις, να ξεκουραστεί πραγματικά. Ακόμα κι αν είναι μόνο για 15 λεπτά – αυτό αρκεί.
Και το τρίτο – και ίσως το πιο σημαντικό – είναι απλώς να ξεκινήσεις. Να σηκωθείς και να κάνεις κάτι. Οτιδήποτε. Μην περιμένεις να νιώσεις 100% έτοιμος. Αυτό σου το εγγυώμαι ότι δεν θα γίνει ποτέ. Η παράλυση από την υπερανάλυση είναι σαν κινούμενη άμμος – όσο μένεις ακίνητος, τόσο πιο βαθιά βυθίζεσαι. Αλλά μόλις κινηθείς, μόλις κάνεις την πρώτη ενέργεια, κάτι αλλάζει. Βλέπεις ότι δεν είναι τόσο τρομακτικό όσο το φανταζόσουν. Και καταλαβαίνεις κάτι ακόμη πιο πολύτιμο: ότι δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα τέλεια. Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος. Αρκεί να είσαι άνθρωπος.
Μακάρι να είχαμε όλες τις απαντήσεις από πριν. Όμως δεν τις έχουμε γιατί η ζωή δεν περιμένει τον τέλειο προγραμματισμό μας. Περιμένει απλώς να τη ζήσουμε. Κι εγώ, αν περίμενα να είναι όλα τέλεια για να γράψω αυτόν τον επίλογο, δεν θα τον διάβαζες ποτέ. Οπότε… ναι. Κάπου εδώ τελειώνουμε. Ή, καλύτερα, ξεκινάς εσύ. Πριν προλάβεις να το ξανασκεφτείς!
zougla