Του Θέμη Μπάκα
Η πολιτική δεν είναι παιχνίδι. Δεν είναι τζόγος, ούτε προσωπικό στοίχημα. Είναι μια μεγάλη ευθύνη, πρωτίστως απέναντι στην κοινωνία, στον πολίτη, στην ίδια την ανθρώπινη ζωή.
Ωστόσο, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας φαίνεται ότι επανειλημμένως ξεχνά αυτή τη βασική αρχή. Κάθε φορά που η χώρα συγκλονίζεται από ένα σκάνδαλο ή μια εθνική τραγωδία – και ειδικά όταν εμπλέκονται πρόσωπα του κυβερνητικού μηχανισμού – η επίσημη ρητορική της κυβέρνησης, εστιάζεται στη φράση «προσωπικό στοίχημα». Ένα «στοίχημα», το οποίο σπανίως αφορά την απονομή δικαιοσύνης ή τη λογοδοσία, αλλά μοιάζει όλο και περισσότερο με έναν αγώνα για συγκάλυψη, αποποίηση ευθυνών και προστασία των πρωταγωνιστών.
Η τραγωδία στα Τέμπη, τα σκάνδαλα των υποκλοπών και του ΟΠΕΚΕΠΕ, η κατάρρευση του ΕΣΥ, οι απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων. Σε κάθε ένα από αυτά τα γεγονότα, οι κυβερνητικοί υπεύθυνοι δεν ανέλαβαν την πολιτική ευθύνη – ή την ανέλαβαν μόνο στα λόγια. Το «στοίχημά» τους έγινε ένα «άλλοθι»: μια κουβέρτα που κρύβει από κάτω πρόσωπα, συμφέροντα, αδιαφάνεια και ανευθυνότητα.
Ωστόσο, αυτό που πληγώνει περισσότερο και ταυτόχρονα εξοργίζει, είναι η παντελής απουσία ενσυναίσθησης.Οι πολίτες δεν ζητούν, απλώς, αποδόσεις ποινικών ευθυνών. Ζητούν σεβασμό στη νοημοσύνη και στον πόνο τους. Ζητούν φερ’ ειπείν, να μην «εργαλειοποιείται» η οδύνη τους για να χτιστούν επικοινωνιακές άμυνες. Δεν μπορεί κάθε ανθρώπινη απώλεια, κάθε δημοκρατική εκτροπή, να μετατρέπεται σε ένα σκαλοπάτι για να ανεβεί το πολιτικό προφίλ κάποιου πολιτικού ή να προστατευθεί το «πρόσωπο» του υπαίτιου.
Ένα «προσωπικό στοίχημα»ως εργαλείο διακυβέρνησης
Το «προσωπικό στοίχημα» της Νέας Δημοκρατίας μοιάζει πλέον με εργαλείο διακυβέρνησης: όχι για να λυθούν τα προβλήματα, αλλά για να «κουκουλωθούν». Ένα πολιτικό μοντέλο που δεν αναγνωρίζει ευθύνες, δεν αναλαμβάνει συνέπειες, δεν απαντά στον λαό. Ένα μοντέλο που βαθαίνει τη δυσπιστία, εντείνει την κοινωνική απόγνωση και τελικά υπονομεύει τη δημοκρατία.
Δεν μπορεί η πολιτική ηγεσία να ζητά την εμπιστοσύνη των πολιτών μόνο για τις επιτυχίες και να εξαφανίζεται στις αποτυχίες. Δεν μπορεί να ζητά τη συγχώρεση χωρίς πρώτα να έχει πει την αλήθεια.
Η κοινωνία δεν χρειάζεται άλλα στοιχήματα. Χρειάζεται αλήθεια, διαφάνεια, δικαιοσύνη και – πάνω απ’ όλα – ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Και όμως, αρκετά πρόσωπα της κυβερνητικής παράταξης, ενίοτε και με θέσεις ευθύνης, φαίνεται να ζουν σε κάποιο άλλο παράλληλο σύμπαν. Δεν είναι λογικό να αναρωτιούνται που θα βρεθεί ο «δημοσιονομικός χώρος» στις προτάσεις της αντιπολίτευσης που αφορούν μέτρα ελάφρυνσης της καθημερινότητας των πολιτών, όταν η απάντηση είναι απλή: αν δεν υπήρχαν οι απευθείας αναθέσεις, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι «χασάπηδες» και οι «φραπέδες», τα «γαλάζια» στελέχη με τις Ferrari , οι λίστες Πέτσα, τα «κουρέματα» εκατομμυρίων σε δάνεια φίλων επιχειρηματιών και τα συνεχή οικονομικά σκάνδαλα, τότε θα υπήρχε ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος.
Παράλληλα, παρουσιάζουν τον νέο – ακόμη μη ολοκληρωμένο – αυτοκινητόδρομο της Πατρών-Πύργου ως «έργο της Νέας Δημοκρατίας», χωρίς να λένε ότι κόστισε 120 εκατ.€ παραπάνω από τον προϋπολογισμό, ότι δεν έχει ολοκληρωθεί στο 100%, και ότι ενώ στον αρχικό σχεδιασμό δεν υπήρχαν διόδια, με τη Νέα Δημοκρατία απέκτησε.
Η ζοφερή πραγματικότητασε Υγεία και Παιδεία
Στην Υγεία, πανηγυρίζουν για «προσλήψεις ιατρών» και «αναβάθμιση υπηρεσιών». Όμως τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Δαπάνες Υγείας 2023) αποκαλύπτουν ότι τα ελληνικά νοικοκυριά ξόδεψαν πάνω από 7,3 δισεκατομμύρια για ιατροφαρμακευτικές ανάγκες. Το 39% των συνολικών δαπανών Υγείας προέρχεται από την τσέπη των πολιτών, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 14,3%.
Επιπλέον, έρευνα της GIVMED δείχνει ότι το 22% των πολιτών, το 2023, δεν κατάφερε να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας που χρειαζόταν, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους. Πολλοί, μάλιστα. δεν μπόρεσαν να προμηθευτούν ούτε τα φάρμακά τους.
Συγκεκριμένα, κατά μέσο όρο οι Έλληνες διαθέτουν περίπου 1.000 ευρώ το χρόνο από το εισόδημά τους για την κάλυψη υγειονομικών αναγκών, με έναν στους πέντε να έχει ιδιωτική ασφάλιση υγείας. Το 70% του πληθυσμού διαθέτει μέχρι 2.000 ευρώ, ενώ ένα ποσοστό 6,6% επιβαρύνεται με μεγαλύτερα ποσά.
Και το πλέον ανησυχητικό είναι ότι όσοι έχουν διαγνωστεί με χρόνιο πρόβλημα υγείας είναι κατά 48% πιο πιθανόν να μην μπορούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας λόγω κόστους.
Στην Παιδεία, η εικόνα είναι αντίστοιχα ζοφερή, καθώς ενώ μιλούν για νέα προγράμματα σπουδών και σύγχρονα εργαλεία εκπαίδευσης, οι πολίτες εκφράζουν τη δυσαρέσκειά της για την κακή ποιότητα, τις αναχρονιστικές μεθόδους και την υποχρηματοδότηση. Να αναφέρω δε ενδεικτικά ότι η Eurostat κατατάσσει την Ελλάδα στις τρεις χώρες με τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνες για εκπαίδευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μόλις 3,4%.
Όσο για τα μεγάλα «κατορθώματα» στην οικονομία, για τη μείωση των φόρων και την αύξηση των μισθών, η πραγματικότητα τους διαψεύδει: η Ελλάδα είναι προτελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε αγοραστική δύναμη, το 2024 μόλις στο 70% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες πολίτες έχουν 30% χαμηλότερη αγοραστική δύναμη από τον μέσο Ευρωπαίο.
Σημειώνεται ότι η αγοραστική δύναμη μιας χώρας επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως:
- Το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε μονάδες αγοραστικής δύναμης.
- Το πραγματικό εισόδημα των πολιτών.
- Τις τιμές των αγαθών και υπηρεσιών
- Τις φορολογικές επιβαρύνσεις.
Στη ΔΕΘ η κοινωνίαπεριμένει μέτρα ουσίας
Και όλα αυτά σε μια χώρα όπου το 47,3% των άμεσων ξένων επενδύσεων αφορά… ακίνητα, και όχι παραγωγικούς τομείς που δημιουργούν υπεραξία και νέες θέσεις εργασίας.
Στη φετινή ΔΕΘ, η κοινωνία δεν περιμένει άλλα λόγια, άλλα «στοιχήματα» και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Δεν περιμένει εξαγγελίες marketing, σαν κι αυτές που έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Περιμένει μέτρα ουσίας, τα οποία θα απαντούν στις πραγματικές ανάγκες των πολιτών, στη δυσβάσταχτηκαθημερινότητα, στην ακρίβεια, στη φθορά των δημόσιων αγαθών.
Αν κυβερνητικά στελέχη πιστεύουν ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιζητούν, απλώς, την πτώση της κυβέρνησης, κάνουν πολύ μεγάλο λάθος. Η αλήθεια είναι πολύ πιο απλή: η ίδια η κοινωνία δεν αντέχει άλλο τη Νέα Δημοκρατία στη διακυβέρνηση της χώρας. Δεν αντέχει το «επιτελικό κράτος» των «στοιχημάτων», ούτε την παντελή έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα που ζει ο πολίτης.
Με λίγα λόγια, οι πολίτες βιώνουν μια πραγματικότητα τελείως διαφορετική από την εικόνα που φιλοτεχνεί η κυβέρνηση και τα στελέχη της.
Η Νέα Δημοκρατία μιλά για «στοιχήματα», «επιτυχίες» και «επενδύσεις», την ίδια ώρα που η καθημερινότητα των ανθρώπων συνθλίβεται από την ακρίβεια, την υποβάθμιση δημόσιων αγαθών και την αδιαφορία για τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.
ΣΣ: Ο Θέμης Μπάκας είναι πολιτευτής Αχαΐας.
