Αν δεν μπορείτε να ξεκινήσετε την ημέρα σας χωρίς καφέ, ίσως ήρθε η ώρα να σκεφτείτε το τσάι μάτσα ως εναλλακτική. Το μάτσα, το παραδοσιακό ιαπωνικό ρόφημα, κερδίζει συνεχώς δημοτικότητα και πολλοί το θεωρούν μια πιο υγιεινή επιλογή σε σχέση με τον καφέ. Αλλά ποιο είναι πραγματικά το καλύτερο για την υγεία σας; Ο αναπληρωτής Καθηγητής Εθνοφαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Westminster, Δρ. Anthony Booker, αναλύει σε άρθρο του στο The Conversation τα οφέλη αλλά και τις διαφορές τους.
Τι είναι το μάτσα και πώς διαφέρει από τον καφέ;
Το μάτσα προέρχεται από το φυτό Camellia sinensis, το ίδιο που χρησιμοποιείται και για το πράσινο και το μαύρο τσάι. Η κύρια διαφορά του μάτσα είναι ότι τα φύλλα του μεγαλώνουν στη σκιά για αρκετές εβδομάδες πριν τη συγκομιδή, κάτι που ενισχύει την περιεκτικότητά του σε χλωροφύλλη και αμινοξέα. Στη συνέχεια, τα φύλλα αλέθονται σε σκόνη, την οποία καταναλώνουμε ολόκληρη, αντί να πίνουμε μόνο το εκχύλισμα όπως με το πράσινο τσάι ή τον καφέ. Ο καφές, αντίθετα, προέρχεται από τους καβουρδισμένους κόκκους του καφεόδεντρου (Coffea).
Αντιοξειδωτικά και ευεξία: ποιο υπερέχει;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Booker, το μάτσα είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες, ιδιαίτερα φλαβονοειδή, με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Αυτές οι ενώσεις συνδέονται με πλήθος πιθανών οφελών: αντιμικροβιακή, αντιφλεγμονώδη, αντικαρκινική και αντιπαχυσαρκική δράση, καθώς και με καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία, μείωση του στρες, υγεία της καρδιάς και ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά τα ευρήματα βασίζονται σε προκλινικές μελέτες, δηλαδή πειράματα που έχουν διεξαχθεί σε κύτταρα ή μοντέλα πειραματόζωων, κάτι που σημαίνει ότι τα αποτελέσματα σε ανθρώπους δεν είναι ακόμη απόλυτα τεκμηριωμένα.
Από την άλλη, ο καφές έχει μελετηθεί πολύ πιο εκτενώς, και τα αποτελέσματα είναι τεκμηριωμένα: όταν καταναλώνεται με μέτρο, μπορεί να συνδεθεί με βελτιωμένη διάθεση, αυξημένη συγκέντρωση, ενεργοποίηση του μεταβολισμού και μειωμένο κίνδυνο ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
Τι γίνεται με την καφεΐνη;
Το μάτσα περιέχει περισσότερη καφεΐνη από το κοινό πράσινο τσάι, αλλά συνήθως λιγότερη από τον καφέ. Το πλεονέκτημα του μάτσα είναι η παρουσία της L-θεανίνης, ενός αμινοξέος που δρα συνεργατικά με την καφεΐνη, προσφέροντας ηρεμία και διαύγεια χωρίς έντονα «νεύρα» ή απότομη ενεργειακή πτώση.
Αντιθέτως, ο καφές ανεβάζει πιο γρήγορα την ενέργεια, αλλά μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, ανησυχία ή αϋπνία, ειδικά σε άτομα ευαίσθητα στην καφεΐνη. Σύμφωνα με τις οδηγίες, τρεις έως τέσσερις καφέδες την ημέρα θεωρούνται ασφαλές όριο για τους περισσότερους. Για το μάτσα, οι συστάσεις είναι μία έως τρεις μερίδες την ημέρα, κυρίως λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης πολυφαινολών.
Ποιο ρόφημα είναι καλύτερο για την υγεία σας;
Το μάτσα και ο καφές προσφέρουν παρόμοια οφέλη, αλλά σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Αν προτιμάτε την έντονη αίσθηση ενέργειας και την άμεση διέγερση, ο καφές είναι η ιδανική επιλογή. Αν όμως θέλετε να επωφεληθείτε από τα αντιοξειδωτικά και να καταναλώσετε λιγότερη καφεΐνη, το μάτσα είναι η καλύτερη επιλογή για εσάς.
Τι να προσέξετε στην κατανάλωση μάτσα και καφέ
Όσο απολαυστικά κι αν είναι το μάτσα και ο καφές, υπάρχουν μερικά σημεία που καλό είναι να προσέξετε, σύμφωνα με τον καθηγητή, κυρίως αν ακολουθείτε φυτική διατροφή ή έχετε ευαίσθητο στομάχι.
Αρχικά, και τα δύο ροφήματα περιέχουν τανίνες και πολυφαινόλες, ουσίες που μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση του σιδήρου από φυτικές τροφές. Αν, λοιπόν, ανήκετε σε εκείνους που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή ή έχουν χαμηλά επίπεδα σιδήρου, είναι προτιμότερο να απολαμβάνετε τον καφέ ή το μάτσα τουλάχιστον δύο ώρες πριν ή μετά τα κύρια γεύματα.
Επιπλέον, και τα δύο είναι όξινα ροφήματα, με τον καφέ να έχει πιο έντονη οξύτητα. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία, φούσκωμα ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση σε άτομα με ευαισθησία στο πεπτικό. Αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, το μάτσα ενδέχεται να είναι μια πιο ήπια επιλογή για το στομάχι σας, χάρη και στην L-θεανίνη που περιέχει – μια ουσία με ηρεμιστική δράση που μπορεί να μετριάσει την επίδραση της καφεΐνης. Σε κάθε περίπτωση, η λέξη – κλειδί είναι το «μέτρο». Απολαμβάνετε με σύνεση για να κερδίζετε τα οφέλη, χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες.
ygeiamou.gr
